ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ – ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΔΕΔ

Ανάλυση και σχολιασμός αποφάσεων, από τον Φοροτεχνικό Σύμβουλο της ΠΕΣΕΔΕ Χρήστο Βέντζιο,που εκδόθηκαν από την Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και επηρεάζουν την καθημερινότητα των επιχειρήσεων, αφού ουσιαστικά  αποτυπώνουν – σχεδόν οριστικά – τις θέσεις της Φορολογικής Διοίκησης στα σχετικά θέματα. Αυτονόητο είναι ότι υπάρχει η δυνατότητα προσφυγής κατά των αποφάσεων της ΔΕΔ στα Διοικητικά Δικαστήρια, όπου επίσης επέρχονται αλλαγές σε πολλές αποφάσεις.

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ: ΑΝΑΛΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ – ΕΙΚΟΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ-ΜΗ ΕΚΠΙΠΤΟΜΕΝΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ-ΤΕΧΝΗΤΗ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ-ΕΜΜΕΣΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ-ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΔΙΑΝΟΜΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΑ ΜΕΛΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ

1) ΑΠΟΦΑΣΗ 1634/2018

ΘΕΜΑ: Ανάλωση κεφαλαίου

Δεν έγινε δεκτή η δήλωση ποσού 15.000,00 ευρώ στον κωδικό 787 (ανάλωση κεφαλαίου προηγουμένων ετών) με το αιτιολογικό ότι στον πίνακα ανάλωσης συμπεριλαμβάνονται και εισοδήματα από πώληση ακινήτων του αποβιώσαντος εντός του έτους συζύγου, ενώ η ίδια είχε προβεί σε αποποίηση κληρονομιάς

Σκεπτικό

Απόκαμία διάταξη νόμου δεν προβλέπεται η εξαίρεση των εισοδημάτων από πώληση ακινήτων του εν λόγω συζύγου στο πλαίσιο εξέτασης του πίνακα ανάλωσης κεφαλαίου που επικαλείται ο έτερος σύζυγος, ενώ ταυτόχρονα σύμφωνα με την πολ.1076/15 η σύζυγος δύναται να καλύψει την προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων με κεφάλαια του συζύγου τα οποία έχουν φορολογηθεί ή νόμιμα έχουν απαλλαγεί από τον φόρο κατά τα προηγούμενα έτη.

Κατά συνέπεια η Δ.Ο.Υ. έπρεπεμόνο να ελέγξει την ορθότητα του πίνακα ανάλωσης και να διαπιστώσει την ορθή απεικόνιση των ποσών που περιλαμβάνονται σ’αυτόν.

Απόφαση

Ακυρώνεται η απόφαση της Δ.Ο.Υ. για τυπική πλημμέλεια λόγω μη τήρησης της ελεγκτικής διαδικασίαςκαι καλείται να εκδώσει νέο εκκαθαριστικό αφού ελεγχθεί ο πίνακας ανάλωσης για την ορθότητά του.

Σε σχέση με τον πίνακα ανάλωσης.

Τα ποσά πρέπει να έχουν εισπραχθεί και όχι μόνο να έχουν πιστωθεί.

Δεν προβλέπεται χρονικός περιορισμός για την κάλυψη των δαπανών, όμως:

Τα έτη για τα οποία συντάσσεται ο πίνακας πρέπει να είναι συνεχόμενα και να φθάνουν μέχρι το προηγούμενο του κρινόμενου έτους. Τα εκκαθαριστικά για τα παλαιά έτη τα οποία έχουν παραγραφεί αποτελούν πλήρη αποδεικτικά στοιχεία ενώ ποσά αναγραφόμενα σεφορολογικές δηλώσεις χωρίς να αναγράφονται σε εκκαθαριστικά γίνονται δεκτά μετά από διασταύρωση.

Αφαιρούνται τα αρνητικά εισοδήματα (ζημίες) και τα τεκμήρια δαπανών έστω και αν ο φορολογούμενος εξαιρείται από αυτά (π.χ. αναπηρικά αυτοκίνητα, απόκτηση ακινήτων ή μετοχών σε έτος κατά το οποίο δεν αποτελούσε τεκμήριο κ.λ.π.)

2) ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ 1798/2021&1830/2021

ΘΕΜΑ: Λήψη εικονικών τιμολογίων – αναμόρφωση εκπιπτόμενων δαπανών

Θεωρήθηκε ότι οι προσφεύγοντες, λήπτες των επίμαχων εικονικών παραστατικών, δεν νομιμοποιούνται να εκπέσουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους τις δαπάνες, ούτε και να ασκήσουν δικαίωμα έκπτωσης του αναλογούντος ΦΠΑ που αναγράφονται στα επίμαχα φορολογικά στοιχεία.

Σκεπτικό

Ο λήπτης εικονικού ως προς τον χαρακτηρισμό της γενόμενης συναλλαγής παραστατικού δεν δύναται σε καμία περίπτωση να εκπέσει τη σχετική δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδά του, καθώς δεν είναι δυνατόν να τεθεί θέμα καλής πίστης του (δηλαδή να αγνοεί καλεί τη πίστη την εικονικότητα).

Από την άλλη, ο λήπτης εικονικού ως προς το πρόσωπο του εκδότη φορολογικού στοιχείου, εφόσον είναι καλόπιστος δύναται να εκπέσει τη σχετική δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδά του, ενώ αντιθέτως, όταν τελεί σε γνώση ότι αυτό ήταν εικονικό ως προς το πρόσωπο του εκδότη, τότε δεν νομιμοποιείται να εκπέσει από τα ακαθάριστα έσοδά του την πραγματική του δαπάνη, ακόμα και αν δεν προκύπτει φοροδιαφυγή για τον λήπτη.

Ειδικότερα, η εικονικότητα ως προς το πρόσωπο του εκδότη φορολογικού στοιχείου μπορεί να συνίσταται:

1) στο ότι ο εκδότης του τιμολογίου είναι πρόσωπο φορολογικώς ανύπαρκτο (πρόσωπο που δεν είχε δηλώσει την έναρξη του επιτηδεύματος ούτε είχε θεωρήσει στοιχεία στην αρμόδια φορολογική αρχή). Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με την ΠΟΛ 1097/2016, οι προϋποθέσεις με τις οποίες ο λήπτης εικονικούτιμολογίου νομιμοποιείται να ασκήσει δικαίωμα έκπτωσης του αναλογούντος Φ.Π.Α., έχουν ως εξής:

«- ο λήπτης ενεργούσε σε καλή πίστη δηλαδή δεν γνώριζε ότι ο εκδότης του στοιχείου δεν είναι το πρόσωπο με το οποίο σύναψε τη συμφωνία και πραγματοποίησε τη συναλλαγή,

– το φορολογικό στοιχείο εκδίδεται από συναλλακτικά και φορολογικά υπαρκτό πρόσωπο, δηλαδή από πρόσωπο, το οποίο έχει δηλώσει την έναρξη εργασιών του στη φορολογική αρχή και διαθέτει τις υποδομές και το προσωπικό για ναπραγματοποιήσει τη συναλλαγή,

– το φορολογικό στοιχείο έχει εκδοθεί νομότυπα δηλαδή δεν είναι πλαστό και αναγράφει τα στοιχεία που ορίζονται στις κείμενες φορολογικές διατάξεις (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα – Κ.Φ.Α.Σ.- Κ.Β.Σ).»και

2) στο ότι ο εκδότης είναι πρόσωπο φορολογικώς μεν υπαρκτό, αλλά συναλλακτικώς ανύπαρκτο, οπότε σε αυτήν την περίπτωσηδεν είναι δυνατόν να τεθεί θέμα καλής πίστης του λήπτη εικονικού στοιχείου.

Απόφαση

Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι εκδότριες των επίμαχων τιμολογίων θεωρήθηκανσυναλλακτικώς ανύπαρκτα πρόσωπα, καθώς είχαν μεν δηλώσει την έναρξη εργασιών τους στη φορολογική αρχή αλλά δεν διέθεταν τις υποδομές και το προσωπικό για να πραγματοποιήσουν τις υπό κρίση συναλλαγές. Ως εκ τούτου οι λήπτες των επίμαχων παραστατικών δεν νομιμοποιούνται να εκπέσουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους τις δαπάνες αλλά ούτε και να ασκήσουν δικαίωμα έκπτωσης του αναλογούντος Φ.Π.Α. που αναγράφονται στα επίμαχα φορολογικά στοιχεία.

Σε σχέση με το βάρος απόδειξης των κρίσιμων πραγματικών περιστατικών.

Όταν αποδίδεται σε ορισμένο επιτηδευματία η παράβαση της λήψεως τιμολογίου ή
δελτίου αποστολής εικονικού, η φορολογική αρχή βαρύνεται, κατ’ αρχήν, με την απόδειξη της εικονικότητας. Προς τούτο αρκεί να αποδείξει ότι ο εκδότης του τιμολογίου είναι πρόσωποφορολογικώς ανύπαρκτο (οπότε ο λήπτης βαρύνεται πλέον νααποδείξει την αλήθεια της συναλλαγής και την καλή του πίστη κατά το χρόνο πραγματοποιήσεώςτης), είτε ότι ο εκδότης είναι πρόσωπο φορολογικώς μεν υπαρκτό, αλλά συναλλακτικώςανύπαρκτο, οπότε σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι δυνατόν να τεθεί θέμα καλής πίστης του λήπτη εικονικού στοιχείου.

3) ΑΠΟΦΑΣΗ 945/2021

ΘΕΜΑ: Ανακριβής δήλωση-διαφορά δαπανών/ανύπαρκτες δαπάνες, λήπτης εικονικών

Δεν απαλλάσσεται από την ευθύνη (φορολογική, διοικητική & ποινική) ο φερόμενος ως εκδότης εικονικού τιμολογίου όταν παρέδωσε τα βιβλία του οικειοθελώς για ελεύθερη χρήση σε τρίτο πρόσωπο

Σκεπτικό

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 παρ. 3 του ν.2523/97, επί εικονικών φορολογικών στοιχείων τα οποία φέρονται ότι εκδόθηκαν από εικονική επιχείρηση/ φυσικό/νομικό ή άλλης μορφής πρόσωπο, εφόσον τα πρόσωπα αυτά αποδεικνύουν ότι είναι παντελώς αμέτοχα με τη συγκεκριμένη συναλλαγή, οι αναλογούντες φόροι, τέλη και εισφορές και γενικά οι κάθε είδους φορολογικές επιβαρύνσεις και διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται, καθώς και η ποινική δίωξη ασκείται αποκλειστικά κατά του πραγματικού υπόχρεου που υποκρύπτεται και όχι κατά του φερόμενου εκδότη.

Ο νομοθέτης της εν λόγω διάταξης θέλησε την απαλλαγή του φερόμενου ως εκδότη και την αποκλειστική ευθύνη του υποκρυπτόμενου μόνο στις περιπτώσεις, που συνεπεία της τέλεσης αξιόποινης πράξης (π.χ. κλοπής, υπεξαγωγής εγγράφων, απάτης, πλαστογραφίας), αφαιρέθηκαν από (εικονικά φερόμενο) φορολογούμενο τα βιβλία και στοιχεία ή χρησιμοποιήθηκαν παρά τη θέληση του κατ’ άλλο τρόπο και όχι στις περιπτώσεις που, έχοντας υποβάλει στη φορολογική αρχή δήλωση έναρξης εργασιών και θεωρήσει σχετικά βιβλία και στοιχεία, τα παρέδωσε στη συνέχεια οικειοθελώς για ελεύθερη χρήση σε τρίτο πρόσωπο ή εν γνώσει του χρησιμοποιήθηκαν αυτά από τρίτο πρόσωπο. Διότι, στις περιπτώσεις αυτές, έχει συμμετοχή στις εικονικές συναλλαγές και διατηρεί στο ακέραιο, έναντι της φορολογικής αρχής, την ευθύνη για τις παραβάσεις σχετικά με την εικονικότητα των στοιχείων, χωρίς να ασκεί επιρροή το γεγονός ότι τυχόν δεν αναμείχθηκε περαιτέρω στις δραστηριότητες της επιχείρησης (γνωμοδότηση ΝΣΚ 525/2012).

Συνεπώς, εφόσον ο φερόμενος ως εκδότης του εικονικού παραστατικούαποδείξειότι ήταν παντελώς αμέτοχος στις συγκεκριμένες συναλλαγές, τότε μπορεί να απαλλαγεί των ως άνω ευθυνών (ΠΟΛ 1091/29.04.2013).

Απόφαση

Στην προκειμένη περίπτωση, η προσφεύγουσα ισχυρίστηκε, ότι εξαπατήθηκε από τον λογιστή της, ο οποίος και είναι ο μοναδικός υπεύθυνος για τις υπό κρίση συναλλαγές, λειτουργώντας με δόλο και εν αγνοία της, ισχυρισμοί οι οποίοι και κρίθηκαν αβάσιμοι κατά τα ανωτέρω.

4) ΑΠΟΦΑΣΗ 1356/2020

ΘΕΜΑ: Εισόδημα –Προσαύξηση-Συναλλαγές Με Νομικό Πρόσωπο-Διανομήαντίμείωσης κεφαλαίου-ΤεχνητήΔιευθέτηση

Δεδομένα – Πραγματικά περιστατικά

Έγινε μείωση κεφαλαίου ανώνυμης εταιρείας με τροποποίηση του καταστατικού, μεταφέρθηκε το ποσό στους λογαριασμούς των μετόχων και από τον έλεγχο θεωρήθηκε ως τεχνητή διευθέτηση και ως μη συνήθης επιχειρηματική πρακτική και ότι αποτελεί διανομή μερίσματος, με συνέπεια την υποχρέωση πληρωμής  φόρου  μερισμάτων.

Σκεπτικό

Ως διευθέτηση, σύμφωνα με το άρθρο 38 του ΚΦΔ νοείται κάθε συναλλαγή, δράση, πράξη, συμφωνία, επιχορήγηση, συνεννόηση, υπόσχεση, δέσμευση ή γεγονόςπου αποβλέπει σε αποφυγή της φορολόγησης και οδηγεί σε φορολογικό πλεονέκτημα.

Η εταιρεία κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα είχε προβεί σε μείωση αλλά και σε αύξηση τουμετοχικού της κεφαλαίου. Οι διαδικασίες των μεταβολών του μετοχικού κεφαλαίου αρχικώςελέγχονται από την αρμόδια υπηρεσία (ΓΕΜΗ και Γενική Γραμματεία Εμπορίου του ΥπουργείουΑνάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας) προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι πληρούνται οιπροϋποθέσεις του εμπορικού νόμου και εν συνεχεία τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίεςδημοσιότητας. Από τις διατάξεις του άρθρου 34 παρ. 1 εδ. α του κ.ν. 2190/1920 προκύπτει ότι ημείωση του μετοχικού κεφαλαίου συνιστά τροποποίηση του καταστατικού της ανώνυμηςεταιρείας, και επομένως συντελείται με την καταχώριση στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών (ΜΑΕ) της σχετικής απόφασης τουαρμοδίου εταιρικού οργάνου μαζί με ολόκληρο το νέο κείμενο του καταστατικού, και όπουαπαιτείται, και της διοικητικής απόφασης για την έγκριση της τροποποίησης.

Συνεπώς ως προς την υπό κρίση μείωση του κεφαλαίου, η καθαρή θέση της εταιρείας περιορίσθηκε, ωστόσο ως ανωτέρω προκύπτει από τις οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας, και βάσει αυτών εγκρίθηκε και από τις αρμόδιες αρχές η εν λόγω μείωση μετοχικούκεφαλαίου, η καθαρήθέση περιορίσθηκε σε βαθμό που δεν παραβιάζεται η αρχή της συντηρητικότητας και η αρχήτης δέσμευσης της εταιρικής περιουσίας που ορίζει ο εμπορικός νόμος ν.2190/1920 και χωρίςνα θίγονται τα συμφέροντα και των δανειστών-τρίτων προς την εταιρεία. Ως εκ τούτου, ηεπιλογή μείωσης καιεπιστροφής πλεονάζοντος κεφαλαίου στους μετόχους σε βαθμό που δενθίγεται η βιωσιμότητα της επιχείρησης, δεν αποτελεί επιχειρηματική επιλογή ανακόλουθη με τηνπορεία και την εξέλιξη της εταιρείας.

Η εταιρεία κατά την ανωτέρω περίοδο δεν είχε προβεί σε διανομή μερίσματος πλην της χρήσης 2013. Η επιλογή της μη διανομής μερίσματος προβλέπεται στις διατάξεις τόσο του άρθρου 45 του ν.2190/1920 και του άρθρου 3 του αν.148/1967, όσο καιστις διατάξεις του άρθρου 161 του ν.4548/2018.

Συνεπώς λόγω του ότι η εταιρεία έχει δύο βασικούς μετόχους η εν λόγω επιλογή-πρακτικήλήφθηκε σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες ως η πιο ικανοποιητική από την πλευράτων μετόχων της. Επισημαίνεται ότι την χρονική περίοδο από το 2010-2018 η επιλογή της μηδιανομής των κερδών ήταν αυτή που υιοθέτησαν οι περισσότερες εταιρείες. Ως εκ τούτου ηαιτιολογία του ελέγχου βασιζόμενη στο ότι η μη διανομή κερδών αντίκειται στη συνήθηεπιχειρηματική συμπεριφορά, δεν επαρκεί για να κριθεί ότι υφίσταται στην υπό κρίσηπερίπτωση εφαρμογή του άρθρου 38 του ν.4174/2013

5) ΑΠΟΦΑΣΗ 1152/2021

ΘΕΜΑ: Λογιστικές διαφορές-Προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες-Αποσβέσεις

Δεδομένα – Πραγματικά περιστατικά

Η Φορολογική Αρχή απέρριψε διάφορες καταναλωτικές δαπάνες και δαπάνες καυσίμου της προσφεύγουσας ως μη παραγωγικές, ενώ δεν της αναγνώρισε και αποσβέσεις λόγω μη νόμιμης διενέργειας εφάπαξ απόσβεσης επί εξοπλισμού επαγγελματικής στέγης με αποσβέσιμη αξία μεγαλύτερη των 1.500,00ευρώ.

Σκεπτικό

Θεωρήθηκαν ως προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες (οι οποίες εξαιρούνται από τις εκπιπτόμενες δαπάνες σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν, 4172/2013) εκείνες που αφορούσαν σε είδη ένδυσης, γεύματα και παρεπόμενα έξοδα, καθώς και εκείνες που αφορούσαν σε έξοδα συντήρησης επιβατικού ΙΧ αυτοκινήτου και καυσίμων, καθώς θεωρήθηκε ότι η φύση των εργασιών (κατάστημα αθλητικών ειδών) δεν απαιτεί μετακινήσεις για την εξυπηρέτηση των επιχειρηματικών σκοπών.

Ως προς τις αποσβέσεις, σύμφωνα με το άρθρο 24 του ν. 4174/2013, εάν η αποσβέσιμη αξία ενός περιουσιακού στοιχείου της επιχείρησης είναι μικρότερη από 1.500 ευρώ, το εν λόγω στοιχείο μπορεί να αποσβεστεί εξ ολοκλήρου μέσα στο φορολογικό έτος που αποκτήθηκε το περιουσιακό στοιχείο. Στην προκειμένη περίπτωση, οι αποσβέσεις ανέρχονται στο ποσό των 15.998,00 ευρώ, οπότε και εσφαλμένως διενεργήθηκε εφάπαξ απόσβεση αυτών.

6) ΑΠΟΦΑΣΗ 1050/2020

ΘΕΜΑ: Λογιστική διαφορά δαπάνης – Αποζημίωση απόλυσης εμμίσθων

Δεδομένα -Πραγματικά περιστατικά

Εταιρεία προέβη σε έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδά της αποζημίωσης απόλυσης υπαλλήλου ύψους 40.204,99 ευρώ, λόγω καταγγελίας σύμβασης με τα εξής δεδομένα:

Ηαπασχολούμενη μισθωτή τύγχανε και αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της εταιρείας καθώς και σύζυγος του προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου του Δ.Σ , το ποσό της αποζημίωσης ήταν το διπλάσιο από το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις , καταβλήθηκε χωρίς να  υπάρχει απόφαση της Γ.Σ. της εταιρείας για την καταβολή αποζημίωσης.

Σκεπτικό –  Απόφαση

Επειδή η απασχολούμενη μισθωτή τύγχανε και αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της εταιρείας καθώς και σύζυγος του προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου του Δ.Σ , το ποσό της αποζημίωσης ήταν το διπλάσιο από το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις, καταβλήθηκε χωρίς να υπάρχει απόφαση της Γ.Σ. της εταιρείας για την καταβολή αποζημίωσης, ο λόγος απόλυσης ήταν δήθεν η διακοπή του κλάδου εμπορίας όπου εργαζόταν η υπάλληλος, χωρίς ωστόσο να προσκομιστεί σχετική απόφαση της Γ.Σ. με αυξημένη εκπροσώπηση των μετόχων σύμφωνα με το καταστατικό της εταιρείας,

δεν εξηγείται επαρκώς και δεν τεκμηριώνεται ο λόγος για τον οποίο έπρεπε να λάβει μεγαλύτερη της οριζόμενης αποζημίωσης απόλυσης -πέρα από το γεγονός του ότι η ίδια είναι μέλος του Δ.Σ. και σύζυγος του κύριου μετόχου, προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου της ελεγχόμενης εταιρείας- και δεν εξηγείται ο λόγος για τον οποίο δεν ζητήθηκε η επιστροφή της καταβληθείσας αποζημίωσης δεδομένου ότι επαναπροσλήφθηκε την 22/01/2015 στην ίδια θέση που κατείχε,

Δεν αναγνωρίστηκε για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα η αποζημίωση απόλυσης έμμισθου υπαλλήλου, καθώς η Φορολογική Αρχή θεώρησε ότι δεν επρόκειτο για παραγωγική δαπάνη, που πραγματοποιήθηκε προς το συμφέρον της επιχείρησης, ενώ δεν αποτελούσε πραγματική συναλλαγή (άρθρο 22 ν. 4172/2013), αλλά τεχνητή διευθέτηση (άρθρο 38 παρ. 1 ν. 4174/2013), με σκοπό την αποκόμιση οφέλους από την εταιρεία, ήτοι τη μείωση των κερδών της, την έκπτωση της δαπάνης από τα ακαθάριστα έσοδά της και χωρίς την υποχρέωση καταβολής εργοδοτικών εισφορών και την αποφυγή της φορολόγησης.

7) ΑΠΟΦΑΣΗ 1057/2018

ΘΕΜΑ: Εισόδημα – Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες (ενδοκοινοτικές – εξόφληση με μετρητά).

Δεδομένα -Πραγματικά περιστατικά

Ο φορολογούμενος πραγματοποιούσε ενδοκοινοτικές αποκτήσεις από Βουλγαρική επιχείρηση, στα πλαίσια των οποίων εμφανίζονταν κατά την ίδια μέρα δύο ή και παραπάνωτιμολόγια, τα οποία μεμονωμένα αφορούσαν ποσά κάτω των 500,00 Ευρώ, αθροιζόμενα όμως ημερησίως υπερέβαιναν το εν λόγω ποσό. Τα τιμολόγια αυτά εξοφλούνταν με μετρητά στην έδρα της επιχείρησης του φορολογούμενου.

Σκεπτικό

Σύμφωνα με το άρθρο 23 περ. β’ του ν. 4172/2013, δεν εκπίπτουν οι δαπάνες που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των 500,00 ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής.

Στο πλαίσιο αυτό, η Φορολογική Αρχή έκρινε ότι τα τιμολόγια που εκδόθηκαν σε μία μέρα αφορούσαν σε μία διακίνηση και ως εκ τούτου σε μία συναλλαγή και όχι σε παραπάνω. Κατά συνέπεια, ο ανωτέρω κατακερματισμός των ημερησίων συναλλαγών έγινε με σκοπό η αξία τους να μην υπερβαίνει το όριο των 500,00 ευρώ, ώστε να αποφευχθεί η εξόφλησή τους με τραπεζικό μέσο, οπότε και προχώρησε στην αναμόρφωση των καθαρών κερδών του προσφεύγοντος, χωρίς να εκπέσουν οι υπό κρίση δαπάνες. Κριτήριο για την ανωτέρω κρίση της Διοίκησης αποτέλεσε το γεγονός, ότι βάσει των εκδοθέντων από τη βουλγαρική επιχείρηση τιμολογίων και αποδείξεων προέκυπτε ότι η αποστολή των εμπορευμάτων πραγματοποιούνταν ταυτόχρονα. Άλλωστε βάσει και της χιλιομετρικής απόστασης μεταξύ αγοραστή και πωλητή, δεν καθίσταντο δυνατό να πραγματοποιηθούν δύο ή και παραπάνω διακινήσεις ανά ημέρα.

Σε σχέση με την έκπτωση των δαπανών που καταβάλλονται προς αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

Σύμφωνα με το άρθρο 23 περ. ιγ’ ν. 4172/2013, σε συνδυασμό με την ΠΟΛ 1197/2016, δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα οι δαπάνες που καταβάλλονται σε φορολογικό κάτοικο κράτους μη συνεργάσιμου ή που υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς, εκτός εάν ο φορολογούμενος αποδείξει ότι οι δαπάνες αυτές αφορούν πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών ή εισοδημάτων ή κεφαλαίων με σκοπό τη φοροαποφυγή ή τη φοροδιαφυγή (μαχητό τεκμήριο).

Αντιθέτως, οι δαπάνες που καταβάλλονται σε φορολογικό κάτοικο κράτους – μέλους της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. (όπως εν προκειμένω η Βουλγαρία), το οποίο χαρακτηρίζεται με βάση τις ίδιες διατάξεις ως κράτος με προνομιακό φορολογικό καθεστώς και με το οποίο υπάρχει η νομική βάση για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ της Ελλάδας και αυτού του κράτους – μέλους, κατ’ αρχήν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων εφ’ όσον πληρούνται οι γενικές προϋποθέσεις του άρθρου 22 για την εκπεσιμότητα των δαπανών.

8) ΑΠΟΦΑΣΗ 880/2022

ΘΕΜΑ.Εισόδημα – Λογιστική Διαφορά – Μη αναγνώριση εκπιπτόμενων δαπανών – αποσβέσεων

Η Φορολογική Αρχή δεν αναγνώρισε τις αποσβέσεις της προσφεύγουσας επιχείρησης (ξενοδοχείο), λόγω πλημμελούς τήρησης του μητρώου παγίων στοιχείων.

Σκεπτικό

Για την παρακολούθηση κάθε πάγιου στοιχείου μιας οντότητας, τηρείται υποχρεωτικά μητρώο πάγιων στοιχείων, το οποίο αποτελεί την τελευταία ανάλυση των λογαριασμών των πάγιων περιουσιακών στοιχείων (λογαριασμοί τρίτου ή τέταρτου κλπ. βαθμού).

Σε αυτό καταχωρείται, για κάθε πάγιο περιουσιακό στοιχείο, η ημερομηνία και η αξία κτήσης του,τοσχετικό παραστατικό, ο συντελεστής απόσβεσης, οιαποσβέσεις και η αναπόσβεστη αξία και συγκεκριμένα πρέπει να προκύπτουν:

• 1) τα στοιχεία που εξατομικεύουν το είδος του παγίου (ονοματολογία και διακριτικά στοιχεία),
• 2) τα στοιχεία της λογιστικής του εντάξεως (τίτλοι και κωδικοί αριθμοί του πρωτοβάθμιου και του λογαριασμού της τελευταίας βαθμίδας),
• 3) η αιτιολογία και τα σχετικά στοιχεία κτήσης, όπως η αρχική αξία κτήσης και οι μεταβολές αυτής (προσθήκες, βελτιώσεις, μειώσεις),
• 4) ο τόπος εγκαταστάσεως ή ο τρίτος στις εγκαταστάσεις του οποίου τυχόν βρίσκεταιτο πάγιο στοιχείο,
• 5) η ημερομηνία πουάρχισε η χρησιμοποίηση ή η λειτουργία του, καθώς και η ημερομηνία που τυχόν τέθηκε σε αδράνεια,
• 6) η τυχόν κτήση του με ευεργετική φορολογική διάταξη,
• 7) ο κωδικός αριθμός της τελευταίας βαθμίδας του λογαριασμού αποσβέσεων,
• 8) οι λογισμένες αποσβέσεις (συντελεστής και ποσά) και τα στοιχεία της λογιστικής τους εγγραφής (α/α παραστατικού, ημερομηνία), καθώς και οι αντιλογισμένες αποσβέσεις, π.χ. σε περίπτωση πώλησης ή καταστροφής,
• 9) Τα στοιχεία και η αιτία τυχόντερματισμού της παραγωγικής του ζωής (π.χ.εκποίηση, διάλυση ή καταστροφή).

Εν προκειμένω, από το μητρώο παγίων της προσφεύγουσας δεν προκύπτουν στοιχεία όπως, η ημερομηνία κτήσης του ξενοδοχείου ή η ημερομηνία που άρχισε η χρησιμοποίησή του από την προσφεύγουσα, ούτε και τα παραστατικά, με τα οποία έγιναν οι λογιστικές εγγραφές (α/απαραστατικού, ημερομηνία), στοιχεία τα οποία δεν προσκομίστηκαν στον έλεγχο αλλά ούτε και με την ενδικοφανή της προσφυγή.

Συνεπώς, ο έλεγχος δεν είχε την δυνατότητα να προβεί σε ουσιαστικό έλεγχο της αξίας των παγίων της προσφεύγουσας και κατ’ επέκταση στον ορθό υπολογισμό των αποσβέσεων που εξέπεσε η προσφεύγουσα κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από την επιχειρηματική της δραστηριότητα τη χρήση αυτή.

• Διαβάστε παρακάτω

9) ΑΠΟΦΑΣΗ 140/2020

ΘΕΜΑ: Φορολογία εισοδήματος – Μη αναγνώριση έκπτωσης δαπάνης (χρονική τακτοποίηση δαπανών και εσόδων).

Δεδομένα -Πραγματικά περιστατικά

Η επιχείρηση σύναψε ιδιωτικό συμφωνητικό παροχής υπηρεσιών με Τράπεζα έναντι εφάπαξ ετήσιας αμοιβής τον Ιούλιο του 2014. Εν συνεχεία, το 2016 συμφωνήθηκαν εκ νέου οι παρεχόμενες υπηρεσίες και ο τρόπος τιμολόγησης, ο οποίος θα συναρτάτο και θα μεταβαλλόταν ανάλογα με τις παρεχόμενες υπηρεσίες / συναλλαγές.Επιπρόσθετα, συμφωνήθηκε ότι η προκαθορισθείσα και καταβληθείσα για το 2014 αμοιβή δεν συμβάδιζε με τις πραγματικώς παρασχεθείσες υπηρεσίες του έτους αυτού και ότι θα έπρεπε να θεωρηθεί ότι το ποσό αυτό καλύπτει και τις υπηρεσίες του 2015, χωρίς όμως αυτό δυστυχώς να αποτυπωθεί διακριτά και με σαφήνεια στη νέα σύμβαση. Ουσιαστικά δηλαδή, η Τράπεζα αποδεχόμενη τη μη παροχή του συνόλου των προβλεπόμενων στο αρχικό συμφωνητικό υπηρεσιών, βάσει του μικρού αριθμού των συναλλαγώνπου πραγματοποίησε η επιχείρηση, αποδέχθηκε ότι και η καταβληθείσα αμοιβή των € 500.000 κάλυψε και τις συναλλαγές, που πραγματοποιήθηκαν στη χρήση του 2015 και για τον λόγο αυτό δεν τιμολόγησε πρόσθετη αμοιβή για τις παρασχεθείσες υπηρεσίες στην αναφερόμενη χρήση 2015, προχωρώντας πλέον σε τιμολόγηση των συναλλαγών του 2016 σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη νέα σύμβαση. Το σχετικό δε παραστατικό για τις παρασχεθείσες υπηρεσίες των ετών 2014-2015 εκδόθηκε στις 31.03.2015.

Σκεπτικό

Η Φορολογική Αρχή έκρινε ότι η δαπάνη ποσού 365.862,00 ευρώ, η οποία αποτελεί μέρος της προμήθειας της Τράπεζας ποσού 500.000,00ευρώ που καταχωρήθηκε στα βιβλία της προσφεύγουσας το έτος 2014, αφορούν τη χρήση 2015 και, ως εκ τούτου, δεν πληροί τις προϋποθέσεις των διατάξεων του άρθρου 22 του ν. 4172/2013, περ. γ’ (εγγραφή στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης, των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά), οπότε και δεν πρέπει να αναγνωριστεί προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα του φορολογικού έτους 2014, αλλά πρέπει να προστεθεί στις λογιστικές διαφορές του ελέγχου.

Η ανωτέρω κρίση της Διοίκησης στηρίχθηκε στην καθυστερημένη έκδοση του φορολογικού στοιχείου (31.03.2015, ήτοι μετά τις 15.01.2015), στο γεγονός ότι η εν λόγω σύμβαση δεν φέρει βέβαιη ημερομηνία και δεν υποβλήθηκε στο taxis, στην αοριστία της σύμβασης ως προς την τιμολόγηση των εκάστοτε υπηρεσιών (δεν γίνεται αναφορά στο κόστος έκαστης εξ αυτών, αλλά μια συνολική αμοιβή για αυτές), καθώς και στο γεγονός ότι στο υπό κρίση τιμολόγιο δεν περιγράφονται με σαφήνεια οι υπηρεσίες που εν τέλει παρασχέθηκαν, προκειμένου να κριθεί με αξιοπιστία ο χρόνος παροχής αυτών.

10) ΑΠΟΦΑΣΗ 858/2022

ΘΕΜΑ: Έμμεση Τεχνική – Εισόδημα, ΦΠΑ και λογιστικές διαφορές

Δεδομένα -Πραγματικά περιστατικά

Από έλεγχο που πραγματοποιήθηκε στον προσφεύγοντα, διαπιστώθηκε η μη έκδοση ΑΛΣ αξίας 22.823,95€ πλέον Φ.Π.Α. 5.477,75€ στη χρήση 2016, ενώ από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του προσφεύγοντα για το φορολογικό έτος 2017προέκυψε ότι τα δηλωθέντα εισοδήματα δεν επαρκούν για την κάλυψη των προσωπικών του δαπανών διαβίωσης. Η Φορολογική Αρχή προχώρησε σε διορθωτικό προσδιορισμό του φόρου εισοδήματος και του ΦΠΑ για τα κρίσιμα έτη.

Σκεπτικό

Η Φορολογική Αρχή για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος χρησιμοποίησε, λόγω των ανωτέρω παραβάσεων, μεθόδους έμμεσου προσδιορισμού και δη τη σχέση της τιμής πώλησης προς τον συνολικό όγκο κύκλου εργασιών. Τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, όπως αυτά προσδιορίζονται με βάση τις έμμεσες τεχνικές συνιστούν τα τελικά έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα  και λαμβάνονται υπόψη και για τον προσδιορισμότων τυχόν οφειλόμενων λοιπών φόρων, τελών και εισφορών, που προκύπτουν για τις λοιπές φορολογίες. Ο προσδιορισμός διενεργείται σύμφωνα με τις ισχύουσες για κάθε φορολογία διατάξεις.Ειδικότερα για το φόρο προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.), όταν τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότηταπουπροσδιορίζονταιμετηχρήσητωνανωτέρωέμμεσωνμεθόδων αποδεδειγμένα αφορούν αγαθά και υπηρεσίες για τα οποία εφαρμόζεται συγκεκριμένος συντελεστής Φ.Π.Α., τότε το ποσό της διαφοράς των εσόδων, προστίθεται στις φορολογητέες εκροές του συγκεκριμένου αυτού συντελεστή Φ.Π.Α.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΔΕΔ  έκανε δεκτό τον τρόπο υπολογισμού και την επιλογή της έμμεσης τεχνικής ελέγχου που είχε επιλέξει ο ελεγκτής κάνοντας δεκτούς τους σχετικούς ισχυρισμούς του φορολογούμενου, έκρινε ότι το ποσό 22.823,95 ευρώ, το οποίο θεωρήθηκε απόκρυψη εσόδων του έτους 2016, πλην όμως είχε προστεθεί ως λογιστική διαφορά κατά τον λογιστικό προσδιορισμό των καθαρών κερδών, δεν δύναται να προσαυξήσει τα έσοδα που προσδιορίστηκαν με την έμμεση τεχνική ελέγχου, αλλά ούτε και δύναται να θεωρηθεί λογιστική διαφορά, οπότε και τροποποίησε σχετικά την πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος. Αντίστοιχα, θεώρησε, ότι το εν λόγω ποσό δεν δύναται να προσαυξήσει ούτε τις φορολογητέες εκροές για την υπό κρίση φορολογική περίοδο (οι οποίες και αντιστοιχούσαν στα ακαθάριστα έσοδα) και είχαν , τροποποιώντας αντίστοιχα και την πράξη διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ.

Σχετικά με τις έμμεσες τεχνικέςελέγχου (άρθρο 27 ν.4172/2013).

1. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να προβαίνει σε εκτιμώμενο, διορθωτικό ή προληπτικό προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης και με την εφαρμογή μιας ή περισσοτέρων από τις κατωτέρω τεχνικές ελέγχου:

α) της αρχής των αναλογιών,

β) της ανάλυσης ρευστότητας του φορολογούμενου,

γ) της καθαρής θέσης του φορολογούμενου,

δ) της σχέσης της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών και

ε) του ύψους των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά.

Με τις ως άνω τεχνικές μπορούν να προσδιορίζονται τα φορολογητέα τα φορολογητέα εισοδήματα των φορολογουμένων, τα ακαθάριστα έσοδα, οι εκροές και τα φορολογητέα κέρδη των υπόχρεων βάσει των γενικά παραδεκτών αρχών και τεχνικών της ελεγκτικής.

Σε σχέση με την έκπτωση των δαπανών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης

Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε μεταξύ άλλων, ότι κακώς δεν αναγνωρίστηκαν οι αμοιβές προσωπικού για το έτος 2017.

Πλην όμως, σύμφωνα με την περίπτωση ιδ’ του ν. 4172/2013, η οποία προστέθηκε με το άρθρο 72 του ν. 4446/2016, για να εκπέσουν όλες οι περιπτώσεις δαπανώνπου πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης, ανεξαρτήτως ποσού, θα πρέπει η τμηματική ή ολική εξόφληση αυτών να έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών. Σε περίπτωση που μέρος των δαπανών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης δεν εξοφληθεί με κάποιο από τα μέσα που παρατίθενται πιο πάνω, δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση το σύνολο της δαπάνης.

Οι εν λόγω διατάξεις καταλαμβάνουν τις δαπάνες εκείνες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης μετά τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (22.12.2016) καιεπομένως, εφαρμόζονται για δαπάνες μισθοδοσίας του μηνός Ιανουαρίου 2017 και μετά. Εξαιρετικά, για τις αμοιβές που αφορούν τον μήνα Ιανουάριο 2017 και λόγω της πρώτης εφαρμογής των υπόψη διατάξεων, τυχόν προκαταβολές που έχουν καταβληθεί πριν τη δημοσίευση του νόμου θα αναγνωρίζονται προς έκπτωση ανεξαρτήτως του τρόπου εξόφλησής τους.

Στο πλαίσιο αυτό, ο ως άνω ισχυρισμός του προσφεύγοντος απορρίφθηκε, καθώς ο προσφεύγων δεν προσκόμισε κανένα αποδεικτικό στοιχείο που να προκύπτει, ότι η εξόφλησή των αμοιβών του προσωπικού που απασχολούσε πραγματοποιήθηκε με ηλεκτρονικά μέσα.

11) ΑΠΟΦΑΣΗ 808/2018

ΘΕΜΑ: Eισόδημα-διανομή κέρδους από προϊόν εκκαθάρισης -διανομήτων ακινήτων στα μέλη

Δεδομένα – Πραγματικά περιστατικά

Εταιρεία σε εκκαθάριση με ιδιοκτησία οικοπέδων, ακινήτων με άδεια ανέγερσης πριν το 2006 και ακινήτων με άδεια ανέγερσης μετά το 2006.

Αποτέλεσμα ελέγχου:

1) προσδιορισμός κερδών για τα ακίνητα με άδεια πριν το 2006 με συντελεστή 20%, σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν. 4172/2013, όπου έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 34 του ν. 2238/1994.

2) προσδιορισμός κερδών λογιστικά για τα οικόπεδα.

3) προσδιορισμός κερδών λογιστικά για τα ακίνητα με άδεια μετά το 2006.

Παρατήρηση: Για τα ακίνητα με άδεια πριν το 2006, έπρεπε να εξεταστεί εάν ήταν αχρησιμοποίητα ή εάν είχαν με κάποιο τρόπο χρησιμοποιηθεί (π.χ. εκμίσθωση ή έδρα / υποκατάστημα της εταιρείας), οπότε θα έπρεπε να εξαχθεί λογιστικό αποτέλεσμα(κέρδη από πώληση παγίων), καθ’ ότι στα έτη χρησιμοποίησης υπήρχε δυνατότητα υπολογισμού αποσβέσεων.

Λόγοι προσφυγής

1) Έπρεπε στον προσδιορισμό της αξίας κτήσης των οικοπέδων να ληφθεί υπόψιν ποσό 31.429,26 ευρώ, η οποία αφορά καταβολή αποζημίωσης, λόγω της επικείμενης δημιουργίας υπεραξίας στο εν λόγω οικόπεδο από την κατασκευή πλατείας στην αρμόδια Δ/νση Περιβάλλοντος και

2) Έπρεπε να ληφθεί σαν ακαθάριστο έσοδο το κόστος, το οποίο είχε καταχωρηθεί στο βιβλίο κοστολογίου για τα ακίνητα με άδεια μετά το 2006 και όχι η αντικειμενική αξία

Σκεπτικό

Για τον προσδιορισμό των κερδών από την πώληση των οικοπέδων δεν αναγνωρίζεται η δαπάνη των 31.429,26 ευρώ, γιατί δεν είναι εκκαθαρισμένη, δεν έχει καταχωρηθεί στα βιβλία και δεν εμπίπτει στους επιχειρηματικούς σκοπούς της προσφεύγουσας, καθώς έγινε γνωστή στην εταιρεία το 2017 (μετά την μεταβίβαση αυτών), επομένως βαρύνει τους νέους ιδιοκτήτες.

Για τον προσδιορισμό των κερδών από τη μεταβίβαση των ακινήτων με άδεια μετά το 2006, σύμφωνα με το άρθρο 57 ν. 4172/2013, ως απόδοση εισφορών στα μέλη, λαμβάνεται η αγοραία αξία των παγίων ή των λοιπών στοιχείων, όπως προκύπτει από κάθε πρόσφορο μέσο (π.χ. έκθεση ορκωτού ελεγκτή).

Στην προκειμένη περίπτωση, ο έλεγχος δέχθηκε ως πρόσφορο μέσο την αντικειμενική αξία, η οποία αναγραφόταν στο συμβόλαιο.

πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_132 της ΠΕΣΕΔΕ