πηγή: Εργοληπτικόν βήμα Νο_118 της ΠΕΣΕΔΕ
Προς : Κο Γεώργιο Κατωπόδη
Πρόεδρο Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ
Γιώργου Μπενέκου
Αξιότιμε Κε Πρόεδρε,
μετά από την συμμετοχή μας στο εξαιρετικό συνέδριο το οποίο διοργάνωσε η αρχή με την Ε.Δ.Δ. θα θέλαμε να θέσουμε υπόψη σας τα συμπεράσματα και τις απόψεις από την πλευρά των μηχανικών για τα όσα ελέχθησαν στο συνέδριο και αν νομίζετε ότι μπορούν νά ανακοινωθούν και οι απόψεις της “Αλλης Πλευράς” τις συμπεριλαμβάνετε στα συμπεράσματα του συνεδρίου.
Α) Κατ΄αρχάς για το μεγάλο θέμα της διαφθοράς το οποίο αντιμετωπίστηκε σε απίστευτα θεωρητική βάση θα θέλαμε να το αντεξετάσουμε με απλή αριθμητική. Δυστυχώς αντιγράφοντας τα διάφορα Ευρωπαϊκά site τα αντιγράφουμε χωρίς να πολυκαταλαβαίνουμε τι λένε και έτσι ανακοινώνονται random αριθμοί που τελικά λένε άλλα πράγματα από αυτά που θέλει να πει ο ομιλητής ήτοι : Ανακοινώθηκαν από την Κα Βιτουλαδίτη και τον Κο Ράικο ποσά διαφθοράς 5δις € και 120 δις € επί παγκόσμιου τζίρου 9 τρις €. Μία απλή διαίρεση να κάνει κανείς θα βρεί ότι αυτά τα ποσά αφορούν ποσοστό μεταξύ του 0,55 τοις χιλίοις και 1,33%, ήτοι το 98,67 % του παγκόσμιου τζίρου δημοσίων συμβάσεων ( Ράικος ) έως το 99,995% ( Βιτουλαδίτη ) είναι πεντακάθαρες (crystal clear) και γύρω μας ζεί τέτοιο ποσοστό έντιμων και ηθικών ανθρώπων. Λαμβάνοντες υπόψη το ποσοστό στατιστικής απόκλισης αυτά θα μπορούσαν να μηδενίσουν ΟΠΟΤΕ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΙΑΦΘΟΡΑ. Η κα Βιτουλαδίτη ανέφερε σαν τεράστια επιτυχία της Διεθνούς Διαφάνειας ( που κανείς δεν ήταν δυνατό να καταλάβει επακριβώς τι έλεγε παρά μόνο όσοι είχαν παρακολουθήσει το αντίστοιχο συνέδριο ) το ότι ο Δήμος Ταύρου εντάχθηκε στην παρακολούθηση ενός έργου του στις διαδικασίες της Διεθνούς Διαφάνειας το οποίο αυτόματα σημαίνει ότι ΟΛΟΙ οι άλλοι φορείς εκτέλεσης έργων οι οποίοι ΔΕΝ εντάχθηκαν έχουν κάτι να κρύψουν οπότε αυτόματα είναι διεφθαρμένοι.
Επειδή δε ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες ο Δήμος Ταύρου είναι το πλέον ακατάλληλο παράδειγμα για να λάβεις υπόψιν διότι ό Δήμαρχος Ταύρου είναι ενεργός Ελεγκτής Εναερίου Κυκλοφορίας (Active Air Τraffic Controller) ήτοι αρκετά υψηλόμισθος, οπότε είναι ο τελευταίος άνθρωπος που θα είχε ανάγκη να ενταχθεί σε σύστημα διαφθοράς. Άρα οι αριθμοί που μας ανέφεραν οι ομιλητές δείχνουν και προς το μηδέν και προς το 100% όσον αφορά την διαφθορά δηλαδή και παντού και πουθενά , οπότε ποια είναι η αλήθεια; Μία και μοναδική το ότι η διαφθορά ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΕΤΡΗΘΕΙ ότι και να λένε τα site και οι αλγόριθμοι διότι δεν υπάρχει πραγματικός τρόπος μέτρησης. Στην ίδια αίθουσα είχε γίνει επί υπουργίας Σουφλιά συνέδριο για την διαφθορά και ο αντίστοιχος ομιλητής καθηγητής ΕΜΠ Κος Τάσιος είχε αναφέρει πάλι νούμερα (γύρω στα 70 εκατ. € ) αλλά στην ερώτηση Σουφλιά πού τα βρήκε και πώς τα μέτρησε δεν απάντησε όπως δεν απάντησε και ο κος Ραίκος ο οποίος ανέφερε αλγορίθμους του ΟΗΕ τους οποίους πρέπει να πιστέψουμε και να μην τους ψάξουμε.
Β)Διαδικασία whilstblowing : Για εμάς που σαν ένωση κάνουμε επώνυμες καταγγελίες θα επιθυμούσαμε κάποια μορφή δυνατότητας παρακολούθησης της πορείας της καταγγελίας μας με όποιο βαθμό εχεμύθειας θέλετε ( Όπως οι κωδικοί παρακολούθησης μια υπόθεσης στα Δικαστήρια) διότι αλλιώς δίνεται η εντύπωση ότι δεν γίνεται τίποτε οπότε η καταγγελλόμενη υπηρεσία συνεχίζει ανενόχλητη το έργο της.
Γ)Σύμπραξη εργοληπτών για συνεννοημένες προσφορές : Εδώ λυπόμαστε αλλά όλοι οι ομιλητές ανεξαιρέτως , κατά τεκμήριον σοβαροί άνθρωποι, καθηγητές, Δικαστές, Επιτροπή Ανταγωνισμού, μίλαγαν με αυτό που εμείς οι μηχανικοί λέμε διαφορά φάσεως, ήτοι για θέματα και διαδικασίες συμπράξεων και συνεννοήσεων πού γίνονταν κάποτε διότι το σύστημα και οι διαδικασίες των διαγωνισμών το επέτρεπαν. ΤΩΡΑ ΑΥΤΑ ΕΧΟΥΝ ΕΞΑΛΕΙΦΘΕΙ. Εδώ επιμένουμε ότι με τους ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς είναι πρακτικά απολύτως αδύνατο να γίνει οποιαδήποτε συνεννόηση διότι δεν ξέρει κανείς ποιός ενδιαφέρεται να δώσει προσφορά για ένα συγκεκριμένο έργο οπότε δεν έχει με ποιόν να συνεννοηθεί. Εδώ οι μεγάλες εταιρίες που είναι λίγες και θεωρητικά θα μπορούσαν να συνεννοηθούν το ένα έργο το εκτελούν από κοινού σε consortium και για το διπλανό στρατιές Δικηγόρων σφάζονται στο Σ.Τ.Ε. και λίγο πιό δίπλα ο δικός τους συνάδελφος τους καταγγέλλει στην επιτροπή ανταγωνισμού, οπότε αυτή η διαδικασία έχει νομοτελειακά λήξει. Υπάρχει το θεωρητικό σενάριο κάποιος να επιστρατεύσει χάκερ και να δεί τί έχουν δώσει οι άλλοι προσφέροντες οπότε την τελευταία στιγμή να προσφέρει κάτι λιγότερο και να “πάρει το έργο”. Εδώ για να αθωώσουμε λίγο τον κλάδο μας θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι ο ΣΑΤΕ ζήτησε, δεδομένου ότι κάθε είσοδος στο σύστημα αφήνει ίχνη, να ελέγχεται το ηλεκτρονικό ίχνος του διαγωνισμού από το ΕΜΠ, ίσως (κατ΄αντιμωλία προσθέτουμε εμείς) και με εκπρόσωπο του 2ου προσφέροντα ή της ένωσης οπότε να μην υπάρχει και τεχνικά πλέον καμμία δυνατότητα νόθευσης του αποτελέσματος, αλλά ό τότε Γενικός Γραμματέας Υποδομών αρνήθηκε. Ποτέ δεν είναι αργά με την νέα κυβέρνηση και τον νέο Γενικό Γραμματέα να θωρακιστεί απόλυτα το σύστημα και μάλιστα ανέξοδα η αν υπάρχει κανένας φωτισμένος Δικαστής να το διατάξει και να τινάξει την οποιαδήποτε πιθανή ραδιουργία στον αέρα.
Δ)Μεγάλες εκπτώσεις η αλλιώς ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές. Εδώ η τόσο πολυαναμενόμενη από τον χώρο μας ομιλία του καθηγητή Βλαχόπουλου μάλλον κοινωνικά εξέτασε το θέμα και δεν έδωσε καμία κατανοητή και εφαρμόσιμη λύση για το πώς θα πέσουν οι εκπτώσεις. Για την ιστορία ο προηγούμενος υπουργός με όλα τα προτερήματα και ελαττώματά του έκανε κάθε δυνατή προσπάθεια στο Υπουργείο χωρίς κανένα αποδεκτό αποτέλεσμα και τελικά παραμέρισε τους πάντες και έδωσε ανάθεση 40.000€ ως συνημμένη απόφαση σε έναν καθηγητή Ε.Μ.Π. να βρει την λύση. ΄Εκτοτε αγνοείται και η λύση και ο καθηγητής του Ε.Μ.Π. και τον περιμένουν όλοι οι εμπλεκόμενοι
χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Στην Ιταλία και Γερμανία εφαρμόζεται το σύστημα zero claims με την σύμβαση ήτοι όλα τα τεχνικά και οικονομικά θέματα να έχουν λυθεί πριν την υπογραφή της σύμβασης σύστημα το οποίο στην Μεγάλη Βρετανία ονομάζεται ECI- Early Contractors Involvement και για τα καθ΄ημάς μπορεί να εφαρμοστεί ως συνδυασμός της υπάρχουσας νομοθεσίας που προβλέπει το έργο «Με το κλειδί στο χέρι» και των διαδικασιών ΝΑΤΟ που εμπεριέχουν κάποια αυξημένη σοβαρότητα ήτοι :
1Η μελέτη στην διάθεση των εργοληπτών ένα μήνα πριν τον διαγωνισμό για έλεγχο τευχών και σχεδίων, προμετρήσεων κλπ.
2Συνδιάσκεψη συμμετεχόντων ( Bidders conference ) είκοσι μέρες πριν στον τόπο του έργου για επιτόπου πραγματικό έλεγχο των τοπικών συνθηκών και όχι τεκμαιρόμενο με ΥΔ επιεικώς τουλάχιστον ανεύθυνες. Εκεί ο μελετητής θα δέχεται ερωτήσεις θα δίνει διευκρινήσεις που θα του ζητηθούν και θα διορθώνει τα πρόδηλα σφάλματα η θα απαντάει σε δέκα ημέρες, οπότε ο ενδιαφερόμενος θα έχει ακόμα δέκα ημέρες να διαμορφώσει την προσφορά του και τις παρατηρήσεις του. Στον διαγωνισμό δικαίωμα συμμετοχής θα έχουν μόνο όσοι έλαβαν μέρος. Έτσι την εργασία σύνταξης ΑΠΕ ήτοι κατεδάφισης της μελέτης θα την έχει κάνει κάποιος από πριν οπότε μόνο οι σοβαρά ενδιαφερόμενοι θα ασχολούνται με το έργο.
3Δεδομένου ότι η Υπηρεσία πιθανώς να αρνηθεί ότι η μελέτη της έχει σφάλματα είτε από ισχυρογνωμοσύνη είτε από μικρονοικότητα (Μιά και η τέλεια μελέτη είναι το ζητούμενο ουσιώδες αλλά σε πλήρη ανεπάρκεια) ο προσφέρων θα τα επισημαίνει και θα δηλώνει ότι θα τα κατασκευάσει με το ποσό της προσφοράς του.
4Συγκριτικοί, ΑΠΕ, η οποιαδήποτε άλλη μορφή πρόσθετης αμοιβής δεν θα υπάρχει οπότε, καταργούνται τα συμβούλια και οι εγκρίσεις και κάθε μορφής διαπλοκή, ούτε δε και ο εργολήπτης αν επιμένει να δίνει 65 % έκπτωση δεν θα μπορεί να ζητάει απρόβλεπτες δαπάνες η νέες τιμές η οτιδήποτε άλλο. Αν με όλα αυτά βρείτε κάποιον που να δώσει πάνω από 2% έκπτωση και να έχει να αντιμετωπίσει κάθε αντιξοότητα με τα ίδια χρήματα χωρίς κανένα δικαίωμα τότε μπράβο του.
5 Εννοείται ότι σε περίπτωση αποδοχής της προσφοράς και των παρατηρήσεων θα εγκρίνεται και η νέα μορφή τους σαν νέα μελέτη κλπ.
6 Έτσι βέβαια θα επιζήσουν μόνο οι σοβαροί , θα κοπεί με το μαχαίρι κάθε είδους διαπλοκή. Το έργο θα τελειώνει στην ώρα του, θα υπάρχει ομαλότητα στην αγορά- σε συνδυασμό με τον αποκλειστικό τραπεζικό λογαριασμό τού έργου- μια και υποχρεωτικά όλοι οι προμηθειτές θα πληρώνονται αυτόματα από την τράπεζα με την πληρωμή του λογαριασμού , ο ανάδοχος θα ξέρει τι να κάνει και δεν θα σέρνεται πίσω
από γραφειοκρατίες, εγκρίσεις, προϊσταμένους, συμβούλια & υπογραφές που ποτέ δεν μπαίνουν.
7 Αυτός είναι ο πυρήνας της ιδέας και ας την εμπλουτίσει όποιος την αποδέχεται η ας βρει ο σοφός νομοθέτης άλλη ιδέα που να δουλεύει καλύτερα. Ας αντιγράψουμε την εμπειρία των άλλων ( Αγγλία-Γερμανία- Ιταλία). Σε συνδυασμό με την τρισδιάστατη μελέτη ΒΙΜ δεν θα υπάρχει και αντικείμενο συνδιαλλαγής ούτε διαφθοράς μιά και δεν θα υπάρχουν υπερβάσεις.
Ε) Δικαστικός και οικονομικός έλεγχος: Εδώ Κε Πρόεδρε, μια και πολλά μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου ήταν συντονιστές πάνελ, ήτοι είχαν ρόλο και λόγο εκτιμούμε ότι είστε ενήμερος για τίς πράξεις-ενέργειες η παραλείψεις του Ε.Σ. ήτοι “ Δήμος της Αττικής κάνει απευθείας ανάθεση 85.000 € δηλαδή πάνω από το όριο των 20.000€ της νομοθεσίας. Η ένωση διαμαρτύρεται το στέλνουμε στην τότε Πρόεδρο του Ελεγκτικού επικαλούμενοι την ατομική της εντιμότητα και εισπράττουμε φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Πάει το ένταλμα στην Επίτροπο με Οικονομική Επιτροπή, απόφαση ανάθεσης και μία και μόνη προσφορά και φυσικά απορρίπτεται. Συνεχίζει στο τμήμα και ξαφνικά εμφανίζονται άλλες δύο προσφορές από το πουθενά και δι΄οβιδιακής μεταμορφώσεως η ανάθεση μεταμορφώνεται σε διαπραγμάτευση τού άρθρου 32 και ως δια μαγείας ξεπλένεται και νομιμοποιείται. Αυτό στην θεωρία αποκαλείται ασφάλεια δικαίου…. Διαμαρτυρηθήκαμε στην τότε Πρόεδρο στο συνέδριο και αυτή δήλωσε άγνοια (!!) και σχεδόν το βάλε στα πόδια…..” Συμπέρασμα εκ μέρους μας τουλάχιστον μηδενική εμπιστοσύνη στην αξιοπιστία των διαδικασιών.
Ευχαριστούμε για την υπομονή και κατανόησή σας κε Πρόεδρε. Εδώ σας υποβάλλεται ή άλλη άποψη για τα του συνεδρίου και ιδίως αυτών που θα θέλανε καταρχάς τις ομιλίες να έχουν σχέση με την πραγματικότητα όπως και δικαιοκεντρικό σύστημα και όχι το σύστημα όπως δουλεύει ως τώρα.
Με εξαιρετική εκτίμηση
Για το Δ.Σ. της Π.Ε.Δ.Μ.Η.Ε.Δ.Ε.
