Οι προκλήσεις εφαρμογής της Μπλε και Πράσινης Συμφωνίας στην Ελλάδα

∗Δημήτριος Οδ. Παπαγιαννίδης

Ο Γενικός Γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, ∗Δημήτριος Οδ. Παπαγιαννίδης, αναλύει στο νέο τεύχος του Εργοληπτικού Βήματος No_143  την στρατηγική που ακολουθεί η χώρα, με απώτερο σκοπό τον πράσινο μετασχηματισμό του αγροτικού τομέα και τα οφέλη του.

Ένα «πλέγμα» δράσεων για ένα καλύτερο αύριο

Η Πράσινη και Μπλε Συμφωνία, ως κεντρικές πολιτικές επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, συνιστούν τον «οδικό χάρτη» για τα επόμενα χρόνια σε επίπεδο τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς προβλέπουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις και παρεμβάσεις, που αφορούν στο υφιστάμενο αναπτυξιακό και παραγωγικό μοντέλο.

Οι συγκεκριμένες στρατηγικές επηρεάζουν το σύνολο των τομέων της οικονομικής δραστηριότητας στην Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της Γεωργίας, της Αλιείας, καθώς  βεβαίως και του Τουρισμού, καθορίζοντας κατ΄ επέκταση και το μέλλον των αγροτικών της περιοχών.

Επίσης, αναδεικνύουν με εμβληματικό τρόπο την ανάγκη για τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό του αγροδιατροφικού συστήματος της Ένωσης, θέτοντας επιμέρους πολιτικές και στόχους που θα διασφαλίσουν ότι η επιδιωκόμενη μετάβαση θα γίνει με βιώσιμο, δίκαιο, διαφανή, αποτελεσματικό και ισόρροπο τρόπο.

Θα γίνει δηλαδή με όρους που θα διασφαλίζουν για παράδειγμα:

• την επισιτιστική επάρκεια και διατροφική ασφάλεια της Ένωσης,
• την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων, υψηλής διατροφικής αξίας,
• την συμμετοχή όλων των κρίκων της αγροεφοδιαστικής αλυσίδας, αλλά και του συνόλου των κατοίκων της υπαίθρου, χωρίς αποκλεισμούς στην νέα τάξη πραγμάτων σε όρους οικονομικούς και κοινωνικούς,
• την διασύνδεση της Γεωργίας και της Αλιείας με τον Τουρισμό και τις λοιπές οικονομικές δραστηριότητες στις αγροτικές περιοχές,
• και βεβαίως την προσέλκυση νέων ανθρώπων στις αγροτικές μας περιοχές, οι οποίες καλούνται να καταστούν περισσότερο ελκυστικές.

Οι στόχοι της Πράσινης και Μπλε Συμφωνίας διέπουν υποχρεωτικά και λαμβάνονται υπόψη και στην αρχιτεκτονική της νέας Κοινής Αγροτικής και Αλιευτικής Πολιτικής, που ως Υπουργείο έχουμε σχεδιάσει και μέσω των οποίων προσδοκούμε να πετύχουμε τον πράσινο μετασχηματισμό της Γεωργίας – Αλιείας και των αγροτικών μας περιοχών, προγραμματίζοντας και υλοποιώντας ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μετάβασης.

Πέντε είναι οι βασικοί άξονες προτεραιότητας αυτού του σχεδιασμού:

1^ος Άξονας Προτεραιότητας: Η διαβούλευση, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παραγωγών και του πληθυσμού των αγροτικών περιοχών γενικότερα, για τις ευκαιρίες και τα οφέλη της πράσινης μετάβασης σε επίπεδο οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό, καθώς και για το ποιες αλλαγές χρειάζεται να γίνουν. Η αλλαγή κουλτούρας είναι το πρώτο βήμα για την συν-αντίληψη που πρέπει να πετύχουμε, ενώ η ενεργή συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων αποτελεί προαπαιτούμενο για την εξασφάλιση της απαραίτητης συναίνεσης, αποδοχής και έμπρακτης στήριξης των όρων, των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων της επιδιωκόμενης “πράσινης μετάβασης” στο νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο Γεωργίας και Αλιείας.

2^ος Άξονας Προτεραιότητας: Η παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης στους παραγωγούς και αλιείς μας. Η συμβουλευτική αποτελεί βασικό αναπτυξιακό εργαλείο που πρέπει να αξιοποιηθεί το συντομότερο δυνατόν για την στήριξη της βιωσιμότητας, την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής γεωργίας και αλιείας.

3^ος Άξονας Προτεραιότητας: Η παροχή της δυνατότητας επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού των αγροτικών περιοχών, σε νέες δεξιότητες και γνώσεις για τη χρήση των νέων πράσινων και ψηφιακών τεχνολογιών. Η διασύνδεση έρευνας – καινοτομίας – γεωργικών συμβουλών και εκπαίδευσης – κατάρτισης αποτελεί υποχρέωσή μας, μέσα από την αναβάθμιση των υφιστάμενων συστημάτων μεταφοράς γεωργικής γνώσης και καινοτομίας που διαθέτουν (AKIS – Agricultural Knowledge and Innovation Systems), καθώς και τη δημιουργία Επιχειρησιακών Ομάδων (Ε.Ο.) στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας (ΕΣΚ) για την παραγωγικότητα και βιωσιμότητα της γεωργίας (EIP-AGRI) με σκοπό την ευρεία διάδοση των γνώσεων που αποκομίζονται από τα αποτελέσματα της δράσης τους.

Επιδίωξή μας είναι να υπάρξει η αναγκαία κρίσιμη μάζα για την στήριξη του στόχου προώθησης της καινοτομίας και υιοθέτησης νέων τεχνολογιών. Αυτό απλά σημαίνει ότι η γνώση, η κατάρτιση, η επανεκπαίδευση θα πρέπει να είναι διαθέσιμες σε όλους και προσβάσιμες από όλους, ιδιαίτερα από εκείνους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες προσαρμογής στο προωθούμενο – νέο “πράσινο μοντέλο” ανάπτυξης.

4^ος Άξονας Προτεραιότητας: Η παροχή κινήτρων για την προώθηση βιώσιμων επενδύσεων σε καινοτομίες και νέες τεχνολογίες στον τομέα της γεωργίας και αλιείας, επενδύσεις δημόσιες και ιδιωτικές, που υπηρετούν ταυτόχρονα με τους στόχους της «πράσινης μετάβασης» και τους στόχους της «ψηφιακής οικονομίας» και της «βιώσιμης ανάπτυξης», αξιοποιώντας σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξή τους.

Ενδεικτικά, οι δημόσιες επενδύσεις στη Γεωργία αφορούν:

• Στην ορθολογική και βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων με επένδυση σε ΑΠΕ, στην γεωργία ακριβείας και σε φιλοπεριβαλλοντικές γεωργικές πρακτικές, μέσα από μέτρα πολιτικής που θα συνδυάζουν την προστασία του περιβάλλοντος με τη βελτίωση της ποιότητας και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των γεωργικών μας προϊόντων, καθώς και με επενδύσεις σε υποδομές που θα διασφαλίζουν την εξοικονόμηση των φυσικών πόρων και ιδιαίτερα του νερού άρδευσης.
• Ειδικά η διαχείριση του αρδευτικού νερού συνιστά τη σημαντικότερη από τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε λόγω της κλιματικής κρίσης, μέσα από παρεμβάσεις που θα στοχεύουν στην αύξηση της αποδοτικότητας και στην ορθολογικότερη χρήση του, στην αξιοποίηση των επιφανειακών απορροών, στη μείωση των απωλειών μέσω του εκσυγχρονισμού των αρδευτικών δικτύων, στην εισαγωγή προηγμένων αρδευτικών συστημάτων και πρακτικών σε επίπεδο εκμετάλλευσης, στην αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφόρησης και Ενημέρωσης (ΤΠΕ), ώστε ταυτόχρονα με την προσαρμογή του πρωτογενή τομέα στην κλιματική αλλαγή να επιτυγχάνεται και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του.

Για το σκοπό αυτό, έχουμε ήδη εκπονήσει ένα πρωτοφανές σε μέγεθος και έκταση Master Plan μεγάλων εγγειοβελτιωτικών παρεμβάσεων, το οποίο ονομάσαμε «Ύδωρ 2.0» με το οποίο προσδοκούμε να αλλάξουμε το χάρτη των αγροτικών υποδομών της χώρας τα επόμενα χρόνια.

• Επίσης, οι δημόσιες υποδομές στη Γεωργία αφορούν στην ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού συστήματος προειδοποιήσεων για κάθε κίνδυνο που απειλεί τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και τους καταναλωτές τροφίμων πχ ακραίες καιρικές συνθήκες, ζωονόσοι, φυτικές ασθένειες, φυσικές καταστροφές κ.ο.κ., δεδομένης της επιτακτικής ανάγκης αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αλλά και των υγειονομικών κρίσεων.
• Την παροχή δυνατότητας αξιοποίησης των υπηρεσιών διαδικτύου μέσα από την χρηματοδότηση επέκτασης ευρυζωνικών δικτύων και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μας, ορεινές, μειονεκτικές και νησιωτικές.
• Την εξασφάλιση ελεύθερης πρόσβασης των παραγωγών σε ανοικτές βάσεις δεδομένων και την προώθηση της διαλειτουργικότητας μεταξύ «έξυπνων συσκευών» και εργαλείων.
• Τη διασύνδεση και διαλειτουργικότητα δημόσιων δεδομένων, όπως για παράδειγμα των μητρώων του Υπουργείου, αλλά και των βάσεων δεδομένων των διαφόρων εποπτευόμενων φορέων του, γεγονός που θα εξοικονομήσει πόρους και θα βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα της πληροφορίας.

Από την άλλη πλευρά, οι ιδιωτικές επενδύσεις στη Γεωργία που σχεδιάζουμε, θα συμβάλλουν στην υιοθέτηση της καινοτομίας, των νέων τεχνολογιών και των ΑΠΕ με στόχο τη μείωση του κόστους εισροών, τη βελτίωση της οικονομικής αποδοτικότητας, τη διευκόλυνση της αναδιάρθρωσης και τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, τη καθετοποίηση/μεταποίηση της παραγωγής σε προϊόντα με συγκριτικό πλεονέκτημα, αλλά και τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων μέσα από την αποδοτικότερη αξιοποίηση των φυσικών πόρων και ειδικά του νερού άρδευσης, καθώς και την ορθολογικότερη χρήση φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων, αντιβιοτικών, κλπ.

Επίσης, ο σχεδιασμός μας περιλαμβάνει την αξιοποίηση εργαλείων διαχείρισης κινδύνου αφενός για την διασφάλιση ποιοτικής παραγωγής και αφετέρου για τη διατήρηση του εισοδήματος των αγροτών, εισόδημα το οποίο είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στις διακυμάνσεις λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

5^ος Άξονας Προτεραιότητας: Η παροχή στήριξης για τη διαφοροποίηση της τοπικής οικονομίας και τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και ευκαιριών απασχόλησης σε αγροτικές περιοχές που πλήττονται σημαντικά από τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Παράδειγμα, η ανάγκη μετάβασης των αγροτικών – λιγνιτικών περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης που θα χρειαστεί να αναπροσανατολίσουν την οικονομική τους δραστηριότητα, ως απόρροια της απόφασης για απολιγνιτοποίησή τους, επενδύοντας στη διαφοροποίησή τους μέσω ψηφιακών επενδύσεων και στον πρωτογενή τομέα.

Στην κατεύθυνση αυτή, σημαντικό και δοκιμασμένο εργαλείο που διαθέτει η ΚΑΠ για τον κατάλληλο σχεδιασμό και τη χρηματοδότηση τέτοιων τοπικών αναπτυξιακών πολιτικών είναι τα προγράμματα LEADER, τα οποία υποστηρίζουν σύγχρονες πράσινες και ψηφιακές υποδομές και τεχνολογίες σε διάφορους τομείς, όπως την κατάρτιση και εκπαίδευση, τη συνεργασία και τη δικτύωση, την παροχή υπηρεσιών, κλπ., εξασφαλίζοντας τις απαραίτητες συνέργειες και με άλλα ενωσιακά ταμεία πέραν του γεωργικού, όπως το ΕΚΤ, το ΕΤΠΑ, τον Ορίζοντα Ευρώπη, κλπ.

Επίσης, στην ίδια λογική πρωτοβουλίες όπως τα Έξυπνα Χωριά, μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην βελτίωση της ελκυστικότητας των αγροτικών μας περιοχών, ιδιαίτερα εκείνων που κινδυνεύουν περισσότερο από εγκατάλειψη, φτώχια και κοινωνικό αποκλεισμό.

Ειδικότερα, τα τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα LEADER εκπονούνται και υλοποιούνται από τοπικούς συλλογικούς κοινωνικο-οικονομικούς φορείς και την τοπική αυτοδιοίκηση, έχουν πολυτομεακό και πολυταμειακό χαρακτήρα, και επιδιώκουν μέσω ολοκληρωμένων δημόσιων και ιδιωτικών παρεμβάσεων να εξασφαλίσουν συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής βιωσιμότητας των αγροτικών περιοχών στις οποίες εφαρμόζονται.

Στο πλαίσιο αυτό, ενσωματώνουν και υπηρετούν την ενωσιακή και εθνική στρατηγική του Υπουργείου μας για την ανάπτυξη της υπαίθρου, την εδαφική συνοχή των περιφερειών και εν γένει την οικονομική και κοινωνική συνοχή των αγροτικών περιοχών της χώρας μας, διασφαλίζοντας μεταξύ άλλων την διασύνδεση της Γεωργίας με τον Τουρισμό, προωθώντας την τουριστική επιχειρηματικότητα και τις διακλαδικές συνέργειες του Πρωτογενή Τομέα με τον Τουρισμό καθώς και με τους λοιπούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.

Για παράδειγμα, οι ειδικές μορφές τουρισμού ενταγμένες σε ένα συνολικότερο πλαίσιο θεματικού τουρισμού που θα προσδιορίζει επαρκώς και θα θεσμοθετεί συγκεκριμένα τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες στη βάση ανάδειξης και αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιφερειακών και τοπικών οικονομιών και κοινωνιών, έχουν να προσφέρουν σημαντικά οφέλη σε όρους εισοδήματος και απασχόλησης, καθώς και βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης και του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων τους.

Ειδικά ο τουρισμός υπαίθρου σε όλες τις εκφάνσεις του (αγροτουρισμός, οινοτουρισμός, οικοτουρισμός – πράσινος τουρισμός, περιηγητικές διαδρομές – πεζοπορία, γεωτουρισμός και αλιευτικός τουρισμός), αξιοποιεί τις δυνατότητες και τα πλεονεκτήματα αναπτυξιακών οικονομικοκοινωνικών μοντέλων όπως της πολυδραστηριότητας, της πολυαπασχόλησης και της διαφοροποίησης της οικονομικής δραστηριότητας χωρικών ενοτήτων, μέσω της διαφοροποίησης και εμπλουτισμού του τουριστικού προϊόντος, της δημιουργίας νέων ευκαιριών απασχόλησης καθώς και της ενίσχυσης της προσφοράς υπηρεσιών που μπορεί να αφορά εξειδικευμένες επιστημονικές και τεχνικές υπηρεσίες (πχ ιατρικές,  εκπαιδευτικές υπηρεσίες τουρισμού, κλπ.) με ό,τι συνεπάγεται κάτι τέτοιο ως προς την επέκταση της τουριστικής περιόδου, κλπ.

Οι βασικοί στόχοι και επιπτώσεις ενός αναπτυξιακού προτύπου που θα εδράζεται στην υιοθέτηση και προώθηση πολιτικών – παρεμβάσεων θεματικών μορφών τουρισμού και συνεργειών Γεωργίας και Τουρισμού είναι μεταξύ άλλων:

• Η συγκράτηση του τοπικού πληθυσμού και ιδιαίτερα των νέων στον τόπο τους.
• Η δημιουργία τοπικού συμπληρωματικού εισοδήματος.
• Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ύπαιθρο.
• Η δικαιότερη κατανομή του τοπικού πλούτου.
• Η ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος.
• Η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, της αισθητικής και της τοπικής παράδοσης.
• Η διασύνδεση με την τοπική παραγωγή αγροτικών προϊόντων.
• Η προώθηση συλλογικής δράσης στην ύπαιθρο και η δημιουργία δικτύων μέσα από την προώθηση της προσέγγισης της ανάπτυξης «από κάτω προς τα πάνω», ή της «συμμετοχικής προσέγγισης» όπως αποκαλείται.

Το συγκεκριμένο αναπτυξιακό πρότυπο προϋποθέτει μια ολιστική, ολοκληρωμένη στρατηγική προσέγγιση ανάπτυξης συγκεκριμένων χωρικών ενοτήτων, στη βάση υιοθέτησης πολιτικών για την προώθηση διακλαδικών συνεργειών μεταξύ διαφορετικών τομέων οικονομικής δραστηριότητας, με αιχμή του δόρατος τις εξειδικευμένες μορφές τουριστικής ανάπτυξης των τοπικών οικονομιών και κοινωνιών.

Στην κατεύθυνση αυτή για παράδειγμα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν συνέργειες με τον πρωτογενή τομέα μέσα από τη λεγόμενη πράσινη και μπλε οικονομία, δηλαδή μέσα από την συνεχώς αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των καταναλωτών προϊόντων και υπηρεσιών για ποιότητα, ταυτότητα, ασφάλεια και σεβασμό στο περιβάλλον.

Ανάλογες ευκαιρίες ενθάρρυνσης της τουριστικής επιχειρηματικότητας προσφέρουν η αξιοποίηση περιοχών χαρακτηρισμένων ως ιδιαίτερης φυσικής αξίας, των περιοχών Natura, καθώς και λοιπών περιοχών της υπαίθρου που μπορούν να λειτουργήσουν ως πόλοι πράσινης ανάπτυξης, η παραγωγή και πώληση πιστοποιημένων ποιοτικών προϊόντων των προστατευμένων αυτών περιοχών, η παραγωγή και πώληση προϊόντων βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, αλλά και η ανάπτυξη της οικοξενάγησης και του οικοτουρισμού.

Τέτοιες συνέργειες αποκτούν ιδιαίτερη σημασία για περιοχές της χώρας που αντιμετωπίζουν αυξημένα προβλήματα, φυσικούς και άλλους περιορισμούς λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, όπως οι ορεινές, νησιωτικές και μειονεκτικές περιοχές.

Ειδικά οι περιοχές αυτές στη χώρα μας χαρακτηρίζονται από:

• Υστέρηση όσον αφορά στα εισοδήματα αλλά και την παραγωγικότητα εργασίας,
• Σημαντικό πρόβλημα φτώχειας και κοινωνικο-οικονομικής περιθωριοποίησης,
• φυσικό περιορισμό της γεωργικής δραστηριότητας,
• γερασμένο πληθυσμό και
• σημαντική εξάρτηση από τον πρωτογενή τομέα.

Τα χαρακτηριστικά αυτά επιτείνονται μάλιστα υπό συνθήκες παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης ή και αλλεπάλληλων κρίσεων διαφόρων τύπων που βίωσε η χώρα μας τα τελευταία χρόνια.

Σημαντική είναι η εμπειρία που έχει αποκτηθεί στο τομέα ανάπτυξης και προώθησης των ειδικών μορφών τουρισμού, ιδιαίτερα στις περιοχές αυτές, από την μέχρι σήμερα εφαρμογή των τοπικών προγραμμάτων LEADER.

Τα τοπικά προγράμματα LEADER προσφέρουν σε αυτές τις περιοχές κίνητρα για επενδύσεις σε θεματικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως ο αγροτουρισμός, πχ μέσα από θεσμοθετημένες παρεμβάσεις όπως τα πολυλειτουργικά και επισκέψιμα αγροκτήματα ή η οικοτεχνία, ο οικοτουρισμός, ο γαστρονομικός τουρισμός, κλπ., συμβάλλοντας σημαντικά στην ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας, της παράδοσης και των ποιοτικών γεωργικών προϊόντων των αγροτικών περιοχών, καθώς και στην σύνδεση τουρισμού και πολιτισμού με τον πρωτογενή τομέα και το περιβάλλον.

Στόχος είναι:

• Η δημιουργία και διατήρηση βιώσιμων θέσεων εργασίας, ώστε να ενδυναμωθεί η κοινωνική συνοχή των αγροτικών μας περιοχών,
• η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού μέσω της ανάδειξης της κοινωνικής διάστασης της επιχειρηματικότητας και συγκεκριμένα της παροχής ευκαιριών για απασχόληση και στήριξη ειδικών κατηγοριών του πληθυσμού, όπως γυναίκες, άνεργοι, νέοι, μετανάστες, κλπ.

Επίσης, μέσα από τις δράσεις των τοπικών προγραμμάτων LEADER αξιοποιούνται περαιτέρω δυνατότητες για την ενθάρρυνση:

• Της ανάπτυξης συνεργειών μεταξύ των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών – περιβαλλοντικών φορέων της περιοχής με στόχο την ανάπτυξη νέων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών, πρακτικών, διεργασιών και τεχνολογιών που θα συμβάλουν στην τοπική ανάπτυξη.
• Της δικτύωσης και διασύνδεσης σε τοπικό επίπεδο για τη δημιουργία συμφώνων ποιότητας και ολιστικών συνεργειών, εν ήδη τοπικού κοινωνικού συμβολαίου, του πρωτογενή τομέα με τη μεταποίηση, το τουρισμό και τις υπηρεσίες, το πολιτισμό και την αγροτική παράδοση κάθε περιοχής, ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες διαφοροποίησης της οικονομικής βάσης των αγροτικών περιοχών, δημιουργίας και διατήρησης βιώσιμων θέσεων εργασίας, δημιουργίας συμπληρωματικών δραστηριοτήτων και εισοδημάτων, ειδικά προς τη γεωργική απασχόληση (πολυδραστηριότητα, πχ αγροτουρισμός, οικοτεχνία, βιοτεχνία), ώστε να εξασφαλιστεί η συνολική βελτίωση των εισοδημάτων αλλά και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της υπαίθρου.

Βέβαια σημαντική παράμετρος επιτυχίας ενός πλαισίου ενθάρρυνσης της ανάπτυξης διακλαδικών συνεργειών αποτελεί η ποιότητα, έννοια συνυφασμένη με την παροχή προϊόντων και υπηρεσιών στον τομέα του τουρισμού, η διασφάλιση της οποίας θα πρέπει να επιδιώκεται μέσα από την υιοθέτηση και εφαρμογή διαδικασιών πιστοποίησής της. Στην κατεύθυνση αυτή έχουν γίνει σημαντικά βήματα (ειδικό σήμα αγροτουρισμού, σήμα πολυλειτουργικού – επισκέψιμου αγροκτήματος, κλπ), που όμως χρειάζεται να εμπεδωθούν και εμπλουτιστούν περαιτέρω.

Ο σχεδιασμός μας αυτός, που μου δόθηκε η ευκαιρία να παρουσιάσω, αποτελεί όπως αντιλαμβάνεστε ένα από τα σημαντικότερα αντικείμενα στο πλαίσιο της εφαρμογής της Κοινής Αγροτικής και Αλιευτικής Πολιτικής για τη στήριξη των αγροτικών μας περιοχών μέσα από διακλαδικές συνέργειες και συμπληρωματικότητες που ως στόχο έχουν την εμπέδωση και εφαρμογή των αρχών της πράσινης και μπλε συμφωνίας.

Κλείνοντας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και πάλι για την πρόσκληση και να τονίσω ότι κατά τη γνώμη μου ο κρισιμότερος παράγοντας που θα καθορίσει το αποτέλεσμα των προσπαθειών μας για την προώθηση όλων αυτών που ευαγγελιζόμαστε αναφορικά με την «πράσινη και μπλε» μετάβαση, είναι η συμμετοχή και η βούληση όλων μας να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και να υιοθετήσουμε τις μεταρρυθμίσεις και αλλαγές που απαιτούνται με ανοικτό μυαλό και καλές προθέσεις.

πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_143 της ΠΕΣΕΔΕ