ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΕΣΕΔΕ ΕΠΙ ΤOY Π.Δ.71-2019 ΜΗΤΡΩΑ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
πηγή: Ε.Β. Νο_122 ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ της ΠΕΣΕΔΕ
Δώδεκα χρόνια έχουν περάσει από την «έναρξη» της Ελληνικής Οικονομικής Κρίσης και όταν εξετάσουμε με αντικειμενικότητα και ψυχραιμία την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κατασκευαστικός κλάδος σήμερα διαπιστώνουμε ότι:
- Η δυναμικότητα του τομέα σε ανθρώπινους πόρους, κεφαλαιουχικό εξοπλισμό και τεχνογνωσία, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες, σταδιακά απαξιώνεται. Πολλές επιχειρήσεις, και όχι αποκλειστικά εργοληπτικές, είτε οδηγήθηκαν σε παύση της λειτουργίας τους είτε υπολειτουργούν.
- Ο κλάδος συνεχώς αιμορραγεί από τη διαφυγή του επιστημονικού και όχι μόνο δυναμικού του στο εξωτερικό, ως η μόνη προοπτική του Έλληνα Μηχανικού και Τεχνικού για μία αξιοπρεπή και με μέλλον διαβίωση.
- Τα επιτόκια δανεισμού παραμένουν απαγορευτικά υψηλά, και το τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να μην χρηματοδοτεί τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του κατασκευαστικού κλάδου.
- Η γραφειοκρατία του κλάδου μας βρίσκεται στα «καλύτερά της». Οι χρόνοι υπογραφής μίας νέας Σύμβασης έχουν εκτιναχθεί στα υψηλότερα επίπεδα που έχουμε συναντήσει μέχρι σήμερα. Παρ ΄όλες τις εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμίσεις, όπως το ΕΣΗΔΗΣ, οι χρόνοι υπογραφής μίας σύμβασης είναι τραγικά μεγάλοι ο δε κυκεώνας των απαιτούμενων εγγράφων δεν έχει μειωθεί ούτε στο ελάχιστο. Η κατάσταση στους χρόνους υλοποίησης μίας σύμβασης και στην απαιτούμενη διακίνηση εγγράφων ακόμη χειρότερη. Κακές έως ανύπαρκτες χρηματοδοτήσεις, μεγάλοι χρόνοι ολοκλήρωσης διοικητικών διαδικασιών, αλλεπάλληλο έλεγχοι με αμφισβητούμενο αποτέλεσμα, έντονος ο φόβος των ευθυνών από τις Αναθέτουσες Αρχές και των Επιβλεπουσών Υπηρεσιών που έχει ως αποτέλεσμα και πάλι την αύξηση των χρόνων.
- Το αποκορύφωμα σε όλα τα παραπάνω είναι οι συνθήκες άκρατου ανταγωνισμού, που έχουμε δημιουργήσει εμείς οι ίδιοι. πάνω σε μία «πίτα» που ολοένα μικραίνει.
Η σημερινή ελληνική ηγεσία, αναγνωρίζοντας όλα τα παραπάνω, συνέταξε Σχέδιο Νόμου για τον εκσυγχρονισμό, την απλοποίηση και την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των Δημοσίων Συμβάσεων. Διαπιστώνουμε ότι γίνεται μία σοβαρή προσπάθεια, η οποία οδηγεί σε βελτίωση της νομοθεσίας περί των δημοσίων συμβάσεων και αίρει πολλές αντινομίες, που είχαν παρατηρηθεί κατά την εφαρμογή του Ν.4412/2016. Συνεχίζοντας προς αυτήν την κατεύθυνση, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Υποδομών, συστάθηκε Συντονιστική Επιτροπή, που μεταξύ άλλων, θα επεξεργαστεί προτάσεις τροποποίησης του Π.Δ.71/2019.
Η Χώρα μας, εφόσον επιθυμεί να είναι και να λειτουργεί ως ένα σύγχρονο Ευρωπαϊκό Κράτος, με όλες τις εκφάνσεις του νομικές, οικονομικές και κοινωνικές, πρέπει, κατ ΄ ελάχιστον, να έχει εξασφαλίσει ότι οι «συμβάσεις» του Δημοσίου θα διέπονται από κανόνες διαφάνειας, ισονομίας και υγιούς ανταγωνισμού, όπως ακριβώς ορίζουν οι βασικές Αρχές των Ευρωπαϊκών Οδηγιών και όπως αυτές εφαρμόζονται στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά συνέπεια, η δημιουργία ενός σύγχρονου Μητρώου, στο οποίο θα πιστοποιηθούν και θα ενταχθούν όλοι οι συντελεστές παραγωγής κυρίως δημόσιων αλλά και ιδιωτικών έργων, μόνο θετικά θα συνδράμει στη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων.
Στο σημείο αυτό θέλουμε να τονίσουμε ότι, εφόσον η Πολιτεία θέλει να διορθώσει άμεσα την υπάρχουσα «κακή» εικόνα της δημόσιας διοίκησης, της δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας, εκτός των άλλων, ενός σύγχρονου, ευέλικτου και ολοκληρωμένου Μητρώου Πιστοποίησης όλων όσων συμμετέχουν στην παραγωγή δημόσιων και ιδιωτικών έργων. Το Μητρώο αυτό θα αποτελέσει ένα χρηστικό εργαλείο για την αναβάθμιση της ποιότητας του παραγόμενου έργου. Κρίσιμο σημείο αποτελεί η εισαγωγή του Μητρώου Επιβλεπόντων που μαζί με το Μητρώο Συμβούλων Διαχείρισης και Διοίκησης Δημόσιων Έργων θα συμπληρώσει τις βασικές απαιτήσεις σε κατηγορίες μητρώων.
Το Μητρώο Επιβλεπόντων Δημοσίων Έργων (ΜΗ.Ε.Δ.Ε.) θα πρέπει να διαιρεθεί στη Μητρώο Δημοσίων Επιβλεπόντων Δημοσίων Έργων (ΜΗ.Δ.Ε.Δ.Ε.) και Μητρώο Ιδιωτών Επιβλεπόντων Δημοσίων Έργων (ΜΗ.Ι.Ε.Δ.Ε.). Με την εισαγωγή αυτού του Μητρώου, την Πιστοποίηση τόσο των στελεχών της δημόσιας διοίκησης αλλά και των στελεχών του ιδιωτικού τομέα, η Πολιτεία θα επιτύχει τα παρακάτω:
- Θέσπιση, για πρώτη φορά, διαδικασιών αξιολόγησης των Αναθετουσών Αρχών ως προς την τεχνική τους επάρκεια. Δυστυχώς, το πρόσφατο Σχέδιο Νόμου δεν πραγματεύεται καθόλου το κρίσιμο ζήτημα της επάρκειας των Αναθετουσών Αρχών, παρόλο που υπήρξε σημείο σχολιασμού από τον κ. Μηταράκη στη διάρκεια των εργασιών της Βουλής για την ψήφιση του Ν4412/2016. Η καταγραφή όλων των Αναθετουσών Αρχών, η πιστοποίηση των στελεχών τους και τέλος η αξιολόγηση της τεχνικής τους επάρκειας είναι προαπαιτούμενο, εάν θέλουμε να επιτύχουμε ριζικό εκσυγχρονισμό του εθνικού μας συστήματος παραγωγής δημοσίων έργων.
- Αξιολόγηση, κατηγοριοποίηση και πιστοποίηση οικονομικών φορέων που έχουν έδρα στην Ελλάδα και έχουν ως αντικείμενο, σύμφωνα με το καταστατικό τους, την παροχή υπηρεσιών επίβλεψης δημόσιων έργων. Η δυνατότητα των Αναθετουσών Αρχών και των Κυρίων των Έργων να μπορούν να έχουν πιστοποιημένες υπηρεσίες επίβλεψης και από τον ιδιωτικό τομέα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα εκσυγχρονισμού και αύξησης της δυναμικής του Κράτους στην ταχύτερη υλοποίηση δημόσιων έργων.
Είναι όμως πρόδηλο ότι, αν η πρόσληψη των ιδιωτικών φορέων ως επιβλεπόντων γίνεται με απ’ ευθείας ανάθεση ή χωρίς την τήρηση συγκεκριμένων διαδικασιών ανάθεσης, η όλη διαδικασία θα καταστεί σύντομα αδιαφανής και μεροληπτική. Η πρόσληψη των ιδιωτικών φορέων ως επιβλεπόντων πρέπει να γίνεται πριν από την ανάθεση της σύμβασης, ώστε να μην γίνεται αντικείμενο συναλλαγής μεταξύ αναθέτουσας αρχής και αναδόχου. Ο ιδιωτικός φορέας ως επιβλέπων επιτελεί το ίδιο έργο, που θα επιτελούσε και ο επιβλέπων της Υπηρεσίας. Συνεπώς, τα πορίσματα και τα έγγραφα του επιβλέποντος ιδιωτικού φορέως θα πρέπει να δεσμεύουν με τον ίδιο τρόπο την Διευθύνουσα Υπηρεσία, διαφορετικά ο θεσμός αυτός γρήγορα θα απαξιωθεί, πολλώ δε μάλλον γιατί η Διευθύνουσα Υπηρεσία θα επιδιώκει να αμφισβητεί τα πορίσματα των ιδιωτικών φορέων, με αποτέλεσμα να γεννώνται περισσότερα προβλήματα απ’ αυτά που επιδιώκεται να λυθούν με τον νέο θεσμό και να δημιουργούνται περισσότερες διαφορές μεταξύ της αναθετούσης αρχής και του αναδόχου.
Αντικείμενο – Πεδίο Εφαρμογής – Ορισμοί
Παρ.14: α) «ως μητρώο επιχειρήσεων συμβούλων διοίκησης -διαχείρισης έργων» (ΜΗ.Ε.Ε.Σ.Δ.Δ.Ε.) (διαγραφή και αντικατάσταση ) ΜΗ.Ε.Σ.Δ.Δ.Ε. νοείται το μητρώο……….
ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΕΣΕΔΕ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ 14β: β) «ως μητρώο δημοσίων επιβλεπόντων δημόσιων έργων» (ΜΗ.Δ.Ε.Δ.Ε.) νοείται το μητρώο, στο οποίο εγγράφονται στελέχη του δημοσίου, Διπλωματούχοι Μηχανικοί Πολυτεχνικών Σχολών Ιδρυμάτων του Πανεπιστημιακού Τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπής, μέλη του Τ.Ε.Ε, κάτοχοι τίτλων σπουδών ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος πανεπιστημιακού τομέα της ημεδαπής ή ισότιμου της αλλοδαπής που έχουν άδεια άσκησης επαγγέλματος, όπου απαιτείται, του οικείου επιμελητηρίου ή επαγγελματικού συλλόγου, πτυχιούχοι μηχανικοί τεχνολογικής εκπαίδευσης που έχουν την αρμοδιότητα να επιβλέπουν έργα και να παρέχουν υπηρεσίες διοίκησης – διαχείρισης αυτών, εκπροσωπώντας Αναθέτουσες Αρχές.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΕΣΕΔΕ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ 14γ: γ) «ως μητρώο ιδιωτών επιβλεπόντων δημόσιων έργων» (ΜΗ.Ι.Ε.Δ.Ε.) νοείται το μητρώο, στο οποίο εγγράφονται οι ατομικές επιχειρήσεις και τα νομικά πρόσωπα ανεξαρτήτως νομικής μορφής που έχουν έδρα στην Ελλάδα και έχουν ως αντικείμενο, σύμφωνα με το καταστατικό τους, την παροχή υπηρεσιών επίβλεψης δημόσιων έργων, σύμφωνα με το άρθρο του ν. 4412/2016.
Μελετητές – Μορφή και Περιεχόμενο Πτυχίου
Παρ.8:Οι αιτήσεις προς την αρμόδια κατ’ άρθρο 2 παρ. 1 υπηρεσία και τα έγγραφα που τις συνοδεύουν υποβάλλονται στο πρωτόκολλο της υπηρεσίας, ή αποστέλλονται ταχυδρομικώς με συστημένη επιστολή ή μέσω εταιρείας ταχυμεταφορών. Οι αιτήσεις και η εισφορά της παρ. 2 του άρθρου 4 υποβάλλονται πάντοτε σε πρωτότυπο και τα λοιπά δικαιολογητικά υποβάλλονται κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 1 του ν. 4250/2014 (Α΄ 74). Ως χρόνος υποβολής θεωρείται ο χρόνος περιέλευσης του φακέλου στο πρωτόκολλο της υπηρεσίας και η υπηρεσία αποφαίνεται εντός 30 εργασίμων (διαγραφή και αντικατάσταση) ημερολογιακών ημερών από την περιέλευση πλήρους του φακέλου ή απαντά ότι δεν είναι πλήρης και ζητεί συμπληρωματικά στοιχεία.
Εγγραφή, κατάταξη, εξέλιξη από βαθμίδα σε βαθμίδα και επέκταση σε άλλες κατηγορίες έργων
Παρ.1β:Παρακαλούμε τα ποσά που αναφέρονται στην παράγραφο 1β να προκύπτουν από τους αρχικούς προϋπολογισμούς μελέτης και όχι από τον προϋπολογισμό σύμβασης, όπως ισχύει μέχρι σήμερα. Η «πραγματική» αξία ενός έργου προκύπτει από τον Προϋπολογισμό μελέτης και όχι από αυτόν της Σύμβασης που έχει να κάνει με τις επιχειρηματικές επιλογές και στόχους των οικονομικών φορέων. Εξάλλου, όταν καλούνται οι οικονομικοί φορείς να αποδείξουν την τεχνική και χρηματοοικονομική ικανότητα και επάρκεια η αναφορά γίνεται στα στοιχεία που προκύπτουν από τον προϋπολογισμό μελέτης ενός έργου. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου η εγγυητική καλής εκτέλεσης σύμβασης δημοσίου έργου υπολογίζεται στην εκτιμώμενη αξία σύμβασης.
Παρ.3β: Η εγγραφή στις βαθμίδες και κατηγορίες του μητρώου Εμπειρίας Κατασκευαστών (Μ.Ε.Κ.) είναι προϋπόθεση για την άσκηση καθηκόντων επίβλεψης έργων σε Διευθύνουσα Υπηρεσία, εποπτεύοντος μηχανικού σε Προϊσταμένη Αρχή, σύνταξης, ελέγχου και έγκρισης τευχών δημοπράτησης, και συμμετοχή σε επιτροπές διαγωνισμού.
Να συνδεθεί με το Μητρώο Επιβλεπόντων Δημόσιας Διοίκησης
Παρ.7: Σε τεχνική υπηρεσία που αναθέτει ή κατασκευάζει έργο, το έργο εποπτεύει, επιβλέπει, διαχειρίζεται ο υπάλληλος που κατέχει τίτλο σπουδών συναφή με την κατηγορία του έργου και πτυχίο του Μ.Ε.Κ. κατ’ ελάχιστον ίδιας βαθμίδας των αντίστοιχων απαιτουμένων Μ.Ε.Κ. για τους κατασκευαστές του έργου. Για κατασκευαστές έργου Μ.Ε.Κ. Δ΄ βαθμίδας αρκεί υπάλληλος με Μ.Ε.Κ. Γ΄ (διαγραφή και αντικατάσταση) Μ.Ε.Κ. Δ΄ βαθμίδας.
Συγκρότηση και αρμοδιότητες Επιτροπής Μ.Ε.Κ.
Παρ.2: Η Επιτροπή Μ.Ε.Κ. αποτελείται από 13 τακτικά και τα αντίστοιχα αναπληρωματικά Μέλη, ως εξής: οκτώ δημόσιους υπαλλήλους, δύο εκπροσώπους του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.), έναν εκπρόσωπο των πανελληνίων επαγγελματικών ενώσεων των τεχνικών και δύο εκπροσώπους των επαγγελματικών εργοληπτικών οργανώσεων, και ειδικότερα από:
Οι εκπρόσωποι του Τ.Ε.Ε. να μειωθούν από δύο (2) σε έναν (1) και αντίστοιχα να αυξηθούν οι εκπρόσωποι των επαγγελματικών εργοληπτικών οργανώσεων από δύο (2) σε τρεις (3), μιας και το θέμα της επιτροπής αφορά αποκλειστικά τους μηχανικούς εργολήπτες δημοσίων έργων.
Μεταβατικές Διατάξεις Μ.Ε.Μ
Παρ.3: Οι εγγεγραμμένοι κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος στο μητρώο Μελετητών κατά τις προϊσχύουσες διατάξεις, των οποίων το πτυχίο έχει λήξει, δύνανται να υποβάλλουν αίτηση για αυτοδίκαιη κατάταξη στο Μ.Ε.Μ. στην αντίστοιχη βαθμίδα και κατηγορία μελέτης. Η αυτοδίκαιη αυτή κατάταξη ισχύει μέχρι 31-12-2021
Χορήγηση Βεβαιώσεων Μ.Ε.Κ.
Παρ.7: Οι εγγεγραμμένοι κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος στο Μ.Ε.Κ. των άρθρων 107 – 110 του ν. 3669/2008 (Α΄ 116) κατατάσσονται αυτοδίκαια, με διαπιστωτική πράξη του Γενικού Διευθυντή της αρμόδιας υπηρεσίας της Γ.Γ.Υ., στην αντίστοιχη βαθμίδα και κατηγορία έργου/εξειδικευμένης εργασίας στο Μ.Ε.Κ. Η αυτοδίκαιη αυτή κατάταξη ισχύει μέχρι 31-12-2021.
Να μετατεθεί η ημερομηνία 31 – 12 -2021 και να διευκρινισθεί τι θα ισχύει μετά την παρέλευσή της.
Κατάταξη των επιχειρήσεων στο ΜΗ.Μ.Ε.Δ.Ε.
Παρ.7: Οι ελάχιστες απαιτήσεις εμπειρίας ανά κατηγορία μελέτης και τάξη, εκπεφρασμένες σε συνολική αμοιβή συμβάσεων (προ Φ.Π.Α.) που αναλήφθηκαν την τελευταία δωδεκαετία (12ετία)
Ελάχιστο όριο εμπειρίας ανά κατηγορία έργων για την κατάταξη σε τάξη (κριτήριο Β.3)
Παρ.1α): να έχει εκτελέσει κατά την τελευταία πενταετία, προ της υποβολής της αίτησης έργα ή εργασίες (εμπειρία…)
Σας υπενθυμίζουμε ότι μέγιστος χρόνος επίκλησης εμπειρίας που προβλέπεται για την απόδειξη της τεχνικής ικανότητας σε δημόσιες συμβάσεις έργων από την Οδηγία 2014/24/ΕΕ είναι η τελευταία πενταετία.
Εξάλλου στο αντίστοιχο άρθρο που αφορά την εξέταση της εμπειρίας των εργοληπτικών επιχειρήσεων, (βλέπε Άρθρο 53 – παράγραφος 1β): α) προβλέπεται ως μέγιστος χρόνος η πενταετία. Κατά συνέπεια, εκτός του ότι δεν τηρείται η Ε.Ο., υπάρχει άνιση μεταχείριση μεταξύ των μελετητικών και των εργοληπτικών επιχειρήσεων.
Με δεδομένα:
- την δωδεκαετή οικονομική κρίση της Ελλάδας
- τη βαθιά ύφεση που έχει υποστεί ο κλάδος των κατασκευών
- την πρόσφατη υγειονομική κρίση που ουδείς γνωρίζει πότε θα λήξει
- την πρόθεση των ευρωπαϊκών οδηγιών για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στις δημόσιες συμβάσεις, την αποφυγή ευνοιοκρατίας και δημιουργίας μονοπωλίων
προτείνουμε:
Ο χρονικός ορίζοντας για την διαπίστωση της εμπειρίας των μελετητικών και εργοληπτικών επιχειρήσεων να ορισθεί η δωδεκαετία, για την εισαγωγή και κατάταξή τους στο Νέο Μητρώο, κατά παρέκκλιση των Ευρωπαϊκών Οδηγιών.
Ανανέωση εγγραφής Μελετητικών Επιχειρήσεων
Παρ.3: Η υπηρεσία είναι υποχρεωμένη να εκδώσει τη βεβαίωση εγγραφής μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών (διαγραφή και αντικατάσταση) δύο (2) μηνών από την υποβολή της αίτησης κατά τα ανωτέρω….
Αναθεώρηση και ανακαθορισμός κατάταξης Μελετητικών Επιχειρήσεων
Παρ.5: Η υπηρεσία είναι υποχρεωμένη να εκδώσει τν αναθεωρημένη βεβαίωση εγγραφής μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών (διαγραφή και αντικατάσταση) δύο (2) μηνών από την εμπρόθεσμη υποβολή της σχετικής αίτησης κατά τις ανωτέρω παραγράφους…..
Εγγραφή – Τήρηση – Λειτουργία (ΜΗ.Μ.Ε.Ι.Δ.Ε.)
Παρ.1: Η εγγραφή στο ΜΗ.Μ.Ε.ΙΔ.Ε. είναι προαιρετική για την εκπόνηση μελετών και την παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, κατά την έννοια της περίπτωσης δ΄ της παρ. 1 του άρθρου 118 του ν. 4472/2017, ενώ είναι υποχρεωτική στην περίπτωση που επιχείρηση επιθυμεί η δραστηριότητα της στον ιδιωτικό τομέα να προσμετρηθεί για την κατάταξη της στα ΜΗ.Μ.Ε.Δ.Ε.
Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων Ιδιωτικών Έργων (ΜΗ.Ε.Ε.ΙΔ.Ε.)
Παρ.1: Η εγγραφή στο ΜΗ.Ε.Ε.ΙΔ.Ε. είναι προαιρετική για την κατασκευή ιδιωτικών έργων, ενώ υποχρεωτική στην περίπτωση που επιχείρηση επιθυμεί η δραστηριότητα της στον ιδιωτικό τομέα να προσμετρηθεί για την κατάταξη της στα ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΕΣΕΔΕ: Η εγγραφή να γίνει για όλους υποχρεωτική.
Η θέσπιση Μητρώου για την εκπόνηση μελετών και συναφών υπηρεσιών και για την κατασκευή ιδιωτικών έργων είναι πάγιο αίτημα του τεχνικού κόσμου εδώ και δεκαετίες. Η υλοποίησή του συμβάλλει στην εξέλιξη των διαδικασιών και των ιδιωτικών κατασκευών, θέτει κανόνες και βάζει τα θεμέλια για πιστοποιημένες υπηρεσίες γενικότερα στον χώρο των κατασκευών. Σε κάθε περίπτωση η προαιρετικότητα εγγραφής αποδυναμώνει τα νέα αυτά μητρώα και δεν επιτυγχάνονται τα αποτελέσματα που αναμένουμε με την σύστασή του.
Τήρηση του ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε. – Πιστοποιητικά ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε.
Παρ.1: Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις, πρώτης (1ης) έως έβδομης (7ης) τάξης του ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε., (διαγραφή και αντικατάσταση) τρίτης (3ης) έως έβδομης (7ης) τάξης του ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε., υποχρεούνται να υποβάλουν ετησίως τις οικονομικές τους καταστάσεις έτους, που βεβαιώνονται από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή (Ο.Ε.Λ.) και έκθεση δραστηριότητας σύμφωνα με το Παράρτημα II, πριν από τη λήξη της καταληκτικής προθεσμίας δημοσίευσης των οικονομικών τους καταστάσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. (σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 107 του ν. 4530/2018). Με βάση τα στοιχεία αυτά η υπηρεσία ενημερώνει τους Πίνακες Ετήσιου Ελέγχου της οικονομικής κατάστασης και λοιπών στοιχείων των εργοληπτικών επιχειρήσεων, οι οποίοι χρησιμοποιούνται κατά τις διαδικασίες της τακτικής και έκτακτης αναθεώρησης της κατάταξης των επιχειρήσεων και επικαιροποιείται η βεβαίωση εγγραφής στο ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε. Το περιεχόμενο και τα υποβαλλόμενα στοιχεία περιλαμβάνονται στο Παράρτημα II. Μη υποβολή των ανωτέρω οικονομικών καταστάσεων επιφέρει τις συνέπειες της παρ. 4.β του άρθρου 59 του παρόντος.
Με δεδομένο ότι, οι ευρωπαϊκές οδηγίες ορίζουν την διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρών επιχειρήσεων στις δημόσιες συμβάσεις, προτείνουμε να εξαιρεθούν οι εργοληπτικές επιχειρήσεις 1ης και 2ης τάξης από την υποχρέωση υποβολής ετήσιων οικονομικών καταστάσεων και ετήσιων εκθέσεων δραστηριότητας και να επανακρίνονται κατά τη λήξη της βεβαίωσης εγγραφής τους.
Ελάχιστα όρια Οικονομικής και χρηματοοικονομική επάρκειας ανά τάξη εγγραφής (κριτήριο Α)
Παρ.3: Ο ανωτέρω Κύκλος Εργασιών αποδεικνύεται από τις οικονομικές καταστάσεις ή/και φορολογικές δηλώσεις και τις ανά έτος αναλυτικές καταστάσεις τιμολογίων εσόδων και συμβολαίων πώλησης, των ανωτέρω δραστηριοτήτων, βεβαιωμένες από τον Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή (Ο.Ε.Λ.) της εταιρείας, ή για τις ατομικές (διαγραφή της λέξης ατομικής για να συμπεριληφθούν όλες οι επιχειρήσεις, προσωπικές (Ο.Ε. & Ε.Ε.) και ατομικές) επιχειρήσεις 1ης ή 2ης τάξης από το λογιστή ή το νόμιμο εκπρόσωπο.
Παρ.12: Στη δεύτερη τάξη του ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε. κατατάσσεται εργοληπτική επιχείρηση, εφόσον εφαρμόζει τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα του ν.4308/2014, και συντάσσει οικονομικές καταστάσεις τουλάχιστον ως «μικρή οντότητα», αν διαθέτει τις εξής ελάχιστες προϋποθέσεις:
α) Διαθέτει ίδια κεφάλαια, όπως ορίζονται στην παρ. 6, χωρίς την υποχρέωση ελέγχου από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή (Ο.Ε.Λ.), τουλάχιστον ίσα με 100.000 ευρώ. Αν στις οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνονται λογαριασμοί ταμείου ή τραπεζικές καταθέσεις ύψους τέτοιου που η αφαίρεσή του καθιστά αδύνατη την κάλυψη του ελάχιστου απαιτούμενου ιδίου κεφαλαίου, προσκομίζεται βεβαίωση Ο.Ε.Λ. για το ύψος του ταμείου και αποδεικτικά υπολοίπου καταθέσεων κατά τη λήξη της περιόδου των οικονομικών καταστάσεων.
β) Διαθέτει πάγια στοιχεία, όπως ορίζονται στις παρ. 7,8 και 9, αξίας τουλάχιστον ίσης με 50.000 ευρώ και βεβαιώνεται από τον νόμιμο εκπρόσωπο και το λογιστή της εταιρείας. Για κατάταξη στην 2η τάξη δεν απαιτείται η βεβαίωση από Ο.Ε.Λ. της κατάστασης παγίων της επιχείρησης.
γ) Ελάχιστο κύκλο εργασιών τελευταίας τριετίας: 300.000 ευρώ. Για την απόδειξη του κύκλου εργασιών προσκομίζονται φορολογικές δηλώσεις και κατάσταση τιμολογίων βεβαιωμένη από το λογιστή, ενώ κατά τα λοιπά ισχύουν οι παρ. 4 και 5.
Παρατηρούμε το εξής οξύμωρο : ενώ για τις τάξεις 3ης – 7ης έχουν μειωθεί οι απαιτήσεις σε ιδία κεφάλαια και πάγια στοιχεία των επιχειρήσεων, για τις επιχειρήσεις της 2ης τάξης οι αντίστοιχες απαιτήσεις έχουν αυξηθεί. Με επιπλέον δεδομένο την12ετή ύφεση του κατασκευαστικού κλάδου γενικότερα και των Δημοσίων Έργων ειδικότερα, είναι τουλάχιστον παράλογο οι χρηματοοικονομικές απαιτήσεις να είναι υψηλότερες από αυτές που ίσχυαν με την προηγούμενη νομοθεσία. Προτείνουμε τα ελάχιστα οικονομικά όρια για τις επιχειρήσεις της 2ης τάξης να επανέλθουν στο προηγούμενο επίπεδο και επιπλέον να προστεθεί υποπερίπτωση που να διευκρινίζει τι ισχύει για τις επιχειρήσεις 2ης τάξης που διατηρούν απλογραφικά βιβλία, σε αντιστοιχία με την πρόβλεψη για τις επιχειρήσεις 1ης τάξης, (βλ. άρθρο51, παρ.11β).
Προτείνουμε την τροποποίηση της παραγράφου 12 ως εξής :
«εφόσον τηρεί απλογραφικά βιβλία πρέπει να διαθέτει, κατά την υποβολή της αίτησης, καταθέσεις σε τράπεζα (του φυσικού προσώπου με μοναδικό δικαιούχο ή της επιχείρησης αν πρόκειται για νομικό πρόσωπο), ή/ και πάγια στοιχεία συνολικής αξίας εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ. Τα πάγια αυτά στοιχεία αφορούν γήπεδα, οικόπεδα, κτίρια, μηχανολογικό εξοπλισμό και μεταφορικά μέσα. Ως αξία παγίων για τα ακίνητα λαμβάνεται, κατ’ επιλογή της επιχείρησης είτε η αντικειμενική αξία που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης, πιστοποιούμενη από συμβολαιογράφο είτε η αξία αυτών, όπως προσδιορίζεται από τα οριστικά συμβόλαια αγοράς ή το κόστος ιδιοκατασκευής τους, όπως είναι εγγεγραμμένο στα βιβλία της επιχείρησης. Για τον εξοπλισμό και τα μεταφορικά μέσα, η αξία τους προσδιορίζεται με βάση τις διατάξεις των παρ. 7, 8 και 9.»
Ελάχιστο όριο εμπειρίας ανά κατηγορία έργων για την κατάταξη σε τάξη (κριτήριο Β.3):
Παρ.4δ: Τόσο για τα δημόσια όσο και για τα ιδιωτικά έργα δεν λαμβάνεται υπόψη η εμπειρία που προκύπτει από συμβάσεις έργου μεταξύ εργοληπτικών επιχειρήσεων εγγεγραμμένων στο ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε. και τα αντίστοιχα τιμολόγια εσόδων που έχει εκδώσει καθεμία από τις επιχειρήσεις αυτές προς την άλλη, ανεξάρτητα αν αυτά περιλαμβάνονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος τους, εκτός εάν υπάρχει εγκεκριμένη, από τον κύριο του έργου υπεργολαβία.
Όπως είναι γνωστό, κατά την εκτέλεση των δημοσίων έργων οι ανάδοχοι συνάπτουν συμβάσεις υπεργολαβίας με υπεργολάβους για την εκτέλεση τμήματος ή τμημάτων του έργου, οι οποίες, όμως, δεν είναι ΄΄εγκεκριμένες΄΄ από την αναθέτουσα αρχή, κατά την έννοια του άρθρου 147 παρ. 1. Μολονότι δε είναι γνωστό στην αναθέτουσα αρχή ότι τμήμα ή τμήματα του έργου εκτελούνται υπεργολαβικώς, εν τούτοις οι εργοληπτικές επιχειρήσεις, που είναι εγγεγραμμένες στο ΜΕΕΠ ή θέλουν να εγγραφούν στο ΜΕΕΠ και εκτελούν δημόσια έργα υπεργολαβικώς, δεν μπορούν να αξιοποιήσουν την εμπειρία τους εκ των υπεργολαβιών με αποτέλεσμα να στερούνται του δικαιώματος επίκλησης της εμπειρίας αυτής στο ΜΕΕΠ. Η ρύθμιση αυτή αφορά χιλιάδες μικρομεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις, οι οποίες είναι εγγεγραμμένες στο ΜΕΕΠ ή θέλουν να εγγραφούν στο ΜΕΕΠ και ασχολούνται με την εκτέλεση δημοσίων έργων υπεργολαβικώς. Και με αυτό το Π.Δ. συνεχίζεται η «άδικη» αντιμετώπιση των εργοληπτικών επιχειρήσεων που εκτελούν υπεργολαβίες σε μεγαλύτερες συνήθως σε τάξη εργοληπτικές επιχειρήσεις. Είναι αναγκαίο να ρυθμιστεί πλέον το θέμα των υπεργολαβιών και με αφορμή το νέο Π.Δ. αλλά και γενικότερα με το νέο θεσμικό πλαίσιο. Εξάλλου εάν η Πολιτεία πραγματικά επιθυμεί να ακολουθήσει το «πνεύμα» των Ε.Ο. και ειδικότερα την αρχή της αναλογικότητας θα πρέπει να εισάγει διατάξεις που θα προωθούν και θα ευνοούν την υπεργολαβία μεταξύ των πιστοποιημένων στο νέο Μητρώο εργοληπτικών επιχειρήσεων. Θεωρούμε ότι η επέκταση της χρήσης της «Υπεργολαβίας» θα έχει ευεργετικές επιπτώσεις στην διάχυση εμπειρίας και απασχόλησης, από της μεγαλύτερες της της μικρότερες εργοληπτικές επιχειρήσεις και ιδιαίτερα στην χειμαζόμενη Ελληνική Επαρχία.
Προκειμένου να λυθεί δια παντός το πρόβλημα που προκύπτει με την τεχνική εμπειρία των υπεργολαβιών, προτείνουμε η εμπειρία αυτή να καταγράφεται τόσο στον Ανάδοχο όσο και στον Υπεργολάβο. Στην περίπτωση αυτή, ο Υπεργολάβος θα ελέγχεται από της Αναθέτουσες Αρχές σύμφωνα με της διαδικασίες που προβλέπονται στο θεσμικό πλαίσιο. Αυτό προϋποθέτει νομοθετική ρύθμιση για τροποποίηση του αντίστοιχου άρθρου του Ν4412/2016.
Προϋπόθεση συμμετοχής σε διαδικασίες σύναψης σύμβασης δημόσιου έργου ή ανάληψη κατασκευής σε σχέση με την Τεχνική και Επαγγελματική Ικανότητα ανά τάξη εγγραφής – Ανεκτέλεστο
Παρ.4 : Στο ανεκτέλεστο υπόλοιπο εργασιών δεν υπολογίζεται αυτό των έργων που κατασκευάζονται με μερική ή και ολική αυτοχρηματοδότηση.
Η συγκεκριμένη διάταξη αποτελεί ακόμα μία περίπτωση ευνοϊκής μεταχείρισης των μεγάλων εταιρειών. Αυτά τα έργα απαιτούν την μεγαλύτερη δέσμευση πόρων και θα έπρεπε να συνυπολογίζονται.
Προτείνουμε την απαλοιφή της διάταξης.
Κατάταξη των επιχειρήσεων στο Μητρώο Συμβούλων Διοίκησης – Διαχείρισης Έργων (ΜΗ.Ε.Σ.Δ.Δ.Ε.)
Παρ.4 : Οι ελάχιστες απαιτήσεις εμπειρίας ανά τάξη, εκπεφρασμένες σε συνολική αμοιβή συμβάσεων παροχής υπηρεσιών διοίκησης – διαχείρισης έργου (προ Φ.Π.Α.) που αναλήφθηκαν την τελευταία πενταετία (5ετία) πριν την υποβολή της αίτησης εγγραφής ή αναθεώρησης, ορίζονται, ως εξής:
Το γεγονός ότι οι ελάχιστες απαιτήσεις εμπειρίας περιορίζονται αποκλειστικά σε παροχής υπηρεσιών διοίκησης – διαχείρισης έργων και δεν περιλαμβάνει εμπειρία κατασκευής ή μελέτης δημοσίου έργου αποτελεί κατάφορη καταπάτηση όλων των αρχών που πρεσβεύουν οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες.
Η ανάθεση δημόσιων συμβάσεων από τις αρχές των κρατών μελών ή εκ μέρους αυτών πρέπει να είναι σύμφωνη με τις αρχές της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και ιδίως με την αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, την αρχή της ελευθερίας της εγκατάστασης και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, καθώς και με τις αρχές που απορρέουν από αυτές, όπως είναι η αρχή της ίσης μεταχείρισης, η αρχή της αποφυγής διακρίσεων, η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης, η αρχή της αναλογικότητας και η αρχή της διαφάνειας.
Παρακαλούμε την ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΛΟΙΦΗ της προκλητικής αυτής διάταξης και την επαναδιατύπωσή της, για να συμπεριληφθεί η εμπειρία από αμοιβή συμβάσεων μελετών και κατασκευών δημοσίων έργων. Με τον τρόπο αυτό διευρύνεται η δυνατότητα κατάταξης επιχειρήσεων σε αυτό το Μητρώο. Επισημαίνεται, επίσης, ότι η εν λόγω απαίτηση εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς όσο αφορά τη δημιουργία τυχόν αδικαιολόγητων εμποδίων σχετικά με την πρόσβαση στο συγκεκριμένο μητρώο. Σε κάθε περίπτωση η Οργάνωσή μας επιφυλάσσεται για τη χρήση όποιου νόμιμου δικαιώματος για την κατάργηση της εν λόγω διάταξης.
