Ο Οικονομοτεχνικός Σύμβουλος της ΠΕΣΕΔΕ, Κωνσταντίνος Σταματόγιαννης, αναλύει στο Εργοληπτικόν Βήμα τις επιπτώσεις στην οικονομία των τεκτονικών αλλαγών που προκαλούν οι γεωπολιτικές εξελίξεις.
Μετά τον Β! παγκόσμιο πόλεμο εγκαθιδρύθηκαν στον πλανήτη δύο συνασπισμοί εξουσίας. Ο “δημοκρατικός” υπό την “ηγεσία” των ΗΠΑ και ο “κομμουνιστικός/δικτατορικός“ υπό την Σοβιετική Ένωση. Η νοητή συνοριογραμμή οριζόταν από την διαιρεμένη Γερμανία και τις ουδέτερες Αυστρία – Ελβετία στην Ευρώπη και την θάλασσα μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Ιαπωνίας στην Άπω Ανατολή. Η πιο εμφανής διαφορά τους προσδιοριζόταν από το επίπεδο των ατομικών ελευθεριών και δικαιώματος περιουσίας του πολίτη. Η εικόνα της ζωής στη Δύση χαρακτηρίσθηκε από οικονομική ανάπτυξη, ευημερία και υψηλή ποιότητα καταναλωτικών αγαθών στα πλαίσια της φιλελεύθερης ανταγωνιστικής οικονομίας και του ανατολικού μπλοκ από αυταρχικό/δικτατορικό μονοκομματικό καθεστώς, σκοταδισμό, λογοκρισία, οικονομική δυσπραγία και δυστυχία των καταναλωτών/πολιτών (υπηκόων) με κουπόνια αγορών και ουρές στα καταστήματα. Πιστεύω ότι στα 70’s-80’s επιτεύχθηκε η μέγιστη δυνατή μέχρι σήμερα ελευθερία (ατομική και οικονομική) σε περιβάλλον σοσιαλδημοκρατίας στην Δυτική Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ (αμφισβήτηση Βιετναμ-Woodstock-MartinLutherKing), για την μικρο/μεσοαστική τάξη. Στην συνέχεια τα συστήματα εξουσίας, πιθανόν τρομοκρατημένα από τις εξελίξεις, έστησαν έναν απίστευτο μηχανισμό καλουπώματος της κοινωνίας. Οι επιλογές των Δυτικών κυβερνήσεων (ΗΠΑ-Ε.Ε) για ξέφρενη παραγωγή ρευστότητας μετά την χρηματοοικονομική κρίση του 2008 (εικονικού χρήματος ανάλογου με τα καθρεφτάκια στους ιθαγενείς την εποχή των μεγάλων εξερευνήσεων-αντί εφαρμογής παγκόσμιου μνημονίου), των lockdown του κορονοιού και των χειρισμών στο Ουκρανικό δημιουργούν ερωτηματικά ως προς το αν αυτές αποτελούν:
α) μορφή διαχείρισης κρίσεων όπως σε σεισμούς – πυρηνικές καταστροφές – επιδημίες, όπου απαιτείται μη προειδοποίηση σε περίπτωση μη αναστρέψιμων καταστάσεων, ώστε να μην προκληθεί πανικός, με συνεπακόλουθη μεγέθυνση των αναπόφευκτων απωλειών, ή
β) απλό πολιτικό αμοραλισμό – μεταβίβαση του προβλήματος σε επόμενο εκλογικό κύκλο, ή
γ) συστημική απόπειρα εξαθλίωσης / εξάρτησης της μεσαίας τάξης, ώστε να επιτευχθεί ευκολότερα η αποδοχή της κατάρρευσης του κοινωνικού κράτους – συστήματος υγείας – καταβολής συντάξεων, γεγονός αναμενόμενο-αναπόφευκτοκατά την επόμενη 10ετία λόγω μη αναστρέψιμων δημογραφικών δεδομένων.
Σε παρόμοιες περιπτώσεις στο παρελθόν δημιουργούνταν μέσω παραγωγής αιτίων πολέμου «Όραμα» και η διάψευση, μετά την σύρραξη, οδηγούσε σε αφοσίωση στην ανοικοδόμηση.
Η διαμόρφωση της κοινής γνώμης κατά τα τελευταία 10 χρόνια έχει βασιστεί πάνω στα θεμέλια της δημοκρατικής δικτατορίας των σχέσεων κομμάτων με τους ολιγάρχες των μέσων μαζικής ενημέρωσης, στο διαγωνισμό του μεγαλύτερου ψέματος και μετατόπισης των κατηγοριών για να διασφαλισθεί η αποποίηση ευθύνης και η επανεκλογή. Η εικόνα της ανεστραμμένης ηλικιακής πυραμίδας, υποδηλώνει την απόλυτη κοινωνική καταστροφή και κατάλυση των δομών του κράτους/κοινωνίας, αν δεν υπάρξει άμεση (εξωγενής;;) αναστροφή. Η αναζήτηση των πιθανών εξελίξεων πρέπει να γίνει με συνεκτίμηση της οπτικής γωνίας και των επιδιώξεων/στόχων όλων των εμπλεκομένων: Πολιτικοί-Επιχειρηματίες-Λαός-ΜΜΕ-Τράπεζες. Ποιές οι ευθείες κινήσεις και ποιές οι παραπλανητικές εκάστου? Η έλλειψη πολιτικών ηγετών αποτελεί συγκυρία του παρόντος ή ηθελημένη/επιδιωχθείσα δρομολόγηση/προώθηση; Πιστεύω ότι όλοι θα πρέπει να κάνουν σκέψεις για τις σύγχρονες τεχνικές δικτατοριών που κατανέμουν την δημοκρατική διαχείριση μεταξύ κομμάτων, ολιγαρχιών και ΜΜΕ. Ανθρωπάρια που συνωστίζονται για κατάληψη εξουσίας και συμμετοχή στην συλλογή και αναδιανομή=κατασπατάληση του 50% του ΑΕΠ, δηλαδή του 50% του μόχθου των σκληρά εργαζόμενων κατοίκων, προσπαθώντας να τους πείσουν και ότι είναι για το καλό τους. Αδιανόητη η απαίτηση αποδοχής ύπαρξης μη εκλεγείσας ευρωπαικής νομενκλατούρας- φασίζουσας έναντι εκλεγμένων εθνικών κυβερνήσεων. Ο μόνος πραγματικός λόγος ύπαρξης/λειτουργίας των κοινωνιών είναι η διασφάλιση ζωής σε συνθήκες μεγιστοποίησης της ελευθερίας του ατόμου, και όχι η λειτουργία συστήματος εξουσίας φυσικά, που επιβάλλει την ομοιομορφία στην σκέψη και την ζωή.
Παγκόσμια αναδιάταξη ισχύος προ των πυλών;Το σενάριο παγκόσμιας κυριαρχίας της Κίνας
Οι οικονομικά/στρατιωτικά ισχυρές χώρες χρησιμοποίησαν μέχρι τον μεσαίωνα μισθοφόρους για την επέκταση τους και με αυξανόμενα κίβδηλη αμοιβή των μισθοφόρων κατά την περίοδο ολοκλήρωσης της επέκτασης – ευμάριας/παρακμής που οδήγησε σε σταδιακή άρνηση στράτευσης και κατάρρευση, κατά τις βιομηχανικές επαναστάσεις και πριν τους παγκοσμίους πολέμους τις αποικίες για κλοπή/ αφαίρεση των αναγκαίων πρώτων υλών και πολύτιμων μετάλλων. Μετά τον 2ο ΠΠ χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος μετακύλισης του κόστους παραγωγής των απλούστερων παραγωγικών διαδικασιών σε χώρες με χαμηλότερο κόστος εργασίας και σε περισσότερες βαθμίδες/κράτη για περιορισμό του μονοπωλιακού κινδύνου. Στην πραγματικότητα επρόκειτο σχεδόν πάντα για μικρούς ελεγχόμενους δορυφόρους και πάντοτε με παρακράτηση τεχνογνωσίας. Η αρχική σκέψη εφαρμογής της μεθόδου παραγωγικής μηχανής χαμηλού κόστους/χαμηλής ποιότητας στην Κίνα αποδείχθηκε παντελώς λανθασμένη λόγω της αμερικανικής υπεροψίας και αίσθησης παντοδυναμίας μετά την κατάρρευση του Σοβιετικού μπλοκ. Το 2000 η Κίνα με πληθυσμό 1,4Δις εμφάνιζε ΑΕΠ στο 12% των Usa (0,32Δις πληθυσμό). Το 2021 η Κίνα έφτασε στο 74% του ΑΕΠ Usa, εκφρασμένο δε σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPP) στο 120% του ΑΕΠ Usa. Κατέχοντας αυτόνομη τεχνογνωσία και παραγωγική βάση κρατάει πλέον τον πλανήτη στα χέρια της (που θα βρίσκεται σε τεράστια ύφεση και ανάγκη τροφοδοσίας) και θα απαιτεί (η Κίνα) σταδιακά και υποχρεωτικά πλέον πληρωμή σε αξίες και όχι νομίσματα τυπογραφείου ($, Ευρώ) εντείνοντας την αποδυνάμωση Usa και ΕΕ. Πιστεύω ότι η παγκόσμια κυριαρχία της Κίνας (με οικονομικούς και στρατιωτικούς όρους), που προβλεπόταν από μεγάλο μέρος αναλυτών συγγραφέων αλλά και ισχυρών της οικονομίας πριν την τρέχουσα κρίση κορονοϊού (???) ως επερχόμενη σε 10 χρόνια από σήμερα (+/-2έτη), έχει επέλθει ήδη με τους χειρισμούς που έγιναν και απλά θα πάρει 1-2 χρόνια για πλήρη συνειδητοποίηση και αποδοχή. Ελπίζω και εύχομαι αναίμακτα.
Αποτελεί απλά αποπροσανατολιστικό ψέμα η χρέωση του πληθωρισμού που εμφανίστηκε σε πρόβλημα των αλυσίδων τροφοδοσίας και στο Ουκρανικό πρόβλημα και την αναμονή ταχείας αποκλιμάκωσης. Στην πραγματικότητα στην τροφοδοσία οφείλεται ένα πολύ μικρό ποσοστό, με το μεγαλύτερο ποσοστό να αποτελεί αμφισβήτηση νομισμάτων ($, Ευρώ) και κυριαρχίας εκ μέρους των παραγωγών (Κίνα-Ρωσία-Ινδία-Αραβικές χώρες με πληθυσμό 3,2 Δις) πρώτων υλών, βασικών καταναλωτικών προϊόντων και ενέργειας (πετρέλαιο-φυσικό αέριο). Ενδεικτικά διαγράμματα δεικτών πετρελαίου, φυσικού αερίου και ΠΥ.
Τρέχοντα Οικονομικά Στοιχεία
USA– EU: Το Δημόσιο Χρέος Usa 2010-2022 εκτοξεύτηκε από 13 σε 30,4 Τρις$ και ανήλθε από 60% σε 136% του ΑΕΠ. Ο Ισολογισμός της Fed επεκτάθηκε στο διάστημα 2020-2021 κατά 5,2 Τρις$, όταν σε μια 6ετία για αντιμετώπιση της κρίσης του 2008 η επέκταση ανήλθε σε 3,5 Τρις$σε 6ετία. Η Καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση (Χρέη ΗΠΑ σε εξωτερικό) ανήλθε σε -16Τρις $ με απώλεια 15Τρις$ σε 12ετία. Το σύνολο των χρεών των ΗΠΑ ξεπέρασε τα 85 Τρις$, με προσέγγιση του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ο δείκτης αξίας ακινήτων έχει εκτοξευθεί κατά 123% μετά την κρίση του 2008.
Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης επανήλθε στα προ κορονοιού επίπεδα με επιβάρυνση του Δημοσίου Χρέους από 83,9% σε 96% του ΑΕΠ . Εμφανίζονται τεράστιες ανισορροπίες σε επίπεδα Target2 του Ευρώ με το άνοιγμα να φθάνει το 1,8 Τρις€ και την Γερμανία να καλύπτει το άνοιγμα Ιταλίας και Ισπανίας (πιθανή βόμβα στο σύστημα). Ο ισολογισμός της ECB εμφανίζει διεύρυνσηκατά 4,2 Τρις € εντός διετίας από 4,6 σε 8,8 Τρις€, και το νόμισμα σε κυκλοφορία αυξήθηκε κατά 300 Δις€, προετοιμάζοντας την αμφισβήτηση αξίας νομισμάτων και εξωγενείς πληθωριστικές πιέσεις (από χώρες θετικών ισοζυγίων).
Ο πληθωρισμός της τάξης του 10% που έχει εμφανισθεί αποτελεί απλώς την αρχή της αμφισβήτησης των νομισμάτων και της εξουσίας της Δυτικής Αυτοκρατορίας και θα αυξηθεί υπέρμετρα τους επόμενους μήνες-έτη, όπως προκύπτει από την πορεία του παγκόσμιου δείκτη προιόντων διατροφής (+75%), ενέργειας (+540%), μετάλλων (+140%) και του συνολικού δείκτη πρώτων υλών (+220%). Όλες οι ανωτέρω μεταβολές απαιτούν ένα διάστημα 6-12 μηνών μέχρι την εμφάνιση τους στον τελικό καταναλωτή.
Η αναδιάταξη της παγκόσμιας οικονομικής ισχύος γίνεται εμφανής στα παρακάτω διαγράμματα εμφάνισης της σχέσης ΑΕΠ σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (PPP) με βάση τα στοιχεία IMF και WorldBank.
Η σχέση Κίνας/Ρωσίας προς Usa διαμορφώνεται από 11,9% το 1980 σε 140% σήμερα.
Η σχέση των χωρών (3ου ) κόσμου προς Usa/EU/Japan διαμορφώνεται από 35% σε 126% αντίστοιχα.
Πιστεύω πως αποτέλεσε μεγάλο πολιτικό λάθος η φανατική υποστήριξη της Ουκρανίας εκ μέρους της Ευρώπης, σε έναν δεδομένα χαμένο πόλεμο των Ηπα εναντίον της επερχόμενης Ασιατικής συμμαχίας – αυτοκρατορίας, κάτι που εκκρεμεί να αποδειχθεί κατά την μελλοντική ενσωμάτωση της Ταιβάν.
Οι μεταβολές ζωής και κοινωνικών συμπεριφορών που αναμένω για τα επόμενα χρόνια στον Δυτικό κόσμο θα είναι κοσμογονικές ανάλογες ή και χειρότερες των παγκοσμίων πολέμων και ελπίζω πως απλώς θα αποτυπωθούν μόνον σε ραγδαία πτώση βιοτικού επιπέδου
Τα συμβατικά όπλα νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής με μηδενικά επιτόκια και συνολικά Χρέη της τάξης του 400% του ΑΕΠ έχουν απολέσει την αποτελεσματικότητα τους. Trigger συρρίκνωσης μπορεί να αποτελέσουν οι χρηματιστηριακές αποτιμήσεις, η φούσκα ακινήτων ή/και η ανάγκη αύξησης επιτοκίων που οδηγεί σε αδυναμία εξυπηρέτης Δημοσίου Χρέους/χρεοκοπίες.
