Γιώργος Καραγιάννης Γ.Γ.Υποδομών: Το τοπίο της επόμενης μέρας για τις Δημόσιες Συμβάσεις στην Ελλάδα μετά τις διαρθρωτικές παρεμβάσεις στον Ν.4412/2016
Ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών, κ. Γιώργος Καραγιάννης στο «Εργοληπτικόν βήμα Νο_121» για τις Δημόσιες Συμβάσεις στην Ελλάδα μετά τις διαρθρωτικές παρεμβάσεις στον Ν.4412/2016
Αφουγκραζόμενοι, τις απαιτήσεις και τις προκλήσεις των καιρών, προχωρήσαμε ως αρμόδιο Υπουργείο, στον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου υλοποίησης των δημοσιών συμβάσεων έργων, που μέχρι σήμερα αποτελούσε σημαντικό παράγοντα καθυστέρησης της έγκαιρης ολοκλήρωσής τους, λόγω των πολύπλοκων διαδικασιών και της λιγότερης διαφάνειας που προέβλεπε.
Η σημειακή τροποποίηση που επιχειρήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και μάλιστα 385 φορές, αντί να άρει τις αδυναμίες του νομοθετικού πλαισίου που εκείνη πρότεινε, το μετέτρεψε σε δαιδαλώδες και ενίσχυσε τις ήδη εγγενείς αδυναμίες του.
Όπως έχει ξεκαθαρίσει ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής, αυτή η κυβέρνηση δεν κάνει καμία έκπτωση ούτε στη διαφάνεια, ούτε στην αποτελεσματικότητα. Με γνώμονα αυτές τις αρχές ο Υπουργός, με την ανάληψη των καθηκόντων του, και έχοντας γνώση ότι με τον Ν. 4412/2016, υιοθετήθηκε, με μικρές εξαιρέσεις, ένα νομικό πλαίσιο διατάξεων που ίσχυε για διάστημα 45 και πλέον ετών στην Ελλάδα, έδωσε εντολή για τον άμεσο εκσυγχρονισμό του.
Η τεράστια αυτή προσπάθεια, που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2019 με τη συγκρότηση ομάδα εργασίας, αποτελούμενη από υπηρεσιακούς και θεσμικούς παράγοντες, με μεγάλη εμπειρία και γνώση στις δημόσιες συμβάσεις για να καθορίσει τις κατευθυντήριες αρχές τροποποίησης του ν. 4412, κατέληξε στη διαμόρφωση μιας πρότασης ευρείας τροποποίησης των διατάξεων. Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις, έχουν αναφορά τόσο στο πεδίο της ανάθεσης, όσο και σε αυτό της εκτέλεσης των δημοσίων έργων και μελετών, που αποτελεί τον πυρήνα του προτεινόμενου νομοσχέδιου, στο οποίο καταγράφονται όχι απλώς προθέσεις αλλά ουσιαστικές ρυθμίσεις που αλλάζουν το τοπίο.
Οι προτεινόμενες μεταβολές, που αναλογικά καταλαμβάνουν και τις προτεινόμενες διατάξεις των συμβάσεων μελετών, διακρίνονται σχηματικά σε δύο επίπεδα.
Το πρώτο αφορά στη νομοτεχνική μεταβολή και βελτίωση διατάξεων του ν. 4412/2016 ώστε να συνάδουν τόσο με τις προβλέψεις του ενωσιακού δικαίου όσο και με τις σύγχρονες συνθήκες της αγοράς.
Στο πρώτο επίπεδο εντάσσονται η τροποποίηση του άρθρου 2 (άρθρο 1 του ν/σ) για τους ορισμούς, του άρθρου 36 για την χρήση του ΕΣΗΔΗΣ (άρθρο 5 του ν/σ), του άρθρου 44 (άρθρο 10 του ν/σ) με την κατάργηση των προβλέψεων περί τεχνικής επάρκειας, του άρθρου 58 (άρθρο 19 του ν/σ) για τους υπεργολάβους, του άρθρου 72 (άρθρο 22 του ν/σ) για τις εγγυήσεις, του άρθρου 79 για το ΕΕΕΣ (άρθρο 28 του ν/σ), του άρθρου 86 για τα κριτήρια ανάθεσης.
Το δεύτερο και πιο ουσιαστικό, αφορά στην αντιμετώπιση παθογενειών (π.χ. ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές) και την ταυτόχρονη εισαγωγή νέων θεσμών με στόχο την επίτευξη υψηλού επιπέδου αξιοπιστίας του παραγόμενου έργου και απλοποίηση των διαδικασιών που οδηγούσαν σε κατασπατάληση δυνάμεων, σε δημιουργία αντιδικιών (π.χ. ιδιωτική επίβλεψη, δηλωτικό σύστημα).
Στο δεύτερο αυτό επίπεδο περιέχονται παρεμβάσεις εμβληματικού χαρακτήρα που διαμορφώνουν πλέον ένα νέο περιβάλλον και αφορούν τις διατάξεις του κεφαλαίου Δ άρθρα 57 έως 101 του νομοσχεδίου, αντίστοιχο με αυτό που ισχύει στις περισσότερες χώρες της Ένωσης, που εισάγουν ρηξικέλευθες τροποποιήσεις στον ν. 4412/2016, ως ενδεικτικά προβλέπεται στις τροποποιήσεις: των άρθρων 136 – 136Α που εισάγουν την συντρέχουσα δυνατότητα της ιδιωτικής επίβλεψης και στα δημόσια έργα, θεσμός που στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία σε έργα παραχώρησης και έργα ΣΔΙΤ, του άρθρου 138 για τον περιορισμό των συμπληρωματικών συμβάσεων και την ακριβόχρονη παράδοση των έργων, του άρθρου 142 για το Ψηφιακό αρχείο Βαθμολόγησης των εργοληπτικών επιχειρήσεων, του άρθρου 146 για τον εκσυγχρονισμό και την ψηφιοποίηση διαδικασιών με την εισαγωγή του ηλεκτρονικού ημερολογίου, των άρθρων 151- 152 για την εισαγωγή του δηλωτικού συστήματος αντί του ελεγκτικού, με διαδικασίες που διευκολύνουν και επιταχύνουν την ροή των εργασιών, των άρθρων 164-165 για την υπεργολαβία και την κατασκευαστική κοινοπραξία, του άρθρου 170 για την Ίδρυση Ενιαίου Συστήματος Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών, του άρθρου 172 για την παραλαβή του έργου σε ένα (1) στάδιο, του άρθρου 176 για την εισαγωγή της διαιτησίας ως τρόπου επίλυσης των διαφορών.
Το εύρος και μόνο των μεταβολών, που περιλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο, η δημόσια διαβούλευση του οποίου ολοκληρώθηκε στις 7 Δεκεμβρίου, καταδεικνύει την πρόθεση μας, να συγκρουστούμε με επικρατούσες στερεοτυπικές αντιλήψεις, επιλέγοντας την υιοθέτηση μέτρων που θα περιορίσουν τη δημόσια σπατάλη, θα αναδείξουν αξιοκρατικά την καλύτερη προσφορά και όλα αυτά να οδηγούν, η πολιτεία να παραλαμβάνει ποιοτικότερα έργα και μελέτες.
Η διαδικασία όμως αυτή δεν τελειώνει εδώ. Η συζήτηση που άνοιξε με τους επιστημονικούς και παραγωγικούς φορείς της αγοράς, σύντομα ολοκληρώνεται με την επεξεργασία των σχολίων της δημόσιας διαβούλευσης και την υιοθέτηση όσων εξ αυτών συνάδουν με το εκσυγχρονιστικό πνεύμα του νομοσχεδίου, προκειμένου αυτό σύντομα να αποτελέσει νόμο του κράτους, δημιουργώντας το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο που να ευννοεί την ανάπτυξη και βελτίωση των δημόσιων υποδομών της χώρας.
πηγή: Εργοληπτικόν βήμα Νο_121 της ΠΕΣΕΔΕ