Τα εργοτάξια είναι επικίνδυνα μέρη. Μεγαλύτερη απόδειξη γι’ αυτήν την τόσο «βαριά» διαπίστωση αποτελούν τα ελληνικά στατιστικά στοιχεία . που καταδεικνύουν ότι ο κλάδος των κατασκευών έχει, δυστυχώς, τα πρωτεία. Είναι ενδεικτικό ότι τα περισσότερα εργατικά ατυχήματα, θανατηφόρα και μη, καταγράφονται στον δικό μας επαγγελματικό χώρο. Δυστυχώς, είμαστε η βιομηχανία με ποσοστό θνησιμότητας τέσσερις φορές υψηλότερο από τις υπόλοιπες.
Οι αιτίες πολλές και διαφορετικές. Η ίδια η φύση της εργασίας δημιουργεί ένα επαγγελματικό περιβάλλον ιδιαίτερα ανασφαλές για το τεχνικό ανθρώπινο δυναμικό. Οι εργαζόμενοι στις κατασκευές είναι εκτεθειμένοι σε περιβάλλον υψηλού κινδύνου. Για να αντιμετωπισθεί και να μειωθεί αυτός ο βαθμός κινδύνου απαιτείται χρόνος, για έναν σοβαρό σχεδιασμό, και κυρίως υψηλό κόστος για την λήψη των απαιτούμενων μέτρων ασφαλείας.
Έχουν δημοσιευθεί πολλές και εξειδικευμένες μελέτες για το θέμα της Υγείας και Ασφάλειας στα εργοτάξια. Έχουν διατυπωθεί πολλές ευρωπαϊκές οδηγίες με συγκεκριμένες συστάσεις και κατευθύνσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συμπεριλάβει στην ατζέντα της την πολιτική της «vision zero» και είναι επικεντρωμένη στην μείωση των εργατικών ατυχημάτων. Το εθνικό μας νομοθετικό πλαίσιο συμπεριλαμβάνει πολλούς νόμους, διατάξεις και ειδική Ανεξάρτητη Αρχή για την Υγεία και Ασφάλεια των πολιτών.
Όμως, σε πλήρη αντιδιαστολή με τα παραπάνω – που θεωρητικά θα έπρεπε να έχουν δημιουργήσει ένα δίχτυ ασφαλείας – είναι τα στατιστικά αποτελέσματα. Οι αριθμοί δείχνουν ότι υπάρχει αύξηση και όχι μείωση των εργατικών ατυχημάτων, ειδικότερα στον κλάδο των κατασκευών. Εύλογα δημιουργείται το ερώτημα: τι τελικά δεν γίνεται ορθά; Αυτό που δεν μπορεί να αναδειχθεί μέσα από τις αναλύσεις και τους αριθμούς είναι οι δύο βασικότερες αιτίες του προβλήματος, που δεν είναι άλλες, ιδιαίτερα για την χώρα μας, από την «κακή» κουλτούρα και το υψηλό κόστος. Οι εταιρείες που έχουν σημειώσει άριστα σε θέματα ασφάλειας δεν το πέτυχαν τυχαία. Έφτασαν στην επιτυχία διότι η ασφάλεια των εργαζομένων μπήκε στην εταιρική τους κουλτούρα ως καίριο σημείο της λειτουργίας τους. Αυτή η αντιμετώπιση οδηγεί, αναπόφευκτα, σε προσεκτικό σχεδιασμό των συστημάτων και των διαδικασιών ασφαλείας, με ό,τι συνεπάγονται σε κόστος για την εταιρεία. Την ίδια στιγμή η ελληνική νομοθεσία αντιμετωπίζει την ασφάλεια των εργαζομένων πολιτών του κυρίως με ελεγκτικό τρόπο και μέσω της επιβολής προστίμων στους εργοδότες χωρίς να υποστηρίζει επί τοις πράγμασι την πρόληψη και να καλλιεργεί την απαιτούμενη παιδεία στους εργαζόμενους.
Η δημιουργία, όμως, ενός ασφαλούς επαγγελματικού χώρου δεν μπορεί να εναπόκειται μόνο στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Ιδιαίτερα όταν αναφερόμαστε στα δημόσια έργα όπου ο Κύριος του Έργου είναι η ίδια η Πολιτεία. Έχουμε ζητήσει επανειλημμένα από την Κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο να συμπεριλάβει, με απολογιστικό τρόπο, την αποζημίωση των Αναδόχων για την λήψη των απαιτούμενων μέτρων ασφαλείας. Ουδέποτε πήραμε την παραμικρή απάντηση. Ουδέποτε τέθηκε το θέμα προς συζήτηση, ούτε ακόμη κατά την εποχή της πανδημίας όπου ήταν, παγκοσμίως, το κεντρικό θέμα. Όσο και εάν προσπαθούμε από μεριάς μας να προστατεύσουμε τους εργαζομένους μας, εάν αυτό δεν αποτελέσει κεντρική εθνική πολιτική, ελάχιστα σοβαρά αποτελέσματα θα έχουμε.
Η ασφάλεια των εργαζομένων είναι αποτέλεσμα παιδείας και κόστους και όχι «τιμωρίας». Η εκπαίδευση των εργαζομένων στην πρόληψη και στην τήρηση των διαδικασιών και των μέτρων ασφαλείας απαιτεί χρόνο, κόπο και πόρους. Η διαμόρφωση μίας νέας γενιάς εργαζομένων που θα αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα στην τήρηση των μέτρων αποτελεί εθνική πολιτική και ευθύνη. Η στροφή των δημόσιων συμβάσεων από την λογική του ελάχιστου κόστους, επίσης, αποτελεί κεντρική κυβερνητική επιλογή και ευθύνη.
Βρισκόμαστε σε μία εποχή στην οποία η κατασκευαστική δραστηριότητα συνεχώς αυξάνει και, μάλιστα, ακόμα δεν έχει φθάσει στην κορύφωσή της. Είναι η χρονική στιγμή που πρέπει η Κυβέρνηση, σε συνεργασία με τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις, να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα, θεσμικά και οικονομικά, για την προστασία των πολιτών της. Είναι ακριβώς τώρα, η χρονική στιγμή που πρέπει να απεγκλωβιστούμε από την «θανάσιμη» παγίδα του κόστους και να αλλάξουμε, Πολιτεία και Ιδιώτες, κουλτούρα και νοοτροπία.
πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_138 της ΠΕΣΕΔΕ
ΥΓΕΙΑ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΑ ΕΡΓΟΤΑΞΙΑ
Ακολουθήστε το gobhma.gr στο Google News για να έχετε έγκαιρη & έγκυρη τεχνική ενημέρωση
