ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΣΤΑ ΕΡΓΟΤΑΞΙΑ
πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_125 της ΠΕΣΕΔΕ
Η Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ και του ΣΠΕΔΕ Δυτικής Μακεδονίας, Μαρία Τσιομπάνου, σημειώνει ότι είναι ευθύνη του Κράτους να συνεργαστεί με τον Ιδιωτικό Τομέα για την εφαρμογή των μέτρων προστασίας των εργαζομένων.
Η προστασία του ατόμου από κινδύνους που απειλούν την υγεία και την ασφάλειά του στην εργασία αποτελεί πυλώνα των ατομικών κοινωνικών δικαιωμάτων. Κανένας δεν θα πρέπει να πάσχει από ασθένειες που σχετίζονται με την εργασία ή να είναι θύμα εργατικών ατυχημάτων. Τα εργατικά ατυχήματα δεν είναι ούτε τυχαία, ούτε μοιραία, γιατί μπορούμε να αποτρέψουμε τις αιτίες που τα προκαλούν. Δεν οφείλονται στην «έλλειψη τύχης» του εργαζομένου, ούτε στην «κακιά ώρα», αλλά στην έλλειψη προσοχής σε συνδυασμό με μειωμένη σύνεση και επαγρύπνηση.
Για τον Κατασκευαστικό Κλάδο το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα στην παραγωγή ενός τεχνικού έργου. Είναι, επομένως, υποχρέωσή μας να θεωρήσουμε ως βασική προτεραιότητα την βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων μας. Οι υγιεινές και ασφαλείς συνθήκες εργασίας είναι προϋπόθεση για ένα υγιές και παραγωγικό εργατικό δυναμικό. Πρόκειται για σημαντική πτυχή τόσο της βιωσιμότητας όσο και της ανταγωνιστικότητας μιας κατασκευαστικής επιχείρησης. Πέρα, δηλαδή, από την υγεία και την ευεξία, υπάρχει και ένα ισχυρό οικονομικό επιχείρημα υπέρ της ύπαρξης υψηλού επιπέδου προστασίας των εργαζομένων. Ένα εργασιακό περιβάλλον χαμηλών προδιαγραφών συνήθως γεννά επαγγελματικές ασθένειες και ατυχήματα. Ένα εργατικό ατύχημα ανατρέπει τους εργασιακούς ρυθμούς στο εργοτάξιο και έχει ανθρώπινο, οικονομικό και κοινωνικό κόστος. Το οικονομικό κόστος για τις επιχειρήσεις είναι τεράστιο αλλά το πιο βασικό κόστος τους είναι η αμαύρωση της εικόνας της επιχείρησης.
Έχει καταγραφεί επίσημα ότι το οικονομικό – κοινωνικό κόστος, που προκαλείται από ένα εργατικό ατύχημα, είναι πολύ μεγαλύτερο από το κόστος πρόληψης. Όλα σχεδόν τα ατυχήματα μπορούν να προληφθούν. Είναι γνωστό από τις στατιστικές ότι τα περισσότερα εργατικά ατυχήματα (95%) οφείλονται σε άστοχες και επικίνδυνες ενέργειες των εργαζομένων (αφηρημάδα, βιασύνη, απροσεξία, αμέλεια, επικίνδυνα αστεία κ.λπ.) καθώς και στο επικίνδυνο περιβάλλον της εργασίας (ελαττωματικά εργαλεία και μηχανήματα, ολισθηρά δάπεδα, ατμόσφαιρα με καπνούς κ.λπ.). Αν, λοιπόν, εξαλειφθούν οι παραπάνω αιτίες, τότε τα περισσότερα ατυχήματα είναι δυνατόν να αποφευχθούν. Όταν μια εργασία τελειώνει χωρίς ατύχημα, δεν σημαίνει ότι αυτό έγινε τυχαία. Είναι αποτέλεσμα μιας σειράς σωστών ενεργειών και αποφάσεων. Σημαίνει ότι η συμπεριφορά των εργαζομένων ήταν πειθαρχημένη και φρόνιμη, ότι συμμορφώθηκαν με τις οδηγίες που τους δόθηκαν, ότι χρησιμοποίησαν σωστά τα εργαλεία και τον εξοπλισμό, ότι γνώριζαν και εφάρμοσαν την σωστή μέθοδο εργασίας.
Συνεπώς, ο σχεδιασμός για την ανάκαμψη του κατασκευαστικού κλαδου πρέπει, επίσης, να συμπεριλαμβάνει την βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας στα εργοτάξια. Αυτό θα επιτευχθεί μόνο μέσω του εκσυγχρονισμού και της απλούστευσης των κανόνων για την Ασφάλεια και Υγεία των Εργαζομένων (ΑΥΕ). Πρέπει άμεσα να επικαιροποιηθεί το εθνικό νομικό πλαίσιο σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους. Όπως ακριβώς η Κυβέρνηση στην περίπτωση της πανδημίας εστίασε στην πρόληψη προωθώντας τον εμβολιασμό, έτσι και για το σημαντικότατο θέμα της ΑΥΕ θα πρέπει να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, στις οποίες σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συμπεριληφθεί το κόστας για τα μέτρα ασφάλειας και σήμανσης των τεχνικών έργων ως Απολογιστικές Εργασίες στον Προϋπολογισμό Μελέτης των συμβατικών τευχών της διακήρυξης.
Η συνήθης τακτική της μετακύλισης της ευθύνης και του κόστους για την επίτευξη ενός καλού επιπέδου ΑΥΕ μόνον στις «πλάτες» των κατασκευαστικών εταιριών δεν θα φέρει καμία σημαντική πρόοδο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας αντιληφθεί τα οφέλη, που θα προκύψουν μέσω της πολιτικής πρόληψης των εργατικών ατυχημάτων, ενθαρρύνει τα κράτη – μέλη της στην προώθηση ορθών πρακτικών για την βελτίωση του επιπέδου στην ΑΥΕ. Για την ΕΕ οι παράγοντες που θα συμβάλλουν στα παραπάνω είναι :
- Η ανάπτυξη ενός προηγμένου κανονιστικού συστήματος για την θέσπιση προληπτικών και προστατευτικών μέτρων αντιμετώπισης των επαγγελματικών κινδύνων.
- Η τριμερής προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία εργαζόμενοι, εργοδότες και κυβερνήσεις συμμετέχουν άμεσα στην ανάπτυξη και στην εφαρμογή των εν λόγω μέτρων για την ΑΥΕ σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο.
- Η διαρκής στήριξη – και οικονομική – σε πολύ μικρές επιχειρήσεις και ΜΜΕ για την ορθή εφαρμογή των κανόνων ΑΥΕ.
Είναι ευθύνη όλων μας η προστασία της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων, τον πρωταρχικό, όμως, λόγο και ευθύνη τον έχει το ίδιο το Κράτος, που θα πρέπει να συνεργαστεί στενά με τον Ιδιωτικό Τομέα με στόχο την βελτιστοποίηση των προληπτικών μέτρων και φυσικά να αναλάβει το οικονομικό κόστος που του αντιστοιχεί, για την εφαρμογή τους.
