Ειδικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα για απόκτηση ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων στις πόλεις από το Πράσινο Ταμείο

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η έγκριση του Ειδικού Χρηματοδοτικού Προγράμματος του Πράσινου Ταμείου «Απόκτηση Ελεύθερων Κοινόχρηστων Χώρων στις πόλεις 2024», με προϋπολογιζόμενη δαπάνη συνολικού ποσού δύο εκατομμυρίων ευρώ (2.000.000,00 €), από τους πόρους του Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου.

Σκοπός του προγράμματος είναι η χρηματοδότηση των Ο.Τ.Α. α’ βαθμού για την απόκτηση αμιγώς κοινόχρηστων χώρων και χώρων πρασίνου που προβλέπονται σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια, οι οποίοι έχουν ιδιαίτερη πολεοδομική σημασία και των οποίων η εξασφάλιση αποζημίωσης έχει επείγοντα χαρακτήρα. Για την απόκτηση των κοινόχρηστων χώρων το Πράσινο Ταμείο καταβάλει την αποζημίωση για τη συντέλεση επανεπιβληθείσας σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4759/2020 ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης.

Δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος είναι οι Ο.Τ.Α. α’ βαθμού όλης της χώρας. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου θα καθορίζονται οι οριστικοί δικαιούχοι.

Η διαδικασία καταβολής των χρηματοδοτήσεων ορίζεται ως εξής:

α. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου δύναται να εξειδικεύονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν οι δυνητικοί δικαιούχοι Ο.Τ.Α., καθώς και η διαδικασία και οι όροι υποβολής των σχετικών προτάσεων, οι προϋποθέσεις, τα κριτήρια και οι διαδικασίες ένταξής τους στο Πρόγραμμα και τα λοιπά στοιχεία που θα πρέπει να περιλαμβάνει ο φάκελος υποβολής της πρότασης, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων, καθώς επίσης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του προγράμματος.

β. Με μία ή περισσότερες αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου, κατόπιν ελέγχου της πλήρωσης των προϋποθέσεων και των προσκομισθέντων δικαιολογητικών, καθορίζονται οι οριστικοί δικαιούχοι του προγράμματος και οι συγκεκριμένοι Κοινόχρηστοι Χώροι, που μπορούν να χρηματοδοτηθούν και έως του ποσού, που θα καθορισθεί με απόφαση του Δ.Σ. του Πράσινου Ταμείου για κάθε δικαιούχο Ο.Τ.Α. α’ βαθμού αντιστοίχως, με σκοπό τη συντέλεση της επανεπιβληθείσας απαλλοτρίωσης. Με όμοια απόφαση θα δίνεται εντολή εκταμίευσης του εγκεκριμένου ποσού για έκαστο εξ αυτών.

γ. Προϋπόθεση για την οριστικοποίηση των δυνητικών δικαιούχων Ο.Τ.Α. και των προς απόκτηση Κοινοχρήστων Χώρων είναι η ύπαρξη των εξής ιδίως στοιχείων, με την επιφύλαξη των αναφερομένων στην περ. α της παρ. 5 της παρούσης:

i. Η απόφαση του Περιφερειάρχη δημοσιευμένη σε Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, με την οποία γίνεται αποδεκτή η ολική ή μερική επανεπιβολή της απαλλοτρίωσης.

ii. Σε περίπτωση μερικής επανεπιβολής της απαλλοτρίωσης, η απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Δήμου, με την οποία κινείται υποχρεωτικά η διαδικασία τροποποίησης του ρυμοτομικού σχεδίου.

iii. Βεβαίωση του οικείου Δήμου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 91 του ν. 4759/2020, με πλήρη παράθεση όλων των τεχνικών δεδομένων των περιπτώσεων των ως άνω παραγράφων.

Οι παραπάνω προϋποθέσεις μπορούν να εξειδικεύονται περαιτέρω με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου.

δ. Εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι (6) μηνών, η οποία άρχεται την επομένη της καταβολής του χρηματικού εντάλματος πληρωμής του ποσού στον δικαιούχο Ο.Τ.Α., αυτός πρέπει να προσκομίσει στο Πράσινο Ταμείο:

i. Πράξη αναλογισμού ή πράξη εφαρμογής, την κυρωτική αυτών απόφαση και βεβαίωση ότι δεν ασκήθηκαν κατ’ αυτών οι προβλεπόμενες από το νόμο διοικητικές προσφυγές ή ένδικα βοηθήματα.

ii. Αντίγραφο της αίτησης του ιδιοκτήτη του απαλλοτριούμενου χώρου ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου για την αναγνώρισή του ως δικαιούχου της αποζημίωσης ή της συναφούς δικαστικής απόφασης, εφόσον αυτή έχει εκδοθεί.

5. α. Η καταβολή του ποσού της χρηματοδότησης καθίσταται αχρεώστητη:

i. Σε περίπτωση μη τήρησης της προϋπόθεσης της περ. δ της παρ. 4 της παρούσας ή

ii. αν το αρμόδιο δικαστήριο απέρριψε την κατ’ άρθρο 26 του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων (ν. 2882/2001) αίτηση αναγνώρισης δικαιούχου της αποζημίωσης ή

iii. εφόσον το αρμόδιο πολιτικό δικαστήριο με αμετάκλητη απόφασή του κατά την τακτική διαδικασία αναγνώρισε ότι ο ιδιώτης δεν είναι κύριος των ρυμοτομούμενων χώρων, επειδή αυτοί ανήκουν στο Δημόσιο, σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή σε φορείς του δημόσιου τομέα ή

iv. εάν καθοριστεί με δικαστική απόφαση δυνάμει της παρ. 2 του άρθρου 89 του ν. 4759/2000 προσωρινή ή οριστική τιμή μονάδας χαμηλότερη από την κατά την παρ. 3 του άρθρου 88 προσήκουσα, ως προς τη διαφορά μεταξύ της καταβληθείσας από το Πράσινο Ταμείο αποζημίωσης και εκείνης που καθορίστηκε δικαστικά ή

v. εφόσον από την πράξη αναλογισμού ή εφαρμογής, που θα συνταχθεί και κυρωθεί μετά την εκταμίευση της χρηματοδότησης στον δικαιούχο ΟΤΑ α’ βαθμού, προκύψει ότι από το ποσό της χρηματοδότησης καλύφθηκαν ολικά ή μερικά είτε αυταποζημιώσεις είτε υποχρεώσεις ωφελούμενων παροδίων έναντι του κυρίου του απαλλοτριωθέντος ακινήτου, κατά το ποσό που αντιστοιχεί σ’ αυτές.

Στις παραπάνω υποπερ. (i-v) της συνιστά υποχρέωση του δικαιούχου Ο.Τ.Α. α’ βαθμού να ενημερώσει άμεσα το Πράσινο Ταμείο προσκομίζοντας είτε δικαστική απόφαση για τις υποπερ. ii έως και iv ή την πράξη αναλογισμού ή εφαρμογής για τις υποπερ. i και v. Σε περίπτωση προσβολής των κυρωτικών αποφάσεων των πράξεων αναλογισμού ή εφαρμογής ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων προσκομίζονται οι αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις που θα εκδοθούν επί των ένδικων μέσων ή βοηθημάτων.

β. Η λογιζόμενη κατά τα ανωτέρω ως αχρεώστητη καταβολή αναζητείται από το Πράσινο Ταμείο με κάθε νόμιμο μέσο.

6. Σε περίπτωση αχρεώστητης καταβολής το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου θα λάβει απόφαση ανάκτησης αχρεώστητου, με την οποία προσδιορίζει το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό, τον οφειλέτη Ο.Τ.Α. α’ βαθμού, το είδος και την αιτία της οφειλής, που αποτελεί νόμιμο τίτλο είσπραξης του αναγραφόμενου σε αυτήν ποσού και τίτλο αμέσως εκτελεστό. Η απόφαση αυτή κοινοποιείται στον οφειλέτη, ο οποίος οφείλει να καταβάλει το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό στον τραπεζικό λογαριασμό του Ταμείου με αριθμό ΙΒΑΝ 085401000240000000026133793, εντός προθεσμίας 15 ημερών από την κοινοποίησή της σ’ αυτόν.

Σε περίπτωση, που δεν καταβληθεί το ανωτέρω ποσό εντός της ως άνω προθεσμίας, η είσπραξή του θα διενεργείται από την ΑΑΔΕ ως δημόσιο έσοδο κατόπιν αποστολής σε αυτήν της ανωτέρω αποφάσεως σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τις σχετικές διατάξεις του ΚΕΔΕ διαδικασία (ν. 4978/2022, Α’ 190). Στη συνέχεια η ΑΑΔΕ αποδίδει στο Ταμείο το εισπραχθέν ποσό στον τραπεζικό λογαριασμό του Ταμείου με αριθμό ΙΒΑΝ 085401000240000000026133793.

7. α. Το Πράσινο Ταμείο κατά τη διαδικασία της εκκαθάρισης και υπολογισμού των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 93 του ν. 4759/2020, καλύπτει αποκλειστικά και μόνο τις υποχρεώσεις των Δήμων. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υπαχθούν σε αυτό οι υποχρεώσεις των ωφελούμενων παροδίων ιδιοκτητών και οι αυταποζημιώσεις. Για τον καθορισμό ως οριστικού δικαιούχου απαιτείται η εξασφάλιση από το δικαιούχο Ο.Τ.Α. α’ βαθμού της κάλυψης των υποχρεώσεων των ωφελούμενων παροδίων, μέσω της κατ’ έτος δέσμευσης ανάλογου ποσού, για την κάλυψη των υποχρεώσεων αυτών, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους του οικείου Ο.Τ.Α.

β. Το Πράσινο Ταμείο καλύπτει μόνο το ποσό της αποζημίωσης για την απαλλοτρίωση των ρυμοτομούμενων τμημάτων. Δικαστικές δαπάνες, δικηγορικές αμοιβές, τυχόν τόκοι ή αποζημιώσεις για προσκυρώσεις σε ιδιοκτησίες ιδιωτών ή αυταποζημιώσεις δεν καλύπτονται από το Πράσινο Ταμείο.

8. Η εκτέλεση του προγράμματος ανατίθεται αποκλειστικά στο Διοικητικό Συμβούλιο του Πράσινου Ταμείου.

9. Ο δικαιούχος Ο.Τ.Α. α’ βαθμού οφείλει να ενημερώνει άμεσα για κάθε ενέργειά του το Πράσινο Ταμείο.

10. Δικαιώματα ή υποχρεώσεις που απορρέουν από την παρούσα απόφαση δεν εκχωρούνται σε οποιονδήποτε τρίτο.