Η ασφάλεια των εργαζομένων έναντι του COVID 19 στα εργοτάξια, κρίσιμη αναγκαιότητα για τη λειτουργία και την ανάπτυξη των τεχνικών έργων, σήμερα, στην Ελλάδα
πηγή: Εργοληπτικόν βήμα Νο_119 της ΠΕΣΕΔΕ
Βιβή Μιξαφέντη, διπλ. χημικός μηχανικός ΑΠΘ,Διευθύντρια Υπηρεσιών Υγείας & Ασφάλειας Εργασίας της ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ
Είναι γεγονός ότι η κατασκευαστική δραστηριότητα στην χώρα μας αποτελεί ζήτημα υψίστου ενδιαφέροντος για την εθνική οικονομία. Η απρόσκοπτη λειτουργία των εργοταξίων, αλλά και η συνεχής ανάπτυξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας είναι καθοριστικής σημασίας παράγοντας στήριξης του ΑΕΠ.
Όμως στην «εποχή του κορωνοιού» η λειτουργία αυτή αναγκαστικά μπαίνει σε νέο πλαίσιο και απαιτείται η εφαρμογή νέων κανόνων. Η προστασία των εργαζομένων έναντι του COVID 19 εντός των πάσης φύσεως εργοταξίων αποβαίνει άκρως αναγκαία, όχι μόνο ως προς την ηθική, αλλά και νομοθετική υποχρέωση των εργοδοτών για προστασία της υγείας των εργαζομένων που απασχολούν. Ταυτόχρονα, συμβάλλει καθοριστικά στην οικονομική βιωσιμότητα της επιχείρησης, με την έγκαιρη ολοκλήρωση των εργασιών εντός των χρονοδιαγραμμάτων και φυσικά με την ανάλογη αποπληρωμή τους. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι η λήψη μέτρων στα εργοτάξια, όπως και σε κάθε χώρο εργασίας, συμβάλλει στην αποφυγή της διάδοσης του ιού σε ολόκληρη την κοινωνία, με δεδομένο ότι σε κάθε περίπτωση το εργατικό δυναμικό αποτελεί το πιο δραστήριο και ζωντανό κομμάτι του πληθυσμού, το οποίο διαθέτει και τις περισσότερες πιθανότητες όχι μόνο να νοσήσει,αλλά και να μεταφέρει τον ιό εντός της κοινότητας.
Μέτρα αντιμετώπισης του COVID 19 στα εργοτάξια
Τα εργοτάξια αποτελούν δυναμικούς εργασιακούς χώρους με κάποιες ιδιαιτερότητες, οι οποίες όμως μπορούν να συμβάλλουν στην διάδοση του ιού. Για παράδειγμα:
- Συνυπάρχουν και αλληλοεπιδρούν πολλά συνεργεία (υπεργολάβοι) στον ίδιο χώρο.
- Πολλοί εργαζόμενοι δεν έχουν σταθερό χώρο εργασίας, αλλά μετακινούνται από εργοτάξιο σε εργοτάξιο π.χ. οδηγοί φορτηγών, επομένως είναι αρκετά πιθανό να υπάρξει μεταφορά του ιού από άλλους χώρους.
- Οι χώροι υγιεινής (τουαλέτες, νερό, σαπούνι, χειροπετσέτες, απολυμαντικόκλπ) ενδεχομένως να μην είναι επαρκείς και εντελώς κατάλληλοι σε πολλά εργοτάξια, όπως επίσης και οι συνήθεις πρακτικές τήρησης των μέτρων υγιεινής από τους εργαζόμενους.
- Οι εργασίες σε ένα εργοτάξιο απαιτούν συνεργασία των εργατών εκ του σύνεγγυς και σε πιο στενή επαφή (κράτημα υλικών, εργαλείων, βοήθεια σε μετακίνηση υλικών κλπ).
Ως εκ τούτου η λήψη και τήρηση των απαιτούμενων μέτρων ασφάλειας και υγείας είναι όχι μόνο αναγκαία, αλλά και υποχρεωτική. Η λήψη οργανωτικών και τεχνικών μέτρων, μέτρων ατομικής υγιεινής και χρήσης Μέσων Ατομικής Προστασίας, καθώς επίσης μέτρων περιβαλλοντικής υγιεινής αποτελούν τις βασικές κατηγορίες αυτών . Από αυτά το πιο καθοριστικής σημασίας είναι το μέτρο της τήρησης της φυσικής απόστασης (2 μέτρων) μεταξύ των εργαζομένων, γεγονός που έγκειται στην απόφαση λήψης οργανωτικών μέτρων από τον εργοδότη. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι:
- Θα πρέπει να οργανώνεται ο τρόπος και ο ρυθμός των εργασιών, ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός των εργαζομένων στα σημεία πρόσβασης, σε χώρους εστίασης και διαλείμματος, όπως επίσης και στους χώρους υγιεινής.
- Κατά την χρήση των μηχανημάτων έργου θα πρέπει στην καμπίνα του οδηγού να επιβαίνει μόνο ένας εργαζόμενος ή και δεύτερος, εάν μπορεί να τηρηθεί η απόσταση των 2 μέτρων.
- Εάν κατά την εκτέλεση των εργασιών δεν μπορεί να αποφευχθεί η κοντινή επαφή (απόσταση μικρότερη των 2 μέτρων), τότε θα πρέπει να ελαχιστοποιείται η συχνότητα εκτέλεσης αυτών των εργασιών, όπως και ο αριθμός των εργαζομένων που συμμετέχουν σε αυτές.
- Επίσης,να ελέγχεται ότι η συγκεκριμένη θέση που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι, όταν εκτελούν την εργασία, να είναι«δίπλα – δίπλα» αντί να βρίσκονται «πρόσωπο με πρόσωπο».
- Οι ομάδεςεργασίας για την εκτέλεση συγκεκριμένων εργασιών πρέπει να είναι σταθερής σύνθεσης, δηλαδή να μην αλλάζουν οι εργαζόμενοι εντός των ομάδων και να επιδιώκεται η εκτέλεση των εργασιών αυτών σε χρόνο τουλάχιστον μικρότερο ή ίσο από 15 λεπτά.
- Ως τελευταία λύση για τον έλεγχο της μετάδοσης του ιού θα πρέπει να εξετάζονται και να χρησιμοποιούνται οι μάσκες και τα ασπίδια.
Βεβαίως, όλα τα Μέσα Ατομικής Προστασίας, τα οποία απαιτούνταν για την προστασία των εργαζομένων από βλαπτικούς παράγοντες στο εργοτάξιο, όπως σκόνη, αναθυμιάσεις κλπ θα πρέπει να εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται και στην περίοδο του COVID 19, με τήρηση της φυσικής απόστασης των 2 μέτρων.
Σχέδιο δράσης διαχείρισης περιστατικού COVID 19
Πέραν,όμως, όλων αυτών των απαραίτητων μέτρων, που πρέπει να λαμβάνονται, ώστε να εμποδίζεται ή να περιορίζεται η μετάδοση του ιού εντός των εργαζομένων σε ένα εργοτάξιο, αλλά και γενικότερα στο κοινωνικό σύνολο, είναι καθοριστικής σημασίας να υπάρχει για το κάθε εργοτάξιο ένα σχέδιο δράσης διαχείρισης περιστατικού COVID 19, δηλαδή ύποπτου, πιθανού ή επιβεβαιωμένου κρούσματος. Δηλαδή να μπορεί να εντοπίζεται ο εργαζόμενος άμεσα και με την πρώτη εμφάνιση συμπτωμάτων λοίμωξης του αναπνευστικού, όπως βήχας, πυρετός, αίσθημα κόπωσης κλπ, ώστε αρχικά να απομονώνεται και στη συνέχεια να τυγχάνει της ανάλογης ιατρικής μεταχείρισης. Έτσι θα μπορεί να εμποδίζεται και να ελέγχεται η ενδεχόμενη διάδοση του ιού στους υπόλοιπους εργαζόμενους και θα γίνεται το καλύτερο δυνατό για την ιατρική φροντίδα του περιστατικού.
Το σχέδιο δράσης διαχείρισης περιστατικού COVID 19, καθώς και η εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων σε αυτό, συμβάλλει:
- στην καλύτερη και συντομότερη δυνατή διαχείριση ανάλογων περιστατικών
- στην αποφυγή καταστάσεων σύγχυσης, που μεταφράζονται σε χαμένο χρόνο εργασίας, αλλά και απώλεια πολύτιμου χρόνου διαχείρισης περιστατικού
- στην αποφυγή καταστάσεων αναστάτωσης και ανησυχίας μεταξύ των εργαζομένων
- και ως εκ τούτου σε μείωση της παραγωγικότητας.
Είναι πολύ σημαντικό,επίσης, να εμπεδωθεί από τους εργαζόμενους ότι με την εμφάνιση συμπτωμάτων, είτε κατά τη διάρκεια της εργασίας τους είτε στο σπίτι, όπως επίσης εάν μέλος της οικογένειας τους με το οποίο συγκατοικούν ή οποιαδήποτε άλλη στενή επαφή τους, έχει συμπτώματα ή έχει επιβεβαιωθεί σαν κρούσμα, θα πρέπει οπωσδήποτε να ενημερώνουν τον προϊστάμενό τους και να λαμβάνουν οδηγίες.
Με ένα άρτιο και πλήρες σχέδιο δράσης διαχείρισης περιστατικού COVID 19 σε ένα εργοτάξιο εκτός των άλλων περιορίζεται και προλαμβάνεται ο κίνδυνος της εξάπλωσης του ιού, κάτι που συμβάλλει στην απρόσκοπτη λειτουργία του. Διότι δεν θα ήθελε κανείς να φανταστεί ότι η λάθος διαχείριση ενός περιστατικού με εργαζόμενο που νοσεί από COVID 19, από άγνοια ή από αμέλεια, θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξάπλωση του ιού, δηλαδή σε πολλαπλά περιστατικά εργαζομένων με COVID 19, και ως εκ τούτου σε διακοπή των εργασιών στο εργοτάξιο.