Share
Οι τρεις εργοληπτικές οργανώσεις διαμαρτύρονται για την αύξηση του παραβόλου για την προσφυγή στη Δικαιοσύνη κατά των αποφάσεων της ΕΑΔΗΣΥ, το οποίο πενταπλασιάστηκε με τον Νόμο 5218/2025. Το ποσοστό ανέβηκε στο 0,5% της αξίας της σύμβασης, από 0,1% προηγουμένως, με ελάχιστο ποσό τα 1.500€, από 500€, και ανώτατο τα 15.000€, από 5.000€.
Περιορισμός δικαστικής προστασίας – Αποδυνάμωση ελέγχου διαγωνισμών έργων
Κινητικότητα και έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η διάταξη που ψηφίστηκε στο πρόσφατο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης (άρθρο 30 του Ν. 5218/2025) που προβλέπει μέχρι και τον πενταπλασιασμό του παραβόλου για την άσκηση προσφυγών στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας ανάθεσης δημοσίων έργων.
Συγκεκριμένα, το σχετικό παράβολο αυξάνεται από 0,1% της αξίας της σύμβασης σε 0,5%, με ελάχιστο ποσό τα 1.500 ευρώ (από 500 ευρώ) και μέγιστο τις 30.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), για συμβάσεις αξίας από 6 εκατ. ευρώ και άνω (από 5.000 ευρώ που ήταν μέχρι πρότινος για συμβάσεις από 5 εκατ. ευρώ και άνω).
Οι οργανώσεις ΠΕΔΜΕΔΕ, ΠΕΣΕΔΕ και ΣΑΤΕ, εκπροσωπώντας τη πλειονότητα των εργοληπτικών επιχειρήσεων της χώρας εκφράζουν για μια ακόμα φορά την έντονη δυσαρέσκειά τους απέναντι στη δραματική και οριζόντια αύξηση των εν λόγω παραβόλων.
Η επίμαχη ρύθμιση, με την οποία επιχειρείται – όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του Νόμου – η αποτροπή παρελκυστικών προσφυγών, πλήττει καίρια το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην έννομη προστασία, δημιουργώντας σοβαρά εμπόδια στην πρόσβαση των επιχειρήσεων στη δικαστική κρίση.
Οι οργανώσεις στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν τα μέλη τους τη δυνατότητα προσφυγής στη Δικαιοσύνη:
- Εξέφρασαν επισήμως τις αντιρρήσεις τους κατά τη διαβούλευση του Σχεδίου Νόμου.
- Απέστειλαν κοινή επιστολή στον αρμόδιο υπουργό.
- Ζήτησαν και πραγματοποίησαν ακρόαση από τη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, καταθέτοντας σχετικό υπόμνημα με τεκμηριωμένες επισημάνσεις,
- Συνεχίζουν να διαμαρτύρονται με κάθε θεσμικό μέσο.
Μέχρι την ψήφιση του άρθρου 30 του Ν. 5218/2025, το προβλεπόμενο παράβολο για την προσφυγή στη Δικαιοσύνη ανερχόταν σε 0,1% της αξίας της σύμβασης, με κατώτατο όριο τα 500€ και ανώτατο τα 5.000€.
Με τη νέα ρύθμιση:
- Το παράβολο πενταπλασιάζεται, φτάνοντας στο 0,5% της αξίας της σύμβασης.
- Το ελάχιστο ποσό ανέρχεται πλέον στα 1.500€ και το μέγιστο στα 30.000€.
Η αύξηση αυτή:
- Καθιστά την πρόσβαση στη Δικαιοσύνη απαγορευτική για μικρότερες εταιρείες ή ανεξάρτητους εργολήπτες με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες.
- Δημιουργεί ανισότητες στον ανταγωνισμό, ευνοώντας τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
- Αποθαρρύνει τον ουσιαστικό έλεγχο της νομιμότητας των διαδικασιών, ανοίγοντας τον δρόμο για αυθαιρεσίες, αδιαφάνεια και ενδεχομένως αθέμιτες πρακτικές.
Η προσφυγή στη Δικαιοσύνη δεν είναι μόνο ατομικό δικαίωμα· αποτελεί δομικό μηχανισμό ελέγχου και εξισορρόπησης στη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, προστατεύοντας τελικά το δημόσιο συμφέρον. Ο περιορισμός της προσφυγής μπορεί να οδηγήσει στην κατακύρωση έργων με ελλείψεις ή παρατυπίες, προκαλώντας προβλήματα κατά την εκτέλεσή τους, καθυστερήσεις και επιπλέον οικονομικό κόστος για το Δημόσιο.
Επιπλέον η ρύθμιση αυτή προσκρούει:
- Στο άρθρο 20 του Συντάγματος, που κατοχυρώνει το δικαίωμα στην δικαστική προστασία,
- στη δικονομική ενωσιακή Οδηγία 89/665/ΕΕ περί παροχής αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας κατά το στάδιο που προηγείται της ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων,
- στο άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), που διασφαλίζει την αποτελεσματική πρόσβαση στη Δικαιοσύνη.
Τα υπερβολικά παράβολα συνιστούν έμμεσο αποκλεισμό από τη δικαστική κρίση, εγείροντας ζητήματα συμβατότητας με το εθνικό και ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο.
Οι εργοληπτικές οργανώσεις τονίζουν ό,τι το σύστημα παραγωγής δημοσίων έργων έχει ανάγκη διαφάνειας. Χρειάζεται ανοικτές διαδικασίες, θεσμικό έλεγχο και αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης για τη βέλτιστη αξιοποίηση τόσο των εθνικών πόρων όσο και των ευρωπαϊκών ενισχύσεων.
Οι τρεις οργανώσεις προσανατολίζονται στην δικαστική προσβολή των υπερβολικών παραβόλων ενώπιον τόσο των εθνικών όσο και των ενωσιακών και ευρωπαϊκών δικαστηρίων [Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης (Δ.Ε.Ε.) και Ευρωπαϊκο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ε.Δ.Α.Δ.)].
πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_145 της ΠΕΣΕΔΕ
