πηγή: Εργοληπτικόν βήμα Νο_109 της ΠΕΣΕΔΕ
Ο Σύνδεσμος Πιστοποιημένων Εργοληπτικών Επιχειρήσεων Δημοσίων Έργων Δυτικής Μακεδονίας συμπληρώνει φέτος 60 χρόνια δυναμικής παρουσίας και προσφοράς στην ανάπτυξη του τεχνικού κλάδου της Δυτικής Μακεδονίας. Μέχρι σήμερα ο Σύνδεσμος αναγνωρίζεται ως ο μοναδικός με νομική υπόσταση εργοληπτικός σύλλογος του Νομού Κοζάνης και εντάσσεται στη δύναμη της Πανελλήνιας Ένωσης Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΣΕΔΕ).
Ο ΣΠΕΔΕ Δυτικής Μακεδονίας ιδρύθηκε επίσημα ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου το 1959 με την υπ’ αρ.3/1959 Απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Κοζάνης. Το πρώτο Καταστατικό του Συλλόγου ψηφίστηκε από το τότε Διοικητικό Συμβούλιο με 20 ιδρυτικά μέλη.
Από τότε έως σήμερα ο Σύνδεσμος διαθέτει ευρεία επαγγελματική εκπροσώπηση μηχανικών κάθε βαθμίδας και επιστημονικής κατάρτισης. Μέλη του Συνδέσμου είναι Εργοληπτικές επιχειρήσεις, ατομικής και εταιρικής μορφής, εγγεγραμμένες στο Μ.Ε.Ε.Π., κυρίως μικρού και μεσαίου μεγέθους, και τεχνικοί εγγεγραμμένοι στο Μ.Ε.Κ. που στελεχώνουν εργοληπτικές επιχειρήσεις.
Κάνοντας μια αναδρομή στη μακρόχρονη παρουσία του Συνδέσμου στον τεχνικό κλάδο της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας, διαπιστώνεται η καθοριστική συμβολή των εργοληπτών- ήδη από τη δεκαετία του 1960-στην ανάπτυξη της περιοχής, καθώς το αξιόλογο τεχνικό δυναμικό των μελών του συμμετείχαν σε πολλά και σημαντικά έργα και συνέβαλαν σημαντικά στην αναβάθμιση και ανάπτυξη της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας.
Τη δεκαετία του 1970
Ο Σύνδεσμος ενισχύει τη δυναμική του και διανύει μια σημαντική πορεία στο πλαίσιο της μικρής τοπικής κοινωνίας. Ο εργοληπτικός κλάδος αγωνίζεται για λύσεις σε σημαντικά επαγγελματικά ζητούμενα (οικονομικά και εργασιακά προβλήματα, νομοθεσία έργων, θεσμικό πλαίσιο για τις μελέτες, ασφαλιστικά θέματα ΤΣΜΕΔΕ- ΤΠΕΔΕ, θέματα εργατοτεχνιτών και υπαλλήλων) συνθέτοντας τη βάση για τις καθοριστικές αλλαγές που θα επακολουθήσουν την επόμενη δεκαετία.
Ανατρέχοντας στα ιστορικά αρχεία του Συνδέσμου διαπιστώνεται όλα αυτά τα χρόνια η αδιάλειπτη και συνεχής δράση του Συνδέσμου, μέσω των μελών του ΔΣ, για επίλυση προβλημάτων και προώθηση των δίκαιων αιτημάτων του κλάδου, τόσο σε τοπικό όσο και σε πανελλήνιο επίπεδο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τις δεκαετίες που ακολουθούν ο Σύνδεσμος να καταξιωθεί στην τοπική κοινωνία, τυγχάνοντας αναγνώρισης από τις τοπικές αρχές και υπηρεσίες της Δυτικής Μακεδονίας.
Την δεκαετία του 1980
Σημαντικό σημείο αναφοράς των διεκδικήσεων των εργοληπτών είναι οι διαδικασίες ανάθεσης έργων. Οι εργολήπτες μηχανικοί προσπαθώντας να προστατέψουν και να ισχυροποιήσουν το δικαίωμα τους στην ίση αντιμετώπιση στις αναθέσεις έργων, με παρέμβασή τους διαμαρτύρονται για εκτέλεση μεγάλου αριθμού έργων από τους ΟΤΑ- άλλοτε απολογιστικά και άλλοτε με απευθείας αναθέσεις- και ζητούν τη διενέργεια ελέγχων για περιπτώσεις αυθαίρετων αναθέσεων έργων χωρίς διαφάνεια. Τα μέλη του Συνδέσμου εγγράφως καταγγέλλουν περιπτώσεις καταστρατήγησης του νόμου και ζητούν ακύρωση των διαδικασιών, καθώς αποκλείεται η συμμετοχή της πλειοψηφίας των επιχειρήσεων και δημιουργούνται συνθήκες μη υγιούς ανταγωνισμού.
Τα έντονα προβλήματα της δεκαετίας (προβλήματα στις πληρωμές των πιστοποιήσεων των έργων, οι νέες προϋποθέσεις άσκησης του εργοληπτικού επαγγέλματος κ.ά.) οδηγούν σε πολλές κινητοποιήσεις τα μέλη του Συνδέσμου.
Την δεκαετία του 1990
Ο Σύνδεσμος συγκροτημένα και σε συνεργασία με την ΠΕΣΕΔΕ συνεχίζει να ανταποκρίνεται στις εξελίξεις των καιρών, αντιμετωπίζοντας αφ’ ενός πάγια προβλήματα του εργοληπτικού κλάδου και της εκτέλεσης των Δημοσίων Έργων και αφ’ ετέρου συμβάλλοντας στη βελτίωση των συνθηκών και των όρων άσκησης του επαγγέλματος.
Το 1998 ψηφίζεται ο νέος νόμος για τα Δημόσια έργα διαμορφώνοντας μια νέα τάξη πραγμάτων στις δημοπρασίες με την καθιέρωση του Μαθηματικού Τύπου για την ανεύρεση της βέλτιστης προσφοράς. «{….}Οι Εργολήπτες – το πιο παραγωγικό κομμάτι της χώρας μας, -διέρχονται την μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία τους, ενώ συμβάλλουν τα μέγιστα στην εθνική οικονομία και ανάπτυξη, αποδίδοντας ολοκληρωμένα έργα στο κοινωνικό σύνολο και σώζοντας παράλληλα την αξιοπιστία της χώρας μας με την απορρόφηση των Ευρωπαϊκών κονδυλίων.{….}.»(απόσπασμα επιστολής προς το Υπουργείο Ανάπτυξης)
Ο Σύνδεσμος τα επόμενα χρόνια συνεχίζει να επιδεικνύει αξιόλογο έργο αλλά, αυτή τη φορά, στέκεται κοντά και στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Το 1995, λίγους μήνες μετά τον καταστροφικό σεισμό των 6,6 ρίχτερ στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, οι υλικές ζημιές στον Νομό Κοζάνης ανέρχονται στα 7.693 σπίτια και στο Νομό Γρεβενών 2.523 σπίτια. Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις – μέλη του Συνδέσμου αναλαμβάνουν το δύσκολο έργο της αποκατάστασης των ζημιών και συμμετέχουν στην κατασκευή σημαντικών έργων αποτελώντας την κινητήριο δύναμη της ανασυγκρότησης της περιοχής μετά τη μεγάλη καταστροφή.
Την δεκαετία του 2000
Ο Σύνδεσμος ως Πρωτοβάθμιο όργανο έχει σημαντική παρουσία σε όλους τους τομείς. Αναβαθμίζει το ρόλο του παρέχοντας στα μέλη του νέες υπηρεσίες όπως νομική και φορολογική υποστήριξη. Εντατικοποιεί την συνεργασία με τις υπηρεσίες και τους φορείς παραγωγής έργων, παρέχοντας τεχνικές, νομικές και άλλες συμβουλές. Το συνδικαλιστικό έργο του είναι πιο έντονο από ποτέ με τη συμμετοχή νέων ανθρώπων στη σύσταση των Δ.Σ. Ταυτόχρονα, για πρώτη φορά, ο Σύνδεσμος έχει εκπροσώπηση στο Δ.Σ. της ΠΕΣΕΔΕ, επεκτείνοντας τη δράση του και σε Πανελλήνιο επίπεδο. Έτσι, το 2010 αναλαμβάνει τη διοργάνωση της 13ης Πανελλήνιας Συνδιάσκεψης Προεδρείων των Συνδέσμων ΠΕΣΕΔΕ στην Κοζάνη.
Επίσης, ξεκινάει τη διοργάνωση ημερίδων και επιμορφωτικών σεμιναρίων με καλεσμένους πανελλήνιας εμβέλειας με στόχο την καλύτερη και έγκαιρη ενημέρωση των μελών του. Τέλος δίνει ιδιαίτερη σημασία και στο κοινωνικό έργο του. Πολλά μέλη του Συλλόγου συνεισφέρουν σημαντικά ποσά για τη βοήθεια συμπολιτών τους. Ο Σύνδεσμος επιδεικνύοντας ιδιαίτερη ευαισθησία αφιερώνει τα έσοδα από ετήσιες εκδηλώσεις στα παιδιά με ειδικές ανάγκες της πόλης μας για κάλυψη των αναγκών τους και αγορά ιατρικού εξοπλισμού.
Στο σήμερα
Τα μακροχρόνια προβλήματα που απασχολούν τον κλάδο παραμένουν και επιδεινώνουν την κατάσταση των εργοληπτών, ενώ παράλληλα προστίθενται και νέα που οδηγούν τον κλάδο σε αδιέξοδο και αβεβαιότητα για την μελλοντική του ύπαρξη. Η ύφεση στον τομέα των κατασκευών είναι βαθιά και κινδυνεύει να πάρει μόνιμα χαρακτηριστικά. Η περικοπή των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, η έλλειψη ρευστότητας και τραπεζικής χρηματοδότησης, οι υψηλότατες προσφερόμενες εκπτώσεις και η δραστική αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης, άμεσης και έμμεσης – βλέπε ασφαλιστικές εισφορές – έχουν οδηγήσει τον τομέα των κατασκευών σε δεινή θέση. Οι προσπάθειες της δημοσιονομικής προσαρμογής των τελευταίων ετών είχαν άμεση επίδραση στον κλάδο μας και μάλιστα δυσανάλογη με άλλους κλάδους. Σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο ο τομέας των κατασκευών αναζητά κατεύθυνση και προοπτική για το μέλλον.
Ο Σύνδεσμος προσαρμοζόμενος στις αλλαγές που διαμορφώνουν το νέο επαγγελματικό τοπίο (βλέπε Ν.4412 , ηλεκτρονικές δημοπρατήσεις κ.ά.) και στις απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς στην κατασκευή δημοσίων έργων εντείνει τις προσπάθειές του έχοντας ως πρωταρχικό στόχο την ταχύτατη ενημέρωση των μελών – πλέον ηλεκτρονικά – και την παροχή εκπαιδευτικού έργου μέσω σεμιναρίων. Αντιλαμβανόμενος την ανάγκη για αναβάθμιση των υπηρεσιών του προς τα μέλη του διοργανώνει μόνος του ή σε συνδιοργάνωση με την ΠΕΣΕΔΕ ή με άλλους φορείς, επιμορφωτικά σεμινάρια και ημερίδες, προωθώντας την διαρκή ενημέρωση και επιμόρφωση των μηχανικών και των εργαζομένων σε τεχνικές επιχειρήσεις για θέματα παραγωγής Τεχνικών Έργων.Η συνδικαλιστική του δράση συνεχίζει αμείωτη συμμετέχοντας σε όλα τα τοπικά τεχνικά συμβούλια και φυσικά στις δράσεις της ΠΕΣΕΔΕ.
Μέσα από την αναδρομή στην ιστορία του Συνδέσμου, η Πρόεδρος του Συνδέσμου και Β΄ Αντιπρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ, κ. Τσιομπάνου Μαρία επισημαίνει ότι : «Ανατρέχοντας στην ιστορική συμβολή του Συνδέσμου, αποδεικνύεται η διαρκής και συνεχής- για πάνω από 50 χρόνια – παρουσία του στην εξέλιξη του εργοληπτικού κλάδου της περιοχής.
Ο Σύνδεσμος στην μακρόχρονη δραστηριότητά του, υπακούοντας στην αρχή της αντικειμενικότητας, προσέφερε και συνεχίζει να προσφέρει ευεργετικές υπηρεσίες στην τοπική κοινωνία, αποτελώντας έναν από τους σημαντικότερους συντελεστές της προόδου της και της συλλογικής ευημερίας συντελώντας έτσι στην αναβάθμιση της καθημερινότητας των πολιτών. Τα δημόσια έργα είναι έργα υποδομής άμεσης αποδοτικότητας που καλύπτουν βασικές ανάγκες του κοινωνικού συνόλου και συμβάλλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας.
Φτάνοντας στο σήμερα, τα νέα δεδομένα μάς υποχρέωσαν να προχωρήσουμε στη ριζική αναμόρφωση / προσαρμογή της λειτουργίας του Συνδέσμου με σκοπό την πληρέστερη κάλυψη των απαιτήσεων και αναγκών που δημιουργούνται στα μέλη μας. Η σωστή λειτουργία των Συνδέσμων αποτελεί αναγκαίο όρο για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του εργοληπτικού κλάδου. Οι Σύνδεσμοι μπορούν να αποτελέσουν έναν χρήσιμο μηχανισμό, όχι μόνο επισημαίνοντας τα λάθη και καταγγέλλοντας τις αυθαιρεσίες της εξουσίας, αλλά κυρίως παρέχοντας καλύτερη και πληρέστερη πληροφόρηση και επεκτείνοντας τις υπηρεσίες τους προς τα μέλη τους.
Κλείνοντας, αξίζει να τονίσουμε για άλλη μια φορά ότι ο κατασκευαστικός κλάδος παραμένει ένας από τους βασικότερους τομείς δημιουργίας χιλιάδων θέσεων εργασίας, επομένως στηρίζει και ενισχύει την οικονομία σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Ο ρυθμός με τον οποίο επιχειρούνται οι όποιες αλλαγές του θεσμικού πλαισίου είναι εξοντωτικά αργός για τις τεχνικές εταιρείες και είναι έντονα αμφισβητήσιμη η στόχευσή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις επικεντρώνονται σε αλλαγές που αφορούν τις εργοληπτικές επιχειρήσεις και ελάχιστα ασχολούνται με τις απαιτούμενες αλλαγές της Κρατικής Μηχανής. Για ακόμη μία φορά, η Πολιτεία αδυνατεί να αναλάβει το ρόλο που της αντιστοιχεί και μετακυλύει τις όποιες δράσεις, πρωτοβουλίες και ευθύνες στην πλάτη των ιδιωτών. Η νέα γενιά μηχανικών πρέπει να αγκαλιάσει με συμμετοχή και προτάσεις για το αύριο ….ίσως είναι ο μόνος τρόπος να σταθούμε όρθιοι σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς …»