Η αναγκαιότητα διεπιστημονικής προσέγγισης των προδικαστικών προσφυγών που εξετάζονται ενώπιον της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.

Άρθρο του Γεωργίου – Βασιλείου Ελευθεριάδη (Πολιτικός Μηχανικός, M.Sc., Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων)

Μετά από μία πενταετία εφαρμογής του νομικού πλαισίου της έννομης προστασίας κατά τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων (Βιβλίο IV του ν.4412/2016), παραμένει δυσεπίλυτο το θέμα της καθολικής αντιμετώπισης και εξέτασης των τεχνικών αιτιάσεων που προβάλλονται από τους οικονομικούς φορείς στις προδικαστικές προσφυγές που υποβάλλουν προς εξέταση ενώπιον της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (τέως Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών), ειδικότερα στις περιπτώσεις ανάθεσης συμβάσεων δημόσιων έργων.

Ο αυξανόμενος αριθμός προδικαστικών προσφυγών που περιλαμβάνουν στοιχεία αιτιολόγησης των οικονομικών προσφορών από πλευράς των οικονομικών φορέων, όπως επίσης και προδικαστικών προσφυγών που αφορούν σε διαγωνισμούς έργων με το σύστημα «μελέτη – κατασκευή» (άρθρο 50 του ν.4412/2016), καθιστά ολοένα και πιο σημαντική τη συνεκτίμηση και συνεξέταση πολλαπλών παραμέτρων και στοιχείων, για την εξαγωγή μίας ισχυρής και εμπεριστατωμένης νομικής κρίσης.

Συνυπολογίζοντας δε το γεγονός ότι τα υποβληθέντα στοιχεία αιτιολογήσεων από πλευράς των οικονομικών φορέων περιλαμβάνουν στις περισσότερες περιπτώσεις όχι μόνο νομικά, αλλά και τεχνικά και οικονομικά στοιχεία, καθίσταται σαφές ότι η ενδελεχής εξέταση του συνόλου των αιτιάσεων των προδικαστικών προσφυγών απαιτεί μία συνολική διεπιστημονική προσέγγιση από πλήθος ειδικοτήτων, πέραν του πεδίου της νομικής επιστήμης.

Όπως κρίθηκε στην Απόφαση 780/2019 του Συμβουλίου της Επικρατείας (Σκέψη 11): «…Η προδικαστική προσφυγή περιέχει τις νομικές και πραγματικές αιτιάσεις που στοιχειοθετούν, κατά τους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος, την προβαλλόμενη παρανομία, …. Η Αρχή εξετάζει την προδικαστική προσφυγή και αποφαίνεται αιτιολογημένα επί των προβαλλομένων νομικών και πραγματικών αιτιάσεων, …, επικουρούμενη δε στο έργο της και από το ειδικό επιστημονικό προσωπικό….».

Ωστόσο, η διαχρονική έλλειψη τεχνικών αναφορών που παρατηρείται στις Αποφάσεις της Αρχής ενέχει τον κίνδυνο ακύρωσης αυτών (εν συνόλω ή εν μέρει) από τα αρμόδια δικαστήρια.

Παρακάτω παρατίθενται χαρακτηριστικά αποσπάσματα από δικαστικές Αποφάσεις, όπου καταδεικνύεται η αναγκαιότητα διεπιστημονικής προσέγγισης του αντικειμένου των προδικαστικών προσφυγών – αλλά και ειδικότερα – της κρίσης των τεχνικών θεμάτων ειδικότητας μηχανικού που εγείρονται στις προβαλλόμενες αιτιάσεις αυτών.

– Απόφαση 252/2020 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών:

Σκέψη 11

«…Συνεπώς, πρέπει, κατά το μέρος αυτό, να ανασταλεί η εκτέλεση της προσβαλλόμενης απόφασης της Αρχής Εκδίκασης Προδικαστικών Προσφυγών, δεδομένου δε ότι δεν έχουν εκκαθαρισθεί οι

τεχνικού χαρακτήρος αιτιάσεις της αιτούσας (πρβλ …), ως προς την απαιτούμενη ποσότητα υλικού για την συγκολλητική επάλειψη (0,30 ή 0,50 κιλά ανά τ.μ.) και ως προς την δυνατότητα ή μη αραίωσης του υλικού, πρέπει να αναπεμφθεί η υπόθεση στην Αρχή Εκδίκασης Προδικαστικών Προσφυγών, προκειμένου να αποφανθεί επί των ζητημάτων αυτών (πρβλ …).»

Σκέψη 17

«…Σημειωτέον ότι η μεν εταιρεία «…» που έδωσε προσφορά με έκπτωση 55,20% υπολόγισε το έμμεσο κόστος του έργου σε … ευρώ, η δε αιτούσα που έδωσε προσφορά με έκπτωση 51,01%, υπολόγισε το έμμεσο κόστος του έργου σε … ευρώ. Αυτό δεν αξιολογήθηκε ούτε από τον Φορέα Ανάθεσης ούτε από την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, η οποία θεωρώντας, κατά τα ανωτέρω, ως αλυσιτελή την προβολή του σχετικού λόγου, δεν εξέτασε την ουσιαστική βασιμότητα των ισχυρισμών της προσφεύγουσας και ήδη αιτούσας ούτε, εξάλλου, αξιολογήθηκαν οι ισχυρισμοί της παρεμβαίνουσας εταιρείας «…» που αφορούσαν το ύψος των γενικών εξόδων του έργου, …. Συνεπώς, μη εκκαθαρισθέντων των ανωτέρω τεχνικού χαρακτήρος ζητημάτων (πρβλ …) πρέπει να αναπεμφθεί η υπόθεση στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, προκειμένου να αποφανθεί επί των ζητημάτων αυτών (πρβλ …).»

– Απόφαση 2433/2020 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών:

Σκέψη 11

«…Όμως, η παράλειψη της Α.Ε.Π.Π. να αντιμετωπίσει τις ως άνω αιτιάσεις της αιτούσας, οι οποίες ήταν συγκεκριμένες και αφορούσαν τεχνικά́ ζητήματα, ρητώς και ειδικώς, ως όφειλε, κατά τα άρθρα 367 παρ.1 και 357 παρ.1 του ν.4412/2016, …, καθιστά́ την προσβαλλομένη απόφασή της πλημμελώς αιτιολογημένη κατά́ το σχετικό́ κεφάλαιό́ της και ακυρωτέα κατά́ το μέρος αυτό́, κατά́ παραδοχή́ του σχετικού́ λογού της κρινόμενης αίτησης.»

Συνάγεται, επομένως, ότι είναι απαραίτητη – αν όχι απαιτούμενη – η συνδρομή επιστημόνων πολλαπλών ειδικοτήτων (όχι απαραίτητα μόνο μηχανικών), ώστε με τις τεχνικές τους γνώσεις να συμβάλλουν ουσιαστικά στην εξέταση των προδικαστικών προσφυγών πραγματοποιώντας έλεγχο ουσίας, διασφαλίζοντας παράλληλα το τεκμηριωμένο έργο της Αρχής και ενδυναμώνοντας την ισχύ των Αποφάσεών της.

Η ειδοποιός διαφορά, ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις δημόσιες συμβάσεις έργων, είναι ότι οι μηχανικοί προέρχονται από μία διαφορετική επιστημονική βάση και κατάρτιση σε σχέση με τους νομικούς, όπως επίσης διαθέτουν ίδια γνώση και πείρα επί του φυσικού αντικειμένου – αυτήν της κατασκευής των τεχνικών έργων, που συνιστά ένα πολύπλευρο και πολυπαραγοντικό πεδίο απτής εφαρμοστέας γνώσης.

Προκύπτει, επομένως, η επιτακτική ανάγκη συγκερασμού της επιστημονικής κρίσης επί των αμιγώς τεχνικών θεμάτων και της νομικής κρίσης επί των αιτιάσεων που προβάλλονται στις προδικαστικές προσφυγές, ούτως ώστε η Αρχή να εκδίδει Αποφάσεις τόσο νομικά ισχυρές όσο και ουσιαστικά – από τεχνικής άποψης – τεκμηριωμένες και εμπεριστατωμένες.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μειωθεί σημαντικά – αν όχι εκμηδενιστεί – η πιθανότητα ακύρωσης των Αποφάσεων της Αρχής ή/και αναπομπής αυτών για νέα νόμιμη κρίση επί (των τεχνικών) θεμάτων που δεν είχαν πρωτογενώς εξεταστεί.

Νομική Ενημέρωση μ’ ένα κλικ στο https://gobhma.gr/

Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter