Τους κανόνες και τα σημεία προσοχής στις εργασίες εξόρυξης με χρήση εκρηκτικών παρουσιάζει ο κ. Λεωνίδας Καζάκος, Μηχανικός Μεταλλείων ΕΜΠ MSc, Τεχνικός σύμβουλος σε θέματα εφαρμογής εκρηκτικών υλών, υπεύθυνος για την εκπόνηση μελετών ελεγχόμενων ανατινάξεων – μετρήσεις δονήσεων – επίβλεψη εργασιών,
Σε προηγούμενα σχετικά άρθρα αναφερθήκαμε στους λόγους για τους οποίους επιλέγουμε τη χρήση εκρηκτικών υλών στα τεχνικά έργα για την εξόρυξη γεωλογικών σχηματισμών με συμπεριφορά υγιούς βράχου (εφαρμογή ελεγχόμενων ανατινάξεων), καθώς και στα ανεπιθύμητα φαινόμενα που προκύπτουν.
Όλοι γνωρίζουμε ότι η ανατίναξη (ακόμα και η ελεγχόμενη) είναι μια δραστηριότητα υψηλού κινδύνου. Οποιαδήποτε “αστοχία” προκαλεί κατά κανόνα σοβαρά προβλήματα & ζημιές. Άρα επιβάλλεται να γίνει με πολύ μεγάλη προσοχή από εξειδικευμένους τεχνίτες (γομωτές – πυροδότες), με καλό σχεδιασμό και με λήψη αυστηρών μέτρων προστασίας, όπως καθορίζονται στους κανονισμούς.
Παραθέτουμε εν συντομία τους βασικούς κανόνες για την ασφαλή χρήση των εκρηκτικών που αναφέρονται στα σχετικά άρθρα του Κανονισμού Μεταλλευτικών & Λατομικών Εργασιών (ΚΜΛΕ – ΥΑ 2223 ΦΕΚ 1227 / 14.06.2011).
Ο γομωτής – πυροδότης πρέπει να :
- εφαρμόσει το εγκεκριμένο σχέδιο διάτρησης – γόμωσης – πυροδότησης που έχει συνταχθεί από έμπειρο & εξειδικευμένο μηχανικό, στο οποίο να καθορίζεται το εύρος της ζώνης κινδύνου (άρθρο 49-παρ.4 ΚΜΛΕ).
- αποκλείσει το χώρο γύρω από το μέτωπο σε ικανή ακτίνα (ζώνη κινδύνου) τοποθετώντας κατάλληλη σήμανση & φροντίζοντας παράλληλα για την απαγόρευση εισόδου σε συνεργασία με τους βοηθούς (άρθρο 57-παρ.2 ΚΜΛΕ).
- ελέγξει σχολαστικά την ποιότητα όλων των χρησιμοποιούμενων υλικών (άρθρο 57-παρ.1 ΚΜΛΕ), δηλαδή τόσο των εκρηκτικών αλλά και των μέσων έναυσης (καψύλλια & θρυαλλίδες).
- μεταφέρει στο μέτωπο μόνο τις απαιτούμενες ποσότητες υλικών (άρθρο 50-παρ.10 ΚΜΛΕ).
- μην μεταφέρει ποτέ μαζί εκρηκτικά & καψύλλια, ακόμα και κατά τη μεταφορά με τα χέρια (άρθρο 50-παρ.5 ΚΜΛΕ).
- να χρησιμοποιήσει ξύλινο τακαδόρο, καθώς και ξύλινο ή ορειχάλκινο σουβλί για τυχόν τρύπημα των φυσιγγιών, αφού απαγορεύεται αυστηρά η χρήση σιδερένιων εργαλείων κατά τη χρήση εκρηκτικών (άρθρο 55-παρ.5 ΚΜΛΕ).
- προετοιμάσει προσεκτικά το έναυσμα (αρματωμένο φυσίγγιο) προσδένοντας τους αγωγούς των καψυλλίων ή τη θρυαλλίδα πάνω σε αυτό (άρθρο 55-παρ.7 ΚΜΛΕ).
- χρησιμοποιεί μόνο την ειδική πένσα ασφαλείας για την προσαρμογή της θρυαλλίδας ασφαλείας (βραδύκαυστο φυτίλι) στα κοινά καψύλλια, εφόσον χρησιμοποιηθούν (άρθρο 55-παρ.5 ΚΜΛΕ).
- χρησιμοποιήσει βραδύκαυστο φυτίλι με μήκος τουλάχιστον 1,2 μέτρων για κάθε κοινό καψύλλιο (άρθρο 55-παρ.8 ΚΜΛΕ).
- ανάψει κι ένα κομμάτι της θρυαλλίδας ασφαλείας (τέμπο) με μήκος μικρότερο από το μισό αυτού που έχει προσαρμόσει στο κοινό καψύλλιο, ώστε να παρακολουθεί το χρόνο καύσης (άρθρο 58-παρ.2 ΚΜΛΕ).
- παρακολουθεί συνεχώς την άνοδο της στήλης των εκρηκτικών κατά την τοποθέτηση τους στο διάτρημα, ώστε να υπάρχει ομοιόμορφη κατανομή τους (άρθρο 56-παρ.2 ΚΜΛΕ).
- τοποθετήσει επιγόμωση (τάπα) από άμμο ή χώμα χωρίς χαλίκια, σε όλα τα γομωμένα διατρήματα (άρθρο 55-παρ.13 ΚΜΛΕ) με μήκος τουλάχιστον τα 7/10 της απόσταση των διατρημάτων από το μέτωπο προς αποφυγή εκτινάξεων (άρθρο 56-παρ.2 ΚΜΛΕ).
- φροντίσει να απομακρυνθούν όλοι οι εργαζόμενοι εκτός της ζώνης κινδύνου καθώς και όλα τα οχήματα & μηχανήματα έργου, πριν πυροδοτήσει τα υλικά και ξεκινήσει η έκρηξη (άρθρο 57-παρ.3 ΚΜΛΕ).
Επίσης πρέπει να απομακρυνθεί και ο ίδιος εκτός της ζώνης κινδύνου ή/και να προφυλαχθεί σε κατάλληλο καταφύγιο (άρθρο 57-παρ.5 ΚΜΛΕ).
- ενημερώσει με ηχητικό σήμα για την επικείμενη έκρηξη (άρθρο 57-παρ.3 ΚΜΛΕ).
- πλησιάσει στο μέτωπο μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της ανατίναξης και να ελέγξει ότι όλα πήγαν καλά, δηλαδή ότι δεν υπάρχουν άπαρτα φουρνέλα ώστε να δώσει σήμα για τη συνέχιση των εργασιών (άρθρο 57-παρ.3 ΚΜΛΕ).
Μόνον μετά από το οΚ του γομωτή – πυροδότη μπορεί να ξεκινήσει ο καθαρισμός του μετώπου από τα υλικά της εξόρυξης, ώστε να ακολουθήσει ένας νέος κύκλος εργασιών (διάτρηση – γόμωση – ανατίναξη).
- αντιμετωπίσει τυχόν άπαρτα φουρνέλα με μεγάλη προσοχή και έπειτα από συνεννόηση με τα αρμόδια στελέχη της ιεραρχίας, εφαρμόζοντας τη σχετική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 61 του ΚΜΛΕ.
- διαχειριστεί κατάλληλα τις άδειες συσκευασίες από τα εκρηκτικά & τα καψύλλια (άρθρο 50-παρ.3 ΚΜΛΕ).
Επίσης κατά τη διάρκεια των εργασιών γόμωσης:
- απαγορεύεται ρητά το κάπνισμα, η χρήση φλόγας καθώς και η χρησιμοποίηση κάθε συσκευής που μπορεί να προκαλέσει ανάφλεξη των εκρηκτικών (άρθρο 49-παρ.3 ΚΜΛΕ).
- πρέπει όλοι οι εργαζόμενοι να χρησιμοποιούν τα ενδεδειγμένα ΜΑΠ που χορηγούνται από τον εργοδότη (άρθρο 8-παρ.1 & 2 ΚΜΛΕ).
- απαγορεύεται ρητά να γίνονται ταυτόχρονα εργασίες διάτρησης (άρθρο 36-παρ.1 ΚΜΛΕ).
Λεωνίδας Καζάκος, Μηχανικός Μεταλλείων ΕΜΠ MSc Τεχνικός σύμβουλος σε θέματα εφαρμογής εκρηκτικών υλών Εκπόνηση μελετών ελεγχόμενων ανατινάξεων – μετρήσεις δονήσεων – επίβλεψη εργασιών
πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_139 της ΠΕΣΕΔΕ
ΥΓΕΙΑ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΑ ΕΡΓΟΤΑΞΙΑ Νο_2
Ακολουθήστε το gobhma.gr στο Google News για να έχετε έγκαιρη & έγκυρη τεχνική ενημέρωση
