Share
Ο Δρ. Αντρέας Στοϊμενίδης, Πρόεδρος της ΟΣΕΤΕΕ/ΣΤΥΕ και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία υπογραμμίζει την αναγκαιότητα συμμετοχής των εργαζομένων στις διαδικασίες που στοχεύουν στην ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό του Κώδικα για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (ΥΑΕ)
Η κυβερνητική εξαγγελία για δήθεν εκσυγχρονισμό του Κώδικα για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (ΥΑΕ) είναι μία άτυπη συζήτηση που εξελίσσεται το τελευταίο δεκάμηνο δίχως τη συμμετοχή της πλευράς των εργαζομένων και έξω από τη λειτουργία του αρμόδιου οργάνου που είναι το Εθνικό Συμβούλιο για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, το οποίο έχει συνεδριάσει μία φορά τη φετινή χρονιά και καμία υπό την νέα ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας.
Στο πλαίσιο της υποχρέωσης λογοδοσίας της Ελλάδας για την ορθή ενσωμάτωση και την εφαρμογή του κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου προστασίας της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων στη χώρα μας είναι κρίσιμη και, σε κάθε περίπτωση, απαιτείται από την Οδηγία Πλαίσιο 89/391/ΕΟΚ (άρθρο 17 Α παρ.1), να συμπεριλαμβάνεται «η άποψη των κοινωνικών εταίρων».
Η διαβούλευση με τη ΓΣΕΕ οφείλει να αποτελεί μέρος της οφειλόμενης σταθερής και συνεπούς διαδικασίας κοινωνικής συμμετοχής, ενημέρωσης και διαβούλευσης με την πλευρά των εργαζομένων κατά τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση της κατάστασης και των στοιχείων εφαρμογής της εθνικής πολιτικής για την Υγεία και την Ασφάλεια σε βασικές δομές κοινωνικού διαλόγου, όπως είναι το Συμβούλιο για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ΣΥΑΕ) του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας, το οποίο λειτουργεί αλλά όχι με την τυπική και ουσιαστική συνέπεια που οφείλεται και το Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου της Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΚΕΕΕ), το οποίο κατέστη ανεπίτρεπτα ανενεργό, ύστερα από την απόσχισή της από το Υπουργείο Εργασίας και τη μετατροπή της σε ανεξάρτητη αρχή.
Η κοινωνική συμμετοχή και κοινωνικός έλεγχος από την πλευρά των εργαζομένων στο πλαίσιο του επιβαλλόμενου και από την Οδηγία Πλαίσιο 89/931/ΕΟΚ θεσμικού κοινωνικού διαλόγου είναι μια κρίσιμη διάσταση της παρακολούθησης τόσο της κατάστασης της νομοθεσίας, υπό το φως και της υποχρέωσης συμμόρφωσης της Ελλάδας στο ενωσιακό και το διεθνές κανονιστικό πλαίσιο για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, όσο και κυρίως της πρακτικής εφαρμογής του προστατευτικού πλαισίου που η νομοθεσία οφείλει να περιέχει.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως είναι γνωστό, παράλληλα με τα επιμέρους νομοθετήματα, βασικό εθνικό νομοθέτημα αναφοράς για την ενσωμάτωση της Οδηγίας Πλαίσιο 89/931/ΕΟΚ και των 19 ειδικών Οδηγιών που έχουν εκδοθεί κατά τις προβλέψεις της, αποτελεί ο ν. 3850/2010 (Α΄84) για την Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Η Ελλάδα δεν έχει κυρώσει τη Διεθνή Σύμβαση Εργασίας (ΔΣΕ) 155 (1981), ενώ με το άρθρο 126 του ν. 4808/2021 κύρωσε τη ΔΣΕ 187 (2006).
Εάν και από μια πρώτη άποψη, το κανονιστικό πλαίσιο για την υγεία και την ασφάλεια στην Ελλάδα τυπικά είναι ικανοποιητικό, ωστόσο το εθνικό σύστημα υγείας και ασφάλειας στην εργασία θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί δυσλειτουργικό και αναποτελεσματικό, καθώς εστιάζει περισσότερο στην τυπική συμμόρφωση παρά στην αποτελεσματικότητα, γεγονός που αποδεικνύεται από ένα υψηλό και δυστυχώς αυξανόμενο ποσοστό εργατικών ατυχημάτων και έναν άγνωστο αριθμό επαγγελματικών ασθενειών, καθώς δεν υπάρχει καταγραφή τους. Δυστυχώς, η κατάσταση αυτή βαίνει επιδεινούμενη από τη μη προτεραιοποίηση της υγείας και της ασφάλειας στις πολιτικές ένταξης στην εργασία των αλλοδαπών εργαζομένων στη χώρα μας (μεταναστών και προσφύγων), παρά τη σοβαρή καταδίκη της Ελλάδας για απάνθρωπες συνθήκες αναγκαστικής εργασίας και εκμετάλλευσης (βλ. χαρακτηριστικά την απόφαση Chowdury του ΕΔΔΑ και τις εκθέσεις διεθνών οργάνων ελέγχου στο πλαίσιο του ILO και του ΟΗΕ).
Ενδεχόμενη αλλαγή του Κώδικα δίχως την προσαρμογή της χώρας μας στις κοινοτικές οδηγίες για επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, το μόνο που θα πετύχει θα είναι η ρύθμιση των θεμάτων ΥΑΕ σε σχέση με τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της ΥΑΕ (business as usual) ενώ οι συνθήκες εργασίας θα παραμείνουν επικίνδυνες, ανθυγιεινές και απαξιωτικές για τους εργαζόμενους με αποτέλεσμα τη συνεχιζόμενη σταθεροποίηση στην κλιμάκωση των εργατικών δυστυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών.
Αποδίδουν πλήρως την απόλυτη δυστοπία στους χώρους εργασίας στη χώρα τόσο τα στοιχεία για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας όσο και για την ΥΑΕ. Όταν στον ιδιωτικό τομέα στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση το 85% των εργαζομένων καλύπτεται από ΣΣΕ, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό πέφτει στο 24%, ενώ στις μικρές επιχειρήσεις είναι κάτω από 10%. Παράλληλα σύμφωνα με τις μετρήσεις της ΟΣΕΤΕΕ, μέχρι τις 20.09.2024, 96 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε εργατικά δυστυχήματα. Παράλληλα, σύμφωνα με διεθνείς έρευνες στις οποίες συμμετέχει και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, πάνω από 2500 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους στη χώρα μας από ασθένειες που οφείλονται στο επαγγελματικό τους περιβάλλον.
Είναι λογικό και αυτονόητο ότι τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν από το Υπουργείο Εργασίας για την αναθεώρηση του Κώδικα ΝΥΑΕ είναι κατά σειρά:
- Η επιστροφή στο καθεστώς των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και η προσαρμογή της χώρας έως τον ερχόμενο Νοέμβριο στις ευρωπαϊκές οδηγίες που προκύπτουν από τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Πυλώνα
- Η αποτύπωση της πραγματικής (ντροπιαστικής) κατάστασης στα θέματα ΥΑΕ. Για να λύσει ένα πρόβλημα πρέπει να το καταγράψεις στις πραγματικές του διαστάσεις.
- Η ισχυρή θεσμική και επιχειρησιακή λειτουργία των αρχών με επιστροφή του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας στη δομή του υπουργείου Εργασίας
- Ο ουσιαστικός παραγωγικός διάλογος Υπουργείου- Κοινωνικών Εταίρων με τη συμμετοχή και της εργατικής πλευράς ώστε να καταλήξουμε ομόφωνα σε αποδεκτές λύσεις για την προστασία των εργαζομένων
Κάθε άλλη διαχείριση στην αλλαγή του ΚΝΥΑΕ θα αποτελεί μία εξυπηρέτηση των κακών εργοδοτών και μία διευθέτηση των απαιτήσεων των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην ΥΑΕ.
Παρά το ότι τα βήματα 1,2,3 αποτελούν αποκλειστική ευθύνη της Κυβέρνησης, είμαστε έτοιμοι να συμβάλλουμε και σε αυτά με τις προτάσεις μας και με μεταφορά και προσαρμογή των ευρωπαϊκών πρακτικών και πολιτικών.
Η Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία δίχως εργαζόμενους είναι μία πρωτότυπη κενοφανής, ελληνική, αδιέξοδη προσέγγιση όταν σε όλο τον κόσμο και σύμφωνα με τις αποφάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αντιμετωπίζεται ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα.
πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_140 της ΠΕΣΕΔΕ
Ακολουθήστε το gobhma.gr στο Google News για να έχετε έγκαιρη & έγκυρη τεχνική ενημέρωση
