Από το άτομο, στο σύνολο και από την καθημερινότητα στην τεχνολογία αιχμής ο γεωπόνος και μέλος του Δ.Σ. Π.Ε.Ε.Γ.Ε.Π., Παναγιώτης Σκοτειδάκης, αναλύει τους διαφορετικούς τρόπους αντιμετώπισης και πρόληψης αντιμετώπισης των κουνουπιών με στόχο τη μείωσή τους.
Τα τελευταία χρόνια τα κουνούπια αποτελούν αυξανόμενο πρόβλημα για την καθημερινότητα των πολιτών. Oι προσεγγίσεις για τη μείωση των πληθυσμών τους μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες. Η πρώτη βασίζεται στην εφαρμογή βιοκτόνων (κοινώς «ψεκασμοί») και η δεύτερη στον περιορισμό ή την εξαφάνιση των εστιών ανάπτυξής τους. Η δεύτερη προσέγγιση της απομάκρυνσης των εστιών ανάπτυξής τους, συνδέεται με την πρόληψη και καθώς εκτός από τους δημόσιους χώρους, είναι απαραίτητη η εφαρμογή της και στους ιδιωτικούς χώρους, αυτή απαιτεί την εμπλοκή του συνόλου των πολιτών. Χωρίς δράσεις και ενέργειες διαχείρισης και σε ιδιωτικούς χώρους με την άδεια και την συμμετοχή των ιδιοκτητών/κατοίκων, ολοκληρωμένη διαχείριση των κουνουπιών στο αστικό περιβάλλον δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί.
ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
Για να μην φανεί υπερβολική η απαίτηση εμπλοκής των συνόλου των πολιτών είναι απαραίτητο να γίνει μια αναφορά στα σημεία που μπορεί να υπάρχουν εστίες ανάπτυξης κουνουπιών σε εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους. Αυτές αφορούν το σύνολο των ειδών κουνουπιών που παρατηρούνται στο αστικό περιβάλλον της πατρίδας μας και αναπτύσσονται σε μικρές φυσικές ή τεχνητές εστίες νερού. Εστίες μπορεί να υπάρχουν λοιπόν στους κήπους και στα μπαλκόνια μας, σε πιατάκια γλάστρας, σε ποτιστήρια ή λεκάνες για πότισμα, σε χαλασμένα συστήματα άρδευσης, σε ποτίστρες για σκυλάκια και γατάκια κ.α. Επίσης, υπάρχουν σε οποιαδήποτε απορρίμματα που μπορούν να κρατήσουν νερό και δεν ανακυκλώνονται ή επαναχρησιμοποιούνται, όπως για παράδειγμα κουτάκια αναψυκτικών, ποτηράκια καφέ, μεταχειρισμένα λάστιχα, εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα κ.ά. Οι κατασκευαστικές αστοχίες επιπρόσθετα σε δεξαμενές νερού, σιντριβάνια, φρεάτια ρολογιών νερού και χαλασμένες υδρορροές μπορούν να κρύβουν εστίες ανάπτυξης κουνουπιών. Αξίζει να σημειωθεί ότι δυστυχώς είναι συνηθισμένο και το φαινόμενο σε περιοχές χωρίς αποχετευτικό δίκτυο, να πετιούνται παράνομα από πολίτες υγρά λήμματα σε επιφανειακούς χώρους, φαινόμενο που επιβαρύνει αρνητικά την κατάσταση.
Η απαραίτητη εμπλοκή του συνόλου των πολιτών δεν είναι μια εύκολη υπόθεση και μπορεί να γίνει εφικτή μόνο μέσα από «πόρτα-πόρτα» δράση των δημοτικών αρχών. Επισκέψεις πρέπει να πραγματοποιηθούν σε κάθε οίκημα στις αρχές της άνοιξης, πριν από την έναρξη της δραστηριότητας των κουνουπιών και να περιλαμβάνουν την ενημέρωση των πολιτών, τη διερεύνηση και τη διαχείριση των εστιών αναπαραγωγής (π.χ. απομάκρυνση νερού) εντός των ορίων των οικιών τους.
Σε όσους αυτά φαντάζουν αδύνατα στην ελληνική πραγματικότητα, πρέπει να αναφερθεί ότι αντίστοιχο πρόγραμμα ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης των πολιτών, πραγματοποιήθηκε το 2018 στην περιοχή της Βραυρώνας, σε συνεργασία με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο. Το πρόγραμμα εφαρμόστηκε στο 100% των κατοικιών της περιοχής και τα σχετικά εντομολογικά αποτελέσματα έδειξαν ότι η μείωση των εστιών αναπαραγωγής στις κατοικίες των πολιτών είχε ως άμεσο αποτέλεσμα τη πολύ σημαντική μείωση του πληθυσμού του ασιατικού κουνουπιού τίγρης σ’ ολόκληρη την περιοχή.
ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ
Περά όμως από τους ιδιωτικούς χώρους, υπάρχουν περιοχές άμεσης αρμοδιότητας των Δήμων όπου η επαναξιολόγηση της διαχείρισης των κουνουπιών είναι επιβεβλημένη. Κάποια βήματα προς την σωστή κατεύθυνση έχουν γίνει. Τα τελευταία χρόνια έχει φτιαχτεί δίκτυο σταθμών παρακολούθησης πληθυσμών κουνουπιών σε επίπεδο Περιφέρειας, επίσης εδώ και αρκετά χρόνια έχει δημιουργηθεί διεπιστημονική επιτροπή παρακολούθησης κρουσμάτων ασθενειών που συνδέονται με τα κουνούπια.
Όμως χώροι όπως τα νεκροταφεία, που είναι στην κατεξοχήν αρμοδιότητα των Δήμων, πρέπει να εξεταστούν ως προς τις επιπτώσεις στην καθημερινότητα και την υγεία των πολιτών. Τα κοιμητήρια αποτελούν έναν από τους κυριότερους χώρους αναπαραγωγής κουνουπιών στο αστικό περιβάλλον, καθώς μικρές συλλογές νερού υπάρχουν σε εξαιρετικά μεγάλους αριθμούς. Κάθε είδους ανθοδοχείο καθώς και τα πιατάκια που φέρουν οι γλάστρες/κηποδοχεία, αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία αυτών των εστιών. Για τον λόγο αυτό προτείνεται η αυστηρή οριοθέτηση με την ευθύνη των Δημοτικών Αρχών, ώστε να απομακρυνθούν τα ανθοδοχεία από τα κοιμητήρια ή να επιτρέπεται μόνο η χρήση πλαστικών λουλουδιών σε αυτά και με άμμο στήριξης στο εσωτερικό τους. Αντίστοιχα για τις γλάστρες με ανθοκομικά φυτά επιβάλλεται να μην επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται πιατάκια συλλογής νερού. Ακόμα καλύτερη επιλογή είναι τα ανθοκομικά φυτά να τοποθετούνται κατευθείαν επάνω στον τάφο, ομορφαίνοντας τον και βοηθώντας έτσι στην αποστράγγιση των υδάτων και στην πιο γρήγορη βιοαποδόμηση του νεκρού σώματος.
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ-ΠΟΛΙΤΩΝ
Το είδος Aedes aegypti, (το κουνούπι του κίτρινου πυρετού), έχει εμφανιστεί αυτή την περίοδο στην Τουρκία και στην Κύπρο και υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να εισέλθει και στην πατρίδα μας. Μια νέα εφαρμογή για κινητά που έχουμε και στην Ελλάδα, το mosquito alert. μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση του, όπως και άλλων ειδών κουνουπιών που υπάρχουν στην Ελληνική επικράτεια.
Τέτοια προγράμματα της Επιστήμης των Πολιτών (CitizenScience) όπως το mosquito alert, βασίζονται στην διάδραση των πολιτών (ειδικότερα των νέων) με την επιστημονική κοινότητα μέσω εφαρμογών κινητών τηλεφώνων. Μέσω της συγκριμένης εφαρμογής οι πολίτες μπορούν να αναφέρουν με μια φωτογραφία την παρουσία και το είδος των κουνουπιών, τις εστίες ανάπτυξής τους αλλά και άλλες πληροφορίες σχετικές με την όχληση/τσίμπημα από αυτά.
πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_139 της ΠΕΣΕΔΕ
Ακολουθήστε το gobhma.gr στο Google News για να έχετε έγκαιρη & έγκυρη τεχνική ενημέρωση
