Share
∗ Δημήτριος Οδ. Παπαγιαννίδης
πρώην Γ. Γ. Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών στο ΥπΑΑΤ, πρώην πρόεδρος ΣΠΜΕ ∗Δημήτριος Οδ. Παπαγιαννίδης
Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στις πρώτες πέντε θέσεις στην Ευρώπη σε αριθμό σηράγγων που ξεπερνούν τα 500 μ. με τα πλέον σύγχρονα συστήματα ασφάλειας. Πρόκειται για οδικά έργα με μοναδικά χαρακτηριστικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε αυτό το άρθρο θα δείτε τις μεγαλύτερες σήραγγες που έχουν κατασκευαστεί μέχρι σήμερα στη χώρα.
Με ένα δίκτυο αυτοκινητοδρόμων που ξεπερνά τα 2.500 χιλιόμετρα, η Ελλάδα έχει αλλάξει ριζικά τον χάρτη των οδικών μεταφορών.
Στο επίκεντρο αυτής της μεγάλης μεταμόρφωσης βρίσκονται οι οδικές σήραγγες, οι οποίες σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν από ελληνικά χέρια, αποτελώντας τεχνικά επιτεύγματα και πολύτιμη εμπειρία για τον κλάδο. Παρά τις δυσκολίες και τις καθυστερήσεις που συχνά συνοδεύουν τέτοιου είδους έργα, η χώρα διαθέτει σήμερα δεκάδες σήραγγες που δεσπόζουν στους βασικούς οδικούς άξονες, διευκολύνοντας τη σύνδεση περιοχών και ενισχύοντας την οδική ασφάλεια.
Η πρώτη σήραγγα που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα είναι η «στοιχειωμένη» οδική σήραγγα της Κατάρας ή Μετσόβου ή Ανηλίου, (ανάλογα με ποιων κατοίκων της περιοχής την άποψη είστε…), η οποία, ενώ ήταν έτοιμη χρόνια (επίσημα από το 1995, αλλά είχε εγκαινιαστεί και το 1993 από τον τότε πρωθυπουργό κ. Κωνσταντίνο Μητσοτάκη), δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, καθώς δεν υπήρχαν για πάνω από δέκα χρόνια δρόμοι πρόσβασης προς τις εισόδους της!
Ήταν η πρώτη μεγάλη σήραγγα στην Ελλάδα με κατασκευή από τη αυστριακή εταιρεία Mayreder και επίβλεψη από την Υπηρεσία μου στο ΥΠΕΧΩΔΕ την ΕΥΔΕ ΟΣΥΕ/ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΣΗΡΑΓΓΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΕΡΓΩΝ. Ο διευθυντής Μενέλαος Κωνσταντάκος έλεγε μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι «ευτυχώς που τελειώσαμε τη σήραγγα για να γίνει επιτέλους η χάραξη της Εγνατίας Οδού».
Χαρακτηριστικά αναφέρω τι χρειάστηκε για τη νέα χάραξη της δυτικής πρόσβασης προς τη σήραγγα.
Ξεκινά βόρεια του Μετσοβίτικου ποταμού με τη σήραγγα Ανθοχωρίου μήκους 690 μέτρων. Συνεχίζει με τη γέφυρα του Βοτονοσίου (μήκους 540 μέτρων), τη σήραγγα Βοτονοσίου (μήκους 510 μέτρων), τη γέφυρα του Μεγαλορέματος (μήκους 480 μέτρων), τη σήραγγα Δύο Κορυφών (μήκους 740 μέτρων), τη σήραγγα Κρημνού (μήκους 1.080 μέτρων), τη σήραγγα Καλαμιών (μήκους 800 μέτρων), τη σήραγγα Αγίου Νικολάου (μήκους 365 μέτρων), την κρεμαστή γέφυρα του Μετσοβίτικου ποταμού (μήκους 510 μέτρων) και καταλήγει με τη σήραγγα Ανηλίου μήκους 2.120 μέτρων και φθάνει στην είσοδο της σήραγγας της Κατάρας.
Στα έργα αυτά πρέπει να προστεθεί και ο ανισόπεδος κόμβος του Μετσόβου που χρησιμοποιεί το υπάρχον οδικό δίκτυο και περιλαμβάνει και μία σήραγγα μήκους 370 μέτρων χάρις στην οποία η σύνδεση γίνεται χωρίς να θιγεί καθόλου το περιβάλλον.
Τρίτη σήραγγα πάλι από την ΕΥΔΕ ΟΣΥΕ ήταν χρονολογικά η σήραγγα Τυμφρηστού που συνδέει τη Φθιώτιδα με το Καρπενήσι μήκους ~1,4 χλμ.
Μελλοντικά προβλέπεται νέο έργο – διπλή σήραγγα (~4,29 χλμ) στα πλαίσια του οδικού άξονα Λαμία – Καρπενήσι.
Θα ήθελα να αναφέρω την τεράστια συμβολή του Δημήτρη Νικολάου διευθυντή, ΓΔ Συγκοινωνιακών Υποδομών και πρόεδρο του ΣΔΕ Τμήμα Κατασκευών, του Βασίλη Μερεντίτη προϊστάμενου Μηχανογικων Υποδομών, του Χαράλαμπου Τσουλούπα προϊσταμένου Διευθύνουσας Υπηρεσίας, του Γιώργου Γεωργαλά προϊσταμένου Διευθύνουσας Υπηρεσίας, των συγχωρεμένων Λάζαρου Κόκκαλη και Κύπρου Κυπριανού, του Κώστα Λακαφώση προϊστάμενου Μελετών, Θεόδωρου Τσουκαλά Διευθυντή και άλλους που θα αναφέρω σε άλλο λεπτομερές σημείωμα.
Οι 10 μεγαλύτερες σήραγγες της χώρας
- Σήραγγα Τεμπών – 6 χλμ (Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου) Το μεγαλύτερο τούνελ βρίσκεται στα Τέμπη. Πρόκειται για τη σήραγγα Τ2 η οποία έχει μήκος σχεδόν 6 χιλιομέτρων και αποτελεί τμήμα του αυτοκινητόδρομου Αιγαίου. Είναι η μεγαλύτερη στη χώρα μας αλλά και στη Νότιο-Ανατολική Ευρώπη. Γνωστή και ως σήραγγα Μαρίνου Αντύπα-Ρήγα Φεραίου, περιλαμβάνει δύο λωρίδες κυκλοφορίας πλάτους 3,75 μ. ανά κατεύθυνση και μία Λωρίδα Έκτακτης ανάγκης.
- Σήραγγα Δρίσκου – 4,6 χλμ (Εγνατία Οδός)
- Σήραγγα Παναγοπούλας – 4 χλμ (Ολυμπία Οδός)
- Σήραγγα Μετσόβου – 3,5 χλμ (Εγνατία Οδός)
- Σήραγγα Δωδώνης – 3,36 χλμ (Εγνατία Οδός)
- Σήραγγα Κλόκοβας – 3 χλμ (Ιόνια Οδός)
- Σήραγγα Πλαταμώνα – 3 χλμ (Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου)
- Σήραγγα Όθρυος – 3 χλμ (Κεντρική Οδός Ε65)
- Σήραγγα Παναγιάς – 2,66 χλμ (Εγνατία Οδός)
- Σήραγγα Αγίου Κωνσταντίνου – 2,5 χλμ (Νέα Οδός)
Αποτέλεσμα άρτιας συνεργασίας του τεχνικού κλάδου
Τεχνικά Στοιχεία
Το συνολικό μήκος των δέκα μεγαλύτερων σηράγγων φτάνει τα 31 χιλιόμετρα, μεγαλύτερο από τη Γραμμή 1 του Μετρό της Αθήνας (24 χλμ), όσο περίπου η Περιφερειακή Θεσσαλονίκης (31,4 χλμ) και σχεδόν το μισό της Αττικής Οδού (65 χλμ).
Η Σήραγγα Τεμπών, που λειτούργησε το 2017, κατήργησε την επικίνδυνη διέλευση από την κοιλάδα, ένα από τα πιο αιματοβαμμένα σημεία του εθνικού οδικού δικτύου.
Η Σήραγγα Δρίσκου στην Ήπειρο υπήρξε για χρόνια η μεγαλύτερη της χώρας,
Η Σήραγγα Κλόκοβας των ρεκόρ στην Ιόνια Οδό, καθώς διανοίχθηκε σε μόλις 13 μήνες.
Σημαντική είναι και η πιο πρόσφατη Σήραγγα Όθρυος στον Ε65, που παρακάμπτει τις επικίνδυνες στροφές μετά τη Λαμία.
Οι επόμενες μεγαλύτερες σήραγγες
Στον σχεδιασμό για τα προσεχή χρόνια περιλαμβάνονται:
- Η σήραγγα Ξηροκαμάρων (3 χλμ, στον άξονα Καστελίου–ΒΟΑΚ),
- Η σήραγγα Ηλιουπόλεως (περίπου 3,5 χλμ) και
- Η πολύπαθη σήραγγα Λεωφόρου Κύμης που θα συνδέει την Αττική Οδό με την Εθνική οδό Αθηνών Θεσσαλονίκης.
Τα έργα αυτά, είτε ολοκληρωμένα είτε υπό σχεδιασμό, αποτελούν κομβικό κομμάτι της οδικής υποδομής της χώρας, αποδεικνύοντας ό,τι οι μεγάλες σήραγγες δεν είναι μόνο τεχνικά θαύματα, αλλά και μοχλοί ανάπτυξης και ασφάλειας.
πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_145 της ΠΕΣΕΔΕ
