3+1 Ειδικές Χωρικές… προκλήσεις, περιμένουν δράση για τη Θεσσαλονίκη

πηγή: Εργοληπτικόν βήμα Νο_115 της ΠΕΣΕΔΕ

Με τέσσερις  σημαντικούς «πολεοδομικούς – κατασκευαστικούς» στόχους της Θεσσαλονίκης θα πρέπει να… αναμετρηθούν, τόσο ο νέος δήμαρχος του κεντρικού Δήμου, όσο και η νέα κυβέρνηση. Τρία Ειδικά Χωρικά Σχέδια για ΔΕΘ, Παραλιακό Μέτωπο και νέα Τούμπα, αλλά και ένα …επιθυμητό (προς το παρόν υπάρχει μόνο ο Γενικός Πολεοδομικός Σχεδιασμός) για τους  Λαχανόκηπους, θέτουν το πλαίσιο των αναπτυξιακών προκλήσεων της πόλης για τα επόμενα χρόνια.

Η διαβούλευση για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του ΕΧΣ για τη νέα ΔΕΘ και το μητροπολιτικό πάρκο που θα «γεννηθεί» στην καρδιά της πόλης, δεν εξελίχθηκε… «αναίμακτα» αφού το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ διατύπωσε σοβαρές ενστάσεις, για τις δομές που προβλέπονται να κατασκευαστούν. Από την άλλη, οι σχετικές θέσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ περιγράφουν ένα πιο ρεαλιστικό πλαίσιο εξέλιξης του έργου και σύνδεσής του με την κοινωνία.

Το ΤΕΕ/ΤΚΜ, προτείνει μεν “να μην εγκαταλειφθεί η διεκδίκηση της πόλης για την ανέγερση ενός μεγάλης κλίμακας νέου εκθεσιακού κέντρου εκτός αστικού ιστού, που θα μπορεί να λειτουργεί και σε συνδυασμό με τη νέα ΔΕΘ”, αλλά κρίνει ότι στην παρούσα χρονική συγκυρία “κρίνεται μη βιώσιμο, λόγω του υψηλού κόστους κατασκευής και της αδυναμίας εξασφάλισης της απαιτούμενης χρηματοδότησης”. Έτσι,  κρίνει θετικά την προώθηση του ΕΧΣ ζητώντας μάλιστα να διερευνηθεί η δυνατότητα επέκτασης της περιοχής παρέμβασης και στη λεγόμενη “περιοχή Αγίας Φωτεινής” (έκταση μεταξύ των οδών Εγνατίας – 3ης Σεπτεμβρίου – επέκτασης Γρ. Λαμπράκη / τέως Κονίτσης), υπό την προϋπόθεση να μην προκληθούν καθυστερήσεις που θα αναστείλουν την υλοποίηση του έργου.

Το σχέδιο προβλέπει τη συγκέντρωση των εκθεσιακών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε μια περιοχή του οικοπέδου και τη δημιουργία ενός «μητροπολιτικού πάρκου» στο 50% του χώρου, η μορφή του οποίου μένει να διευκρινιστεί. Τα κτίρια που θα κατεδαφιστούν θεωρούνται από τη διοίκηση της ΔΕΘ προβληματικά και «κακοποιημένα» με αλλοιωμένο τον αρχιτεκτονικό τους χαρακτήρα. Για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών θα κατασκευαστεί ξενοδοχειακή μονάδα και υπόγειοι χώροι στάθμευσης. Το κόστος του έργου ανέρχεται σε περίπου 125 εκατ. ευρώ και μάλλον θα επιλεγεί ένα σχήμα σύμπραξης ιδιωτικού και δημόσιου τομέα με χρόνο αποπεράτωσης –αν ο διαγωνισμός γίνει μέσα στο 2019– το 2026.

Ο καθορισμός μέγιστου συντελεστή δόμησης που δεν υπερβαίνει το 0,6 – εξαιρουμένου του Αλεξάνδρειου Αθλητικού Μελάθρου – αποτελεί πολεοδομική παράμετρο που εξασφαλίζει επαρκείς δομήσιμες επιφάνειες για τη βιωσιμότητα της επιδιωκόμενης επένδυσης και παράλληλα δύναται να εξασφαλίσει ποιοτικούς υπαίθριους χώρους.

Μεγάλο στοίχημα και η αναδιαμόρφωση το παραλιακού μετώπου, από το Καλοχώρι ως το Αγγελοχώρι, στη βάση ενός  σχεδίου που προέκυψε από τη συνεργασία Περιφέρειας, έξι παράκτιων Δήμων και του ΤΕΕ/ΤΚΜ

Στόχος είναι να δημιουργηθεί μια συνεχόμενη παράκτια ζώνη αναψυχής και ένας μεγάλος άξονας περιπάτου, που θα επιτρέπει την απρόσκοπτη παραθαλάσσια μετακίνηση των πολιτών με τα πόδια ή με ποδήλατο. Μια ζώνη, που θα συνδέεται με τη θαλάσσια συγκοινωνία, με τις μελλοντικές επεκτάσεις του μετρό της Θεσσαλονίκης προς το αεροδρόμιο και μια ζώνη που θα συνδέει υφιστάμενους χώρους πολιτισμού, αθλητισμού και υπαίθριας αναψυχής, με την ανάδειξη και ενσωμάτωση όλων των νέων ανάλογων χρήσεων και παρεμβάσεων. Στο σχεδιασμό προβλέπεται η κατάργηση της ασυνέχειας και η ενοποίηση των ιστορικών τόπων, με τα νέα τοπόσημα αναφοράς μνήμης της πόλης.

Στην εξέλιξη του, το έργο μπορεί να δημιουργήσει νέα τοπόσημα, να αποτελέσει αναπτυξιακό «όχημα» μακράς διαρκείας, αλλά και αναμορφώσει συνολικά την ποιότητα ζωής στη Θεσσαλονίκη.

Μόλις προ ημερών δόθηκε η προέγκριση του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου για το νέο γήπεδο του ΠΑΟΚ στην Τούμπα, από το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του ΥΠΕΝ.

Στο προεγκεκριμένο ΕΧΣ για το γήπεδο περιλαμβάνονται δύο μεγάλες πολεοδομικές ενότητες: η μία είναι αυτή γύρω από το γήπεδο, που περικλείεται από τις οδούς Μικράς Ασίας, Γρηγορίου Λαμπράκη, Διογένους, Παπαηλιάκη και Αδαμίδου. Και η δεύτερη είναι το τμήμα  που ονομάζουμε «αλάνα» Τούμπας.

Στην (πρώτη) περιοχή εγκρίνεται και επιτρέπεται να γίνουν αθλητικές εγκαταστάσεις, πολιτιστικές εγκαταστάσεις, φυσικοθεραπεία και φυσική κεντρική αποκατάσταση, που χρειάζεται για ένα σύγχρονο αθλητικό γήπεδο, εμπόριο, εστίαση, αναψυκτήρια και στάθμευση βεβαίως, όπως και γωνιές ανακύκλωσης και πράσινα σημεία.

Στη δεύτερη περιοχή, εκεί που είναι η αλάνα της Τούμπας, προβλέπεται να γίνονται διάφορες δράσεις πρόνοιας και εκπαίδευσης που υπάρχουν έτσι και αλλιώς, μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις, πολιτιστικοί και θρησκευτικοί χώροι όπως και χώροι συνάθροισης κοινού και εστίασης. Και για τις δύο περιοχές προ εγκρίθηκε ο συντελεστής δόμησης. Για την περιοχή του γηπέδου είναι 1,8 ενώ για την υπόλοιπη περιοχή, τη λεγόμενη αλάνα της Τούμπας, είναι 0,05 επιπλέον της υφιστάμενης υλοποιημένης και θεσμοθετημένης δόμησης.

Τέλος, μεγάλη πρόκληση συνιστά το μέλλον της περιοχής τω Λαχανόκηπων, ένα υποβάθμισμένο (σήμερα) κομμμάτι στα δυτικά του Δήμου, στις παρυφές του λιμανιού και για το οποίο προβλέπονται από τον Δήμο, χρήσεις γενικής κατοικίας, τουρισμού και αναψυχής, ανοιχτό εμπορικό κέντρο – εκπτωτικό χωριό κ.α.  

Πολύς λόγος έχει γίνει για τη δημιουργία ενός επιχειρηματικού κέντρου, που δεν προβλέπεται προς το παρόν, αλλά από το ΓΠΣ παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικά να δημιουργηθεί και μια τέτοια υποδομή, η οποία όμως θα μπορούσε να αποτελέσει οικονομική ανάσα διαφορετικού τύπου για τη δυτική Θεσσαλονίκη.