Share
Στη μη τήρηση του θεσμικού πλαισίου, που αφορά την υλοποίηση των δημόσιων συμβάσεων, αναφέρεται ο Σύλλογος Μελετητών Δημοσίων Έργων Κεντρικής Μακεδονίας, ζητώντας από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς να επιληφθούν των προβλημάτων που προκύπτουν.
Πρόσφατα, ο Σύλλογος Μελετητών Δημοσίων Έργων Κεντρικής Μακεδονίας απέστειλε επιστολή προς Δήμο του Βορείου Αιγαίου, ο οποίος, επέλεξε να αναθέσει τρεις δημόσιες συμβάσεις παροχής τεχνικών υπηρεσιών, με τριπλή παραβίαση της νομοθεσίας περί ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων.
Α. Παραβίαση των διατάξεων του άρθρου 118 του ν. 4412/2016
Είναι γνωστό ότι η παράγραφος 4 του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 ορίζει ό,τι: «4.Για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, η επιλογή του αναδόχου διενεργείται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής. Η σύμβαση συνάπτεται με τον ανάδοχο που επιλέγεται και διαθέτει τα αναγκαία προς τούτο προσόντα και την απαραίτητη εξειδίκευση. Η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης αποτελεί το ανώτατο όριο της συμβατικής αμοιβής του αναδόχου. Μετά από την υπογραφή της σύμβασης, ο ανάδοχος ή ελεγχόμενο από αυτόν φυσικό ή νομικό πρόσωπο δεν δύναται να συνάψει σύμβαση του παρόντος άρθρου με την αυτή αναθέτουσα αρχή για διάστημα δώδεκα (12) μηνών.».
Ωστόσο, πολλές φορές παρατηρείται, όπως και στην προκειμένη περίπτωση, ότι προσκαλείται ένας υποψήφιος ανάδοχος, για να αναλάβει περισσότερες της μίας συμβάσεις ταυτόχρονα.
Β. Παραβίαση των διατάξεων του άρθρου 6 του ν. 4412/2016
Μία άλλη συνηθισμένη περίπτωση, που ο καταγγελλόμενος ΟΤΑ παραβιάζει ταυτόχρονα, είναι η κατάτμηση της σύμβασης. Είναι γνωστή η διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 6, που ορίζει ό,τι: «3. Η επιλογή της χρησιμοποιουμένης μεθόδου για τον υπολογισμό της εκτιμώμενης αξίας μιας σύμβασης δεν γίνεται με σκοπό την αποφυγή της εφαρμογής οποιασδήποτε διάταξης του παρόντος νόμου. Η σύμβαση δεν κατατέμνεται κατά τρόπο, ώστε να αποφεύγεται η εφαρμογή οποιασδήποτε διάταξης του παρόντος νόμου, εκτός αν αυτό δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους.».
Προφανώς, δεν αποτελεί «αντικειμενικό λόγο» για την κατάτμηση της υπό ανάθεση σύμβασης ανάπλασης πλατειών η επιλογή της διαδικασίας του άρθρου 118 (Απευθείας ανάθεση) αντί του ορθού άρθρου 27 (Ανοικτή διαδικασία), και, για τον λόγο αυτό, η κατάτμηση της σύμβασης σε μία επιμέρους, με εκτιμώμενη αξία λίγο κάτω από το όριο των €30.000,00 για τις κατηγορίες 10 και 13 (αρχιτεκτονική, ηλεκτρομηχανολογική και φυτοτεχνική μελέτη), και μία σύμβαση με εκτιμώμενη αξία το υπόλοιπο ποσό της εκτιμώμενης αξίας (κυκλοφοριακή και τν υδραυλική μελέτη, καθώς και τα τεύχη δημοπράτησης).
Συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού
Γ. Ανάθεση παροχής τεχνικών υπηρεσιών
Η τρίτη στη σειρά παραβίαση της νομοθεσίας αφορά στην επιλογή της διαδικασίας ανάθεσης της σύμβασης, όχι ως σύμβασης μελέτης, αλλά ως σύμβασης παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, δηλαδή ως «υποβοήθηση της Υπηρεσίας», η οποία τελικά θα φαίνεται ότι συνέταξε τη μελέτη. Προφανώς, η τρίτη αυτή παραβίαση των διατάξεων γίνεται, ώστε η προεκτίμηση της αμοιβής των μελετητών να γίνει με τον χρόνο απασχόλησης και όχι με τον ορθό τρόπο της χρησιμοποίησης των άρθρων του τιμολογίου, για να είναι πιο εύκολη η κατάτμηση, αφού το ποσό θα είναι χαμηλότερο.
Ο ΣΜΕΔΕΚΕΜ φυσικά ζήτησε να σταματήσουν οι διαδικασίες και να τηρηθεί η νομοθεσία. Ενημέρωσε και την αρμόδια για τον έλεγχο των αποφάσεων των οργάνων διοίκησης του ΟΤΑ, Αποκεντρωμένη Διοίκηση, για να πράξει τα δέοντα.
Ο ΣΜΕΔΕΚΕΜ έχει δημοσιοποιήσει, επανειλημμένα, στοιχεία παραβιάσεων της νομοθεσίας κατά την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων μελετών και παροχής τεχνικών & λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών. Και μάλιστα, σε κάθε νέο υπουργό Υποδομών & Μεταφορών ανακοινώνει στατιστικά στοιχεία σχετικά με την «τύχη» των επιστολών του, με τις οποίες καταγγέλλει προς τις αναθέτουσες Αρχές τις παραβιάσεις, ενημερώνοντας ταυτόχρονα τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, μεταξύ των οποίων, φυσικά και τον τεχνικό σύμβουλο της πολιτείας.
Το Τεχνικό Επιμελητήριο κωφεύει. Έχει σημαντικότερα πράγματα για να ασχοληθεί, από το να προστατεύει τα δίκαια αιτήματα και τα δικαιώματα των μελών του. Αυτό είναι άλλο θέμα. Το έχουμε αναπτύξει στο παρελθόν.
Το Υπουργείο Υποδομών, επίσης δεν αντιδρά. Εξάλλου, οι Υπηρεσίες του συνηθίζουν να αναθέτουν τις μελέτες με τη μορφή παροχής υπηρεσιών.
Ο μόνος ελεγκτικός μηχανισμός που ασχολείται έστω και με τη διενέργεια κάποιας αλληλογραφίας (ερώτηση προς τον ΟΤΑ, ενημέρωση του Συλλόγου μας), είναι οι κατά περίπτωση Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, όμως, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος, μόνο για τυπικούς λόγους.
Η λειτουργία του Μητρώου των μελετητών και γραφείων μελετών, είναι πράγματι αυτή την περίοδο, και θα είναι για πολύ καιρό ακόμη, το φλέγον ζήτημα, από το οποίο εξαρτάται η βιωσιμότητα των γραφείων μας.
Ωστόσο, οι συνεχιζόμενες και ανεξέλεγκτες παραβιάσεις της νομοθεσίας, από όλες τις αναθέτουσες Αρχές, οποιουδήποτε μεγέθους και οποιασδήποτε ιεραρχικής βαθμίδας στη διοίκηση της χώρας, δημιουργούν ένα περιβάλλον δουλειάς έξω από τις Αρχές της ευρωπαϊκής και της εθνικής νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων, και αυτό απεικονίζεται και επισημαίνεται σε όλες τις εκθέσεις των ελεγκτικών μηχανισμών, χωρίς όμως να ενδιαφέρεται και να ασχολείται κανείς σοβαρά με την επίλυσή του.
πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_143 της ΠΕΣΕΔΕ
