ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ- ΠΕΣΕΔΕ προς την επιτροπή χωροταξίας, υποδομών και μεταφορών της ένωσης περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ) για την αντιμετώπιση του «ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ» πληθωρισμού στις δημόσιες συμβάσεις έργων

«Κατεπείγοντα μέτρα αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της ανατίμησης και της έλλειψης υλικών που ενσωματώνονται στην υλοποίηση δημόσιων συμβάσεων έργων»

Όπως είναι κοινώς γνωστό, από τα τέλη του 2020 παρατηρείται σημαντική άνοδος των τιμών σε πληθώρα υλικών ευρείας χρήσης και υψηλής σημαντικότητας για την εκτέλεση δημοσίων έργων, με αποκορύφωμα την τρέχουσα χρονική περίοδο. Αυτό που ξεκίνησε ως πληθωριστικό κύμα λόγω της υγειονομικής κρίσης εξελίσσεται σήμερα σε «πολεμικό» και «κερδοσκοπικό» πληθωρισμό με φρενήρη αύξηση όλων,πλέον,των υλικών, εξαιτίας κυρίως των συνεχόμενων ανατιμήσεων στην ενέργεια. Ενδεικτικά μόνο σας αναφέρουμε ότι ο οικοδομικός σίδηρος έχει αυξηθεί κατά 100%, και η άσφαλτος κατά 200%. Αυτό σημαίνει ότι εάν ένα οικοδομικό έργο κόστιζε (προϋπολογισμός έργου αφαιρουμένης της έκπτωσης) πριν τις ανατιμήσεις 2.000.000€ σήμερα κοστίζει τουλάχιστον 2.700.000€ (μέση αύξηση στο σύνολο της κατασκευής ενός οικοδομικού έργου τουλάχιστον 35%) και ένα ασφαλτικό έργο που κόστιζε πριν τις ανατιμήσεις 2.000.000€ σήμερα κοστίζει τουλάχιστον 2.800.000€ (μέση αύξηση στο σύνολο της κατασκευής ενός δρόμου τουλάχιστον 40%). Δηλαδή, πλέον, τα έργα με τις παρούσες τιμές και μετά τις εκπτώσεις που έχουν δοθεί είναι αδύνατο να εκτελεστούν από τους Αναδόχους.

Είναι προφανές ότι αυτή την όλως αιφνίδια και απρόβλεπτη ανατίμηση των υλικών, που ενσωματώνονται στις εργολαβίες, δεν ήταν δυνατό να την γνωρίζουν οι Ανάδοχοι κατά την υποβολή των οικονομικών τους προσφορών και εάν δεν ληφθούν διορθωτικές παρεμβάσεις από πλευράς της Πολιτείας, θα υποστούν σοβαρότατη οικονομική βλάβη σε βάρος των περιουσιών τους. Η οικονομική ισορροπία των μεταξύ των Αναδοχών και του Δημοσίου συμβάσεων έχει πλέον ανατραπεί, με συνέπεια να τίθεται σε διακινδύνευση η επαγγελματική επιβίωση των Αναδόχων αλλά και η ομαλή ολοκλήρωση των έργων. Η εμμονή στην συνέχιση των συμβάσεων είναι αντίθετη στην καλή πίστη και στα συναλλακτική ήθη διότι έχει ανατραπεί το δικαιοπρακτικό θεμέλιο, στο οποίο βασίστηκαν οι οικονομικές προσφορές των Αναδόχων.

Οι παρούσες συνθήκες είναι συνθήκες ανωτέρας βίας και ως τέτοιες θα πρέπει να αντιμετωπισθούν από πλευράς Σας. Η έννομη τάξη έχει ως απώτερο σκοπό την προστασία και διατήρηση των λεπτών ισορροπιών ανάμεσα στα αντιτιθέμενα συμφέροντα των κοινωνών του δικαίου και τον στόχο αυτόν τον επιτυγχάνει με την θέσπιση κανόνων δικαίου.

Επειδή, πολύ σοφά η εθνική μας νομοθεσία, με το άρθρο 281 του Αστικού Κώδικα, που εφαρμόζεται και στις δημόσιες συμβάσεις, έχει προβλέψει ότι : «Η άσκηση του δικαιώματος απαγορεύεται αν υπερβαίνει προφανώς τα όρια που επιβάλλουν η καλή πίστη ή τα χρηστά ήθη ή ο κοινωνικός ή οικονομικός σκοπός του δικαιώματος», η Ομοσπονδία μας έχει να Σας προτείνει μία σειρά προσωρινών μέτρων ώστε να επανέλθει η ισορροπία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών και να καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση των έργων :

1. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ
Το θεσμικό πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων, με το άρθρο 153 «Αναθεωρητική περίοδος για τις βασικές τιμές ημερομισθίων, υλικών, μισθωμάτων και μηχανημάτων», καθορίζει τον τρόπο της αναθεώρησης των υλικών. Επειδή πλέον οι ανατιμήσεις αφορούν όλο το φάσμα των υλικών αλλά και της εργασίας, δεν είναι δυνατό να συνεχίσει η «πυροσβεστική» αντιμετώπιση της κατάστασης με υπουργικές αποφάσεις. Ενόψει των ανωτέρω ευπροσώπως προτείνουμε τα παρακάτω :

Ενεργοποίηση της Επιτροπής Διαπίστωσης Τιμών Δημοσίων Έργων

Για όλα τα υπό εκτέλεση έργα και προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι πολύ μεγάλες αποκλίσεις τιμών υλικών και εργασίας της τρέχουσας χρονικής περιόδου, πρέπει να ενεργοποιηθεί η Επιτροπή Διαπίστωσης Τιμών Δημοσίων Έργων ώστε να υπολογισθούν μηνιαίοι συντελεστές αναθεώρησης υλικών και εργασίας άρθρων τιμολογίων δημοσίων συμβάσεων έργων, χωρίς υποχρέωση αναφοράς σε αντίστοιχα άρθρα εγκεκριμένων αναλύσεων τιμών (παρ.8,άρθρο 153, ν.4412/2016). Οι παρούσες συνθήκες είναι συνθήκες ανωτέρας βίας και ως τέτοιες θα πρέπει να αντιμετωπισθούν και τα μέτρα που θα παρθούν θα πρέπει να αποφέρουν «πραγματική» διόρθωση στις τιμές.

Ο συντελεστής αναθεώρησης της αξίας κάθε υλικού και εργασίας καθορίζεται μετά από εισήγηση της Επιτροπής με πραγματικά στοιχεία κόστους. Η αναθεώρηση εφαρμόζεται κατά το μήνα ενσωμάτωσης στις ποσότητες των υλικών που επιμετρήθηκαν, όπως προβλέπεται, και περιλήφθηκαν νομίμως στον αντίστοιχο λογαριασμό. Το ποσό της παρούσας αναθεώρησης καταβάλλεται σύμφωνα με την παρ. 15 από τις πιστώσεις του έργου, χωρίς να απαιτείται η προηγούμενη σύνταξη ανακεφαλαιωτικού πίνακα εργασιών.

Κατάργηση της παρ.16, άρθρο 153, ν4412/2016.

Η διάταξη της παρ.16 του άρθρου 153 του ν4412/2016, προβλέπει τα εξής :
16. Πέρα από την προβλεπόμενη στις διατάξεις του άρθρου αυτού αναθεώρηση τιμών, αποκλείεται η αναπροσαρμογή του εργολαβικού ανταλλάγματος ή η διάλυση των συμβάσεων δημόσιων έργων, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 288 ή 388 του Αστικού Κώδικα ένεκα της αυξομείωσης των τιμών.

Οι διατάξεις αυτές αντιστρατεύονται κάθε έννοια δικαίου, προσβάλουν το δικαίωμα επί της περιουσίας και είναι ως εκ τούτου αντισυνταγματικές και πρέπει να καταργηθούν.

2. ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΘΕΣΜΙΩΝ ΚΑΤΑ ΈΞΙ (6) ΜΗΝΕΣ
Προκειμένου να αντιμετωπισθεί η φρενήρης άνοδος των τιμών (υλικών και εργασίας) και η σε πολλές περιπτώσεις κερδοσκοπική συμπεριφορά της αγοράς, προτείνουμε την με νομοθετική ρύθμιση την παράταση των προθεσμιών, τμηματικών και συνολικών, όλων των συμβάσεων δημοσίων έργων. Σε κάποιες, δε, περιπτώσεις μπορεί να εφαρμοσθεί, εφόσον κριθεί σκόπιμο και συμφωνεί ο Ανάδοχος, προσωρινή αναστολή συμβατικών υποχρεώσεων.

3. ΑΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
Εργασίες των οποίων η ανατίμηση των υλικών δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με την αναθεώρηση τιμών, θα πρέπει να αποζημιώνονται απολογιστικά. Ενδεικτικά σας αναφέρουμε τις εργασίες ασφαλτόστρωσης, εργασίες που περιλαμβάνουν οικοδομικό σίδηρο κ.ά.

4. ΕΠΑΝΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΜΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟ ΔΗΜΟΠΡΑΤΗΣΗ ΕΡΓΩΝ
Αναπροσαρμογή των Προϋπολογισμών Μελετών των υπό δημοπράτηση Έργων ώστε να συμβαδίζουν με την οικονομική πραγματικότητα.

5. ΑΜΕΣΗ ΕΞΟΦΛΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΛΑΒΙΚΟΥ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ
Η ΠΕΣΕΔΕ έχει γίνει αποδέκτης συνεχούς αυξανόμενου αριθμού καταγγελιών για έλλειψη χρηματοδότησης έργων που είτε βρίσκονται σε εξέλιξη είτε έχουν περαιωθεί. Η κακή χρηματοδότηση των δημόσιων συμβάσεων δεν είναι κάτι καινούριο για τον κλάδο μας και φυσικά δημιουργεί σωρεία προβλημάτων στην έγκαιρη υλοποίησή τους. Ο δημόσιος τομέας οφείλει να τηρεί τις δικές του συμβατικές οικονομικές υποχρεώσεις απέναντι στις εργοληπτικές επιχειρήσεις, που στήριξαν έμπρακτα την χώρα κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης και όχι μόνο, και να μετατραπεί από έναν «κακοπληρωτή πελάτη» σε έναν «αξιόπιστο πελάτη», τηρώντας τις συμβατικές του

για να διαβάσετε πατήστε ΕΔΩ