Bασίλης Κορκίδης: Ομαλή και ταχεία μετάβαση στην «επόμενη ημέρα» αξιοποιώντας τις εμπειρίες της πανδημίας

Η ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ & Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Στην ανάγκη συνεχούς εγρήγορσης για την επάνοδο από την κρίση της πανδημίας αναφέρεται ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς,κ. Bασίλης Κορκίδης στο  ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ 

πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_127 της ΠΕΣΕΔΕ

Σύμφωνα με μελέτη της Ε.Υ Greece, η ύπαρξη σημαντικών λιμενικών υποδομών και υποδομών εφοδιαστικής αλυσίδας κατατάσσεται ως ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει ένας θαλάσσιος κόμβος, όπως για παράδειγμα ο Πειραιάς, ώστε οι επιχειρηματικές δραστηριότητες να είναι φιλικές προς ξένους και εγχώριους επενδυτές, ενώ οι υποδομές γενικότερα εντάσσονται στους  παράγοντες που συμβάλλουν στην ελκυστικότητα μιας πόλης ή περιοχής ως παγκόσμιου ναυτιλιακού κέντρου. Σε ποιο σημείο βρίσκεται ο Πειραιάς και φυσικά το Λιμάνι του Πειραιά σε σχέση με τα παραπάνω και τι άλλο πρέπει να γίνει;

Η έννοια «λιμενική βιομηχανία» παραμένει, ακόμη και σήμερα, μια έννοια «παρεξηγημένη». Είναι τουλάχιστον οξύμωρο το γεγονός ότι, μια χώρα «θαλασσινή», με την ισχυρότερη ναυτιλία στον κόσμο, δεν αξιοποίησε εγκαίρως το λιμενικό της σύστημα για να προσδώσει την αναγκαία υποστήριξη σε ένα cluster λιμενικών και όχι μόνο δραστηριοτήτων που, εξαιτίας του γεγονότος αυτού, αφανώς συνεχίζουν να υποστηρίζουν δραστηριότητες που δεν είναι γνωστές μεν στο ευρύ κοινό, αλλά είναι ζωτικές για την οικονομία. Στη διαδρομή του χρόνου, δεν αξιοποιήθηκαν εκείνες οι ευκαιρίες τις οποίες «άδραξαν» άλλα ευρωπαϊκά κράτη, και όχι μόνο, για να αναπτύξουν τα λιμενικά τους συστήματα που σήμερα ενυπάρχουν στον παγκόσμιο χάρτη των λιμένων με κομβική σημασία για τη διαμόρφωση των διεθνών εμπορευματικών ροών.

Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας το γεγονός ότι, για να γίνει από το πιο μικρό ως το πιο μεγάλο λιμενικό έργο, απαιτείται, ακόμη και σήμερα, η συν-υπογραφή από μία πλειάδα υπηρεσιών συναρμόδιων υπουργείων που, σε τελική ανάλυση, οι υπογραφές αυτές συμποσούνται σε 14 έως 18 τελικές υπογραφές υπουργείων. Εκ του γεγονότος, καθίσταται προφανής η χρονική καθυστέρηση.

Όσον αφορά στον Πειραιά, σπεύδω να υπενθυμίσω ότι ο Πειραιάς ήταν, είναι και θα είναι, ένας θαλάσσιος κόμβος που πληροί, όχι κάποια, αλλά όλα, τα βασικά στρατηγικής σημασίας χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει ένας θαλάσσιος κόμβος. Ωστόσο, σήμερα, που η φιλοσοφία των συνδυασμένων μεταφορών, και γενικά του επιχειρείν, έχει αλλάξει εναπομένει το cluster που δραστηριοποιείται να «βελτιώσει τον βηματισμό του», κάτι που, από κοινού, προωθούν η ΕΕΕ, το ΝΕΕ και το ΕΒΕΠ, δηλαδή οι φορείς που συνδημιούργησαν το maritime cluster. Το ΕΒΕΠ υλοποιεί πολιτική για την ανάπτυξη συνεργιών σε όλα τα επίπεδα, ώστε να μην χάνονται ευκαιρίες για την ανάπτυξη και προβολή νέων προϊόντων-προτάσεων ώστε, όχι μόνο να απαντώνται οι προκλήσεις του ανταγωνισμού από άλλα λιμάνια κόμβους, αλλά και για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα. Αξίζει, επίσης, να υπενθυμιστεί ότι ο Πειραιάς προσβλέπει στην αναζωογόνηση της «ναυπηγικής τρίαινας» που σχηματίζουν τα ναυπηγεία της Σύρου και ο Σκαραμαγκάς και η Ελευσίνα. Το Επιμελητήριο υποστήριζε, και υποστηρίζει, κάθε δράση που στόχο έχει, αφ’ ενός, την υποστήριξη «στην έδρα της» της μεγαλύτερης ναυτιλίας, της ναυτιλίας των Ελλήνων, και, αφ’ ετέρου, την ανάπτυξη όλης της «βεντάλιας» των υποστηρικτικών προς την ναυτιλία υπηρεσιών, με προφανή τα οφέλη για την τοπική, και όχι μόνο, οικονομία, ευρισκόμενο σε συνεχή αγαστή συνεργασία, αλλά και διάλογο, με τα συναρμόδια υπουργεία. Κοινός στόχος είναι μια σειρά παρεμβάσεων, τους βασικούς άξονες των οποίων εισηγείται το Ε.Β.Ε.Π., να βελτιώσουν έτη περεταίρω το θελκτικό επενδυτικό κλίμα που η παρούσα κυβέρνηση έχει διαμορφώσει.

Στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και τον οδικό χάρτη της Ε.Ε. για «πρασίνισμα» των μεταφορών, ο ενεργειακός μετασχηματισμός των λιμανιών της χώρας έχει χαρακτηριστεί ως προτεραιότητα από την Πολιτεία. Ποιες αλλαγές προκρίνετε σε αυτή την κατεύθυνση και ποια θα είναι η επιβάρυνση ή το όφελος στην αγορά από μία τέτοια μετάβαση;

Πρόκληση: Η μεταβαλλόμενη φύση της ναυτιλίας. Οι λιμένες πρέπει να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες του κλάδου. Το μέγεθος και η πολυπλοκότητα του στόλου αυξάνονται. Πολύ μεγάλα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, καθώς και νέα είδη οχηματαγωγών Ro-Ro και πλοίων μεταφοράς αερίου κάνουν την εμφάνισή τους. Μεγαλύτερα πλοία απαιτούν υψηλότερη μέγιστη χωρητικότητα όταν παραδίδουν μεγαλύτερο φορτίο ή επιβιβάζουν μεγάλο αριθμό επιβατών. Η εμφάνιση μεγαλύτερων πλοίων για τις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων και τις υπηρεσίες τροφοδότησης θα δημιουργήσει νέες ανάγκες όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση, τα εναλλακτικά καύσιμα ανεφοδιασμού και την περιβαλλοντική απόδοση (ΥΦΑ, ηλεκτροδότηση ελλιμενισμένων πλοίων από την ξηρά (cold ironing). Είναι προφανές ότι τα ελληνικά λιμάνια με κομβικό ρόλο χρειάζονται αναβάθμιση των υποδομών τους ώστε να μπορέσουν να προσφέρουν κυρίως ηλεκτροδότηση στα ελλιμενισμένα πλοία. Στην Β. Ευρώπη, τα λιμάνια που ήδη «τρέχουν» τέτοια προγράμματα αναβάθμισης επενδύουν ταυτόχρονα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για περιστολή, αφ’ ενός, του κόστους παραγωγής της και, αφ’ ετέρου, για την διασφάλιση της «πράσινης» παραγωγής της. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παραμένουν ακόμη σε ένα εντελώς παρεξηγημένο πεδίο, γεγονός που «φρενάρει» επενδύσεις, αλλά και την «πράσινη μετάβαση» σε φιλικότερες προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας, συμπαρασύροντας και τα λιμάνια.

Στην «Εθνική Λιμενική Πολιτική 2020 – 2030» το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής έχει θέσει ως προτεραιότητα τη σύνδεση του σιδηροδρομικού και λιμενικού δικτύου της χώρας. Πόσο σημαντική θα είναι μια τέτοια εξέλιξη για την ανάπτυξη της αγοράς των μεταφορών (θαλάσσιων και οδικών) και κατά συνέπεια την επιχειρηματική κίνηση στην περιοχή του Πειραιά;

Θα αναφερθώ σε τρείς μόνο… χαρακτηριστικές περιπτώσεις όπου κατασπαταλήθηκε πολύτιμος χρόνος για την ανάπτυξη σχεδιασμών που θα βελτίωναν τη χρήση των λιμενικών υποδομών. Πρόκειται για τις περιπτώσεις του Πειραιά, του Λαυρίου και της Θεσσαλονίκης. Κοντά στα 20 χρόνια, «χάθηκαν» σε συζητήσεις για την σιδηροδρομική σύνδεση του Πειραιά και η οποία σχεδόν ολοκληρώθηκε στο «παρά πέντε» από την έλευση της COSCO, ανάλογος χρόνος για το λιμάνι του Λαυρίου που τώρα, εκ νέου, επανεκκινούν οι σχεδιασμοί για την ανάπτυξη του άξονα από το Κορωπί, και φυσικά της Θεσσαλονίκης για την αναβάθμιση της υφιστάμενης σύνδεσης του λιμένα, και μελλοντικά του 6ου προβλήτα, με το διεθνές σιδηροδρομικό δίκτυο. Αρκεί να ρίξουμε μία ματιά στο λιμάνι του Αμβούργου, στα λιμάνια της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Ισπανίας που όχι μόνο έχουν επενδύσει στις σιδηροδρομικές υποδομές, και συνεχίζουν να επενδύουν, αλλά αξιοποιούν αυτές στον υπό διαμόρφωση «σιδηροδρομικού δρόμου του μεταξιού» που επίσης υποστηρίζει η Κίνα. Καθίσταται προφανές ότι η περαιτέρω ανάπτυξη της διακίνησης φορτίων από και προς τον Πειραιά σιδηροδρομικώς θα συμβάλει στην ανάπτυξη των συνδυασμένων μεταφορών άρα και του συναφούς cluster υπηρεσιών που θα αυξήσουν θετικά το πρόσημο για τον Πειραιά και την τοπική οικονομία.

Έχετε αναφέρει ότι ο ναυπηγικός κλάδος στη χώρα μας φαίνεται να βγαίνει από το «κώμα» και να εισέρχεται σε περίοδο ανάνηψης με χαρακτηριστική περίπτωση την «τρίαινα» Σκαραμαγκάς-Ελευσίνα-Σύρος που εξελίσσεται σε κόμβο ναυπηγικής και τεχνολογίας. Με ποιους τρόπους θα συμβεί τελικά η αναγέννηση για περιοχές όπως το Πέραμα;

Εφόσον, τελικά, ευοδωθούν οι προσπάθειες αναζωογόνησης των δύο μεγάλων ναυπηγικών μονάδων του Κόλπου της Ελευσίνας καθίσταται προφανές ότι η Ελλάδα αποκτά εκ νέου το στρατηγικό πλεονέκτημα στο πέταλο της Ανατολικής Μεσογείου. Καθίσταται, επίσης, προφανές ότι ένα μεγάλο έργο σε ναυπηγήσεις, ναυπηγοεπισκευές και λοιπές εργασίες σε πλοία που σήμερα καρπώνονται οι Τουρκικές γιάρδες θα διεκδικηθεί από την Ελληνική «ναυπηγική τρίαινα» με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για την εθνική οικονομία, αλλά και στη βελτίωση των αμυντικών δυνατοτήτων της χώρας. Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας το γεγονός ότι, στον ευρύτερο Πειραϊκό χώρο, υπάρχει πλειάδα επιχειρήσεων του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου, των τροφοεφοδίων και, γενικά, της κατασκευής υλικών για πλοία που προσδοκούν να «Συνεπειχειρήσουν» με τα ναυπηγεία. Το Ε.Β.Ε.Π. θα υποστηρίξει πασηδύναμα τη δημιουργία Ναυπηγικού Κόμβου, εθνικής σημασίας με επίκεντρο τον Πειραιά προσδοκώντας, όπως άλλωστε και το Πειραϊκό επιχειρείν που εκφράζει στην ανάπτυξη, για ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται.

Πρόσφατα αναφερθήκατε στη νέα προσπάθεια ανάπτυξης της ακτοπλοϊκής σύνδεσης Κύπρου- Ελλάδας και στη «διοργάνωση ενός Οικονομικού Συνεδρίου με διευρυμένη ατζέντα για την περαιτέρω σύσφιξη των επιχειρηματικών σχέσεων και την ανάπτυξη συνεργιών αλλά και την προάσπιση των καλώς εννοούμενων συμφερόντων Ελληνικών και Κυπριακών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας των δύο χώρων. Τι όφελος μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο θα έβλεπε η οικονομία του Πειραιά αλλά και συνολικά της οικονομίας από μία τέτοια κίνηση;

Το Ε.Β.Ε.Π. υποστηρίζει ενεργά την ανάπτυξη ακτοπλοϊκών συνδέσεων. Πόσο μάλλον όταν αυτές έχουν όχι μόνο εμπορική, αλλά και εθνική σημασία, όπως η ανάπτυξη ακτοπλοϊκών γραμμών με την Κύπρο. Το συγκεκριμένο θέμα συζητήθηκε και στην πρόσφατη συνάντηση του ΕΒΕΠ με το αδελφό ΕΒΕ Αμμοχώστου, στην Κύπρο, όπου και συνεξετάστηκαν όλες οι ευαίσθητες πτυχές του εγχειρήματος, μηδέ εξαιρουμένων και των εμπορικών. Για τον Πειραιά, η ανάπτυξη νέας γραμμή θα προσέλκυε εμπορευματικές ροές από και προς την Ανατολική Μεσόγειο δεδομένου του κομβικού χαρακτήρα και της θέσης που βρίσκεται η Κύπρος στο ανατολικό πέταλο της Μεσογείου και θα συν διαμόρφωνε ένα νέο εμπορικό άξονα.

Συμπληρώνοντας τον δεύτερο πανδημικό χρόνο και με δεδομένες τις πιθανές απειλές που μπορεί να βρούμε στο μέλλον (όπως π.χ. νέες μεταλλάξεις του ιού), ποια ήταν τα καίρια «χτυπήματα» που δέχθηκαν τα μέλη του Επιμελητηρίου σας, ποιες κινήσεις πρέπει να γίνουν ώστε να επιστρέψει η αγορά σε συνθήκες προ πανδημίας και, τέλος, υπάρχουν και ευκαιρίες ακόμη και κάτω από αυτές τις συνθήκες που ζούμε το τελευταίο διάστημα;

Οι Πειραϊκές επιχειρήσεις υπέστησαν, και υφίστανται, την σωρεία των προβλημάτων που γέννησε η πανδημία. Ωστόσο, το Πειραϊκό επιχειρείν, όπως και τα στοιχεία του Γ.Ε.ΜΗ., αποδεικνύουν ότι δεν «έπεσε μαχόμενο», αλλά συνεχίζει να μάχεται και να κερδίζει έδαφος. Καθίσταται προφανές ότι οι μέχρι ώρας χειρισμοί της κυβέρνησης στο οικονομικό πεδίο αποσόβησαν τα χειρότερα, αλλά απαιτείται συνεχής εγρήγορση, καθώς το τοπίο είναι ρευστό και συνεχίζει ευμετάβλητο. Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν πρέπει να επιστρέψουμε σε συνθήκες προ πανδημίας, αλλά να αξιοποιήσουμε τις εμπειρίες της κρίσης για μία ομαλή, αλλά ταχεία μετάβαση στην «επόμενη ημέρα».