S. Olsson: Η κλιματική αλλαγή και ο αντίκτυπός της στην Υγεία και την Ασφάλεια στην εργασία χρήζουν εντατικότερης και ευρύτερης προσοχής

«Η κλιματική αλλαγή και ο αντίκτυπός της στην Υγεία και την Ασφάλεια στην εργασία χρήζουν εντατικότερης και ευρύτερης προσοχής» σημειώνει ο Stefan OLSSON Deputy Director–General responsible for Jobs, Skills and Social Policies in Directorate–General Employment, Social Affairs and Inclusion μιλώντας στο Εργοληπτικόν Βήμα τονίζοντας πως η ΕΕ αναμένει τριμερή γνωμοδότηση που θα περιλαμβάνει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία και διατήρηση της Υγείας και της Ασφάλειας των εργαζομένων. Επιπρόσθετα, αναφέρεται σε όλες τις πρωτοβουλίες και τις κινήσεις που έχει αναλάβει και υλοποιεί η Επιτροπή με στόχο τη διασφάλιση της Υγείας και της Ασφάλειας των εργαζομένων.

Πώς προχωρούν οι στόχοι που έχει θέσει το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την Υγεία και την Ασφάλεια στην εργασία (ΥΑΕ) κατά την περίοδο 2021-2027 (πρόβλεψη και διαχείριση των αλλαγών στον νέο κόσμο της εργασίας που επιφέρουν η πράσινη, η ψηφιακή και η δημογραφική μετάβαση, βελτίωση της πρόληψης των ατυχημάτων και των ασθενειών στον χώρο εργασίας, αύξηση της ετοιμότητας απέναντι σε τυχόν ενδεχόμενες μελλοντικές υγειονομικές κρίσεις);

Η Σύνοδος Κορυφής για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (ΥΑΕ), που πραγματοποιήθηκε στη Στοκχόλμη τον Μάιο του 2023, συγκέντρωσε τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τα Kράτη Mέλη, τους κοινωνικούς εταίρους και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς. Ήταν μια ευκαιρία για τον απολογισμό του στρατηγικού πλαισίου της ΕΕ για την Yγεία και την Aσφάλεια στην εργασία 2021-2027 – «Εργασιακή ασφάλεια και υγεία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο απασχόλησης».

Τα συμπεράσματα της Συνόδου για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία επιβεβαίωσαν την αποτελεσματικότητα του στρατηγικού πλαισίου στην ταυτοποίηση των βασικών στόχων και δράσεων για την προσαρμογή των χώρων εργασίας στις ολοένα και ταχύτερες αλλαγές στον κόσμο της εργασίας λόγω, μεταξύ άλλων, της ψηφιακής και της πράσινης μετάβασης και των επιπτώσεων της πανδημικής κρίσης.

Η Σύνοδος επιβεβαίωσε ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου.

Πρώτον, η φιλόδοξη ατζέντα πρωτοβουλιών και δράσεων της ΕΕ που προτάθηκε στο στρατηγικό πλαίσιο υλοποιείται με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Ορισμένα παραδείγματα δράσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο κάθε στόχου είναι τα εξής:

• Όσον αφορά την πρόβλεψη και διαχείριση των αλλαγών, οι προτάσεις της Επιτροπής για την επικαιροποίηση των επαγγελματικών ορίων έκθεσης στον αμίαντο και τον μόλυβδο, καθώς και για τον καθορισμό νέων ορίων έκθεσης για τα διισοκυανικά με την τροποποίηση της Οδηγίας για την Προστασία από τον Αμίαντο στην Εργασία, της Οδηγίας για τις Καρκινογόνες, τις Μεταλλαξιογόνες και τις Αναπαραγωγικές Τοξικές ουσίες και της Οδηγίας για τους Χημικούς Παράγοντες, αντίστοιχα, έχουν υιοθετηθεί. Επιπλέον, συνεχίζονται οι προσπάθειες, από κοινού με την τριμερή Συμβουλευτική Επιτροπή για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία[1] (ACSH), στην αναβάθμιση του νομοθετικού πλαισίου για την ΥΑΕ σχετικά με την ψηφιοποίηση μέσω της επανεξέτασης της Οδηγίας για τους Χώρους Εργασίας και της Οδηγίας για τον Εξοπλισμό Οθονών Προβολής. Επιπλέον, σε σχέση με τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στην εργασία, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία[2] (EU-OSHA) έχει λανσάρει την Εκστρατεία για Έναν Υγιή Χώρο Εργασίας 2023-2025 για τη ψηφιοποίηση[3], με έμφαση στην ψυχική υγεία στην εργασία.
• Όσον αφορά τη βελτίωση της πρόληψης των ασθενειών και των ατυχημάτων που σχετίζονται με την εργασία, πέραν των τροποποιήσεων που υιοθετήθηκαν και αναφέρθηκαν παραπάνω, η έκτη και η έβδομη πρόταση για την αναβάθμιση των κανόνων της ΕΕ σχετικά με τις επικίνδυνες ουσίες για την καταπολέμηση του καρκίνου, των αναπαραγωγικών και των μεταλλαξιογόνων ασθενειών, βρίσκονται υπό ετοιμασία. Επιπλέον, έχει προσδιοριστεί, από κοινού με την ACSH, ένας κατάλογος προτεραιότητας επικίνδυνων χημικών ουσιών στο εργασιακό περιβάλλον. Η Επιτροπή έχει επίσης εκδώσει ανανεωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία των εργαζομένων από την έκθεση σε επικίνδυνες φαρμακευτικές ουσίες και έχει προωθήσει ευρέως την προσέγγιση “Vision Zero” για τους θανάτους που σχετίζονται με την εργασία, σε συνεργασία με την ACSH (η οποία εξέδωσε μία γνώμη το 2022 με σχετικές συστάσεις) και την Επιτροπή Επιθεωρητών Εργασίας (SLIC).
• Στο πλαίσιο της αυξανόμενης ετοιμότητας, η Επιτροπή ανανέωσε τη σύστασή της σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Επαγγελματικών Ασθενειών, συμπεριλαμβάνοντας τον COVID-19. Επιπλέον, η SLIC ενέκρινε την καθοδήγηση για τους επιθεωρητές εργασίας σχετικά με την αξιολόγηση της ποιότητας των εκτιμήσεων κινδύνου και των μέτρων διαχείρισης κινδύνου στο πλαίσιο της Οδηγίας για τους Βιολογικούς Παράγοντες. Η Επιτροπή συνεργάστηκε επίσης με την ACSH για την αξιολόγηση των επιπτώσεων της πανδημίας και της αποτελεσματικότητας των πλαισίων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο για την Υγεία και την Ασφάλεια στην εργασία με σκοπό τη δημιουργία διαδικασιών έκτακτης ανάγκης και κατευθυντήριων γραμμών για την ταχεία ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση των μέτρων σε πιθανές μελλοντικές υγειονομικές κρίσεις.

Δεύτερον, τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει ή επικαιροποιήσει τις εθνικές τους στρατηγικές για την ΥΑΕ με γνώμονα το αναβαθμισμένο όραμα που θέτει το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ.

Πρόσθετα, η απολογιστική διαδικασία αναγνώρισε μια εξαιρετικά ενεργή κινητοποίηση των κύριων ενδιαφερομένων παραγόντων που σχετίζονται με την Υγεία και την Ασφάλεια στην εργασία. Ειδικότερα, η τριμερής προσέγγιση αποτελεί βασική αρχή για την εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου της ΕΕ και τις εθνικές πρωτοβουλίες για την ΥΑΕ. Η τριμερής ACSH εξασφαλίζει δυναμική συνεισφορά σε επίπεδο ΕΕ.

[1]               Health and safety at work – Employment, Social Affairs & Inclusion – European Commission (europa.eu)

[2]               European Agency for Safety & Health at Work – Information, statistics, legislation and risk assessment tools. (europa.eu)

[3]               Healthy Workplaces – Safe and healthy work in the digital age 2023-2025. (europa.eu)

Όλο και περισσότερα επαγγέλματα και όλο και περισσότερες οργανώσεις επαγγελματιών καταγγέλλουν ατυχήματα – ακόμα και δυστυχήματα – εν ώρα εργασίας που σχετίζονται με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ποιο είναι το πλαίσιο προστασίας που προβλέπει η ΕΕ για τους εργαζομένους υπό το πρίσμα αυτής της νέας πραγματικότητας;

Το νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την επαγγελματική υγεία και ασφάλεια καλύπτει όλους τους κινδύνους για την Ασφάλεια και την Υγεία των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματικών κινδύνων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Ο εργοδότης υποχρεούται να αξιολογεί σωστά όλους τους κινδύνους και να θέτει σε εφαρμογή τα αναγκαία προληπτικά και προστατευτικά μέτρα που προκύπτουν.

Η κλιματική αλλαγή, τα κύματα καύσωνα και η υγεία και ασφάλεια στην εργασία ήταν ένα από τα βασικά θέματα που απασχόλησαν τη Σύνοδο OSH τον Μάιο του 2023. Οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο συμφώνησαν ότι η κλιματική αλλαγή και ο αντίκτυπός της στην Υγεία και την Ασφάλεια στην εργασία χρήζουν εντατικότερης και ευρύτερης προσοχής. Αυτό αντικατοπτρίζει τον επείγοντα χαρακτήρα και τη βαρύτητα που αποδίδεται στο θέμα αυτό.

Ως αποτέλεσμα, η τριμερής ACSH συγκρότησε ειδική Ομάδα Εργασίας κατά τη συνεδρίαση της ολομέλειάς της τον Νοέμβριο του 2023. Η εν λόγω Ομάδα Εργασίας για την κλιματική αλλαγή και την ΥΑΕ επεξεργάζεται ήδη μια πρώτη γνωμοδότηση για το θέμα αυτό, η οποία προγραμματίζεται να εγκριθεί από την ACSH το 2024, στο πλαίσιο των ακραίων καιρικών συνθηκών, όπως οι καύσωνες, καθώς και για την έκθεση στο όζον και την ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία. Αναμένεται ότι η τριμερής γνωμοδότηση θα περιλαμβάνει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία και διατήρηση της Υγείας και της Ασφάλειας των εργαζομένων.

Ακούμε, όλο και συχνότερα από τους εργοδότες του κλάδου, πως επωμίζονται όλο το βάρος της διαχείρισης της υλοποίησης των κανονισμών για την προστασία των εργαζομένων με μηδενική υποστήριξη από τις κεντρικές δομές (Πολιτεία, ΕΕ). Πώς θα μπορούσαν να υποστηριχθούν οι επιχειρήσεις στην προσπάθεια αυτή; Υπάρχουν καλές πρακτικές που μπορούν να υιοθετηθούν;

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι αρμόδιες εθνικές αρχές οφείλουν πρωτίστως να διασφαλίσουν την επιβολή των εθνικών τους μέτρων που μεταφέρουν τις σχετικές νομικές διατάξεις της ΕΕ. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την ορθή εφαρμογή και επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ στον τομέα αυτό.

Απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για την YAE στην πράξη. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή Επιθεωρητών Εργασίας (SLIC) θα συνεχίσει το έργο της προς υποστήριξη της βελτίωσης της εφαρμογής της εθνικής νομοθεσίας για την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας και προς προώθηση της αποτελεσματικής και ισοδύναμης εφαρμογής των διατάξεων της ΕΕ σε όλα τα κράτη μέλη.

Για την υποστήριξη της αποτελεσματικής πρακτικής εφαρμογής των κανονισμών της ΕΕ, η Επιτροπή και ο Οργανισμός της ΕΕ για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA)[1], αναπτύσσουν πρακτικά εργαλεία και οδηγίες και προάγουν επίσης την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και γνώσεων σε επίπεδο ΕΕ.

[1]               Tools and resources | Safety and health at work EU-OSHA (europa.eu)

Ποιες εντοπίζετε ως τις επόμενες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν εργαζόμενοι και επιχειρήσεις στον τομέα της Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία τα επόμενα χρόνια;

Η σύνοδος για τον απολογισμό της ΥΑΕ διαπίστωσε ότι, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, ορισμένα θέματα ΥΑΕ που προκαλούν αυξανόμενη ανησυχία χρήζουν εντατικότερης περαιτέρω εξέτασης τα επόμενα χρόνια. Τα ζητήματα αυτά περιλαμβάνουν τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και των υψηλότερων από το κανονικό θερμοκρασιών στην Ασφάλεια και την Υγεία των εργαζομένων, τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους και την ψυχική υγεία στην εργασία, καθώς και τις προοπτικές της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής για τη δημιουργία ασφαλέστερων και υγιέστερων χώρων εργασίας για όλους. Έχουν ήδη ξεκινήσει εργασίες για την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων ΥΑΕ.

Για παράδειγμα, όσον αφορά τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους και την ψυχική υγεία στην εργασία, η Επικοινωνία της Επιτροπής για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας[1] που υιοθετήθηκε τον Ιούνιο του 2023, ανέφερε ότι η Επιτροπή θα διεξάγει ομότιμη αξιολόγηση των νομοθετικών και εκτελεστικών προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων στην εργασία στα κράτη μέλη. Η ομότιμη αξιολόγηση θα οργανωθεί στις 26-27 Ιουνίου 2024 στις Βρυξέλλες και θα φιλοξενηθεί από την Βελγική Προεδρία.

Το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την Ασφάλεια και την Υγεία στην εργασία και η ανακοίνωση της Επιτροπής για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας περιλαμβάνουν αναφορά σε ενδεχόμενη αναθεώρηση της Οδηγίας για τους Χώρους Εργασίας και της Οδηγίας για τον Εξοπλισμό Οθονών Προβολής. Η τριμερής ACSH συντάσσει γνωμοδοτήσεις σχετικά με τον εκσυγχρονισμό των εν λόγω οδηγιών. Μετά τις γνωμοδοτήσεις της ACSH η Επιτροπή θα μπορούσε να αρχίσει να εργάζεται για την πιθανή αναβάθμιση των δύο οδηγιών.

Στο στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στα διεθνή ζητήματα ΥΑΕ. Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, οι χώρες παγκοσμίως επωφελούνται από την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τη μάθηση από τις εμπειρίες των υπολοίπων. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή θα συνεχίσει να αναπτύσσει διμερή συνεργασία με χώρες-εταίρους για την προώθηση καλύτερων συνθηκών εργασίας. Οι υποψήφιες χώρες και οι εν δυνάμει υποψήφιες θα συνεχίσουν να υποστηρίζονται στις προσπάθειές τους να ευθυγραμμίσουν τα νομικά τους πλαίσια και τις πολιτικές τους για την ΥΑΕ με το κεκτημένο της ΕΕ.

[1]               A comprehensive approach to mental health – European Commission (europa.eu)

Τι εκτιμάτε για την επόμενη ημέρα της ΕΕ μετά τις πρόσφατες Ευρωεκλογές; Αναμένονται αλλαγές στο πλαίσιο που αφορά στην εργασία;

Οι πρόσφατες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σηματοδοτούν μια σημαντική στιγμή για την ΕΕ, καθώς θέτουν τις βάσεις για τη νομοθετική ατζέντα των επόμενων ετών. Καθώς στρέφουμε το βλέμμα μας στο μέλλον της ΕΕ, είναι απαραίτητο να αναφερθούμε στη μεταβατική φάση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα. Οι εκλογές ολοκληρώθηκαν και το επόμενο βήμα είναι η προετοιμασία για τη συγκρότηση της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μέχρι να συσταθεί η νέα Επιτροπή, είναι πρόωρο να σχολιάσουμε συγκεκριμένες προτεραιότητες και πολιτικές.

Ωστόσο, αυτό που παραμένει σαφές είναι ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει τη δέσμευσή της να διασφαλίσει ότι τα πρότυπα της ΕΕ για την ΥΑΕ θα παραμείνουν υψηλά στην ημερήσια διάταξη, σε στενή συνεργασία με τα υπόλοιπα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τα Κράτη Μέλη, τους κοινωνικούς εταίρους και άλλους σχετικούς φορείς για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία.

πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_139 της ΠΕΣΕΔΕ

ΥΓΕΙΑ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΑ ΕΡΓΟΤΑΞΙΑ Νο_2

 Ακολουθήστε το gobhma.gr στο Google News για να έχετε έγκαιρη & έγκυρη τεχνική ενημέρωση