Για ποια ασφάλεια εργασίας μιλάμε?

Για ποια ασφάλεια εργασίας μιλάμε? Ο Πρόεδρος της ΣΕΔΕ Ν. Ηλείας Νικόλαος Αχ. Διάκος γράφει για τις συνθήκες που επικρατούν στα εργοτάξια στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων.

  Ετούτο εδώ  το κράτος δεν πρόκειται ποτέ να προοδεύσει και δεν πρόκειται ποτέ να γίνει σεβαστό γιατί στο τέλος κάθε χρονιάς του μένει η μούργα, όπως στα λιμπιά (ντεπόζιτα του λαδιού) όταν παίρνεις το παρθένο λάδι από πάνω.

            Στελέχη λοιπόν του δημόσιου τομέα και του ευρύτερου δημόσιου τομέα που βγαίνουν από τη μούργα είναι ακατόρθωτο έως δύσκολο να καταφέρουν ν’ αποβάλουν τη λίγδα από τα μάτια τους, να δουν καθαρά και να φέρουν όχι την κοσμογονία σ’ έναν κλάδο σε μια συντεχνία ή σ’ ένα επάγγελμα αλλά τις αναγκαίες ανατροπές στο κατεστημένο κράτος, ώστε ετούτη η χώρα να εκσυγχρονισθεί και να γίνει Ευρώπη, όπως θέλει να κατονομάζεται. Όμως οι παλιοί λέγανε με λόγια χτίζω ανώγια και κατώγια. Έτσι ετούτο το κράτος τραβάει το δρόμο του, προς τα βράχια όπως ισχυρίζονται οι πολιτικοί μας, οι μεν για τους δε,  ανάλογα με την τετραετία και δεν λένε ότι είναι σε αυτόματο πιλότο, ότι είναι ανάμεσα σε υφαλοβραχονισήδες και προσπαθεί με την βοήθεια ποιων των ναυκλήρων της να σωθεί.

Αλλά εις μάτιν ακόμα και οι ναύκληροι απελπίζονται και φεύγουν.Και δεν είναι λιποταξία αλλά απέλπιδα προσπάθεια  σωτηρίας του σπόρου για να γίνει αυτό που είπαν πολλοί με διαφορετικό τρόπο «Για  την Ελλάδα ρε γαμώτο».

Όσο όμως και να προσπαθούν η Λερναία Ύδρα της επιτηδευμένης κακοδιοίκησης δεν θεραπεύει μόνο αλλά αυξάνει τα κεφάλια της.

Και είναι αυτό λυπηρό γιατί ζούμε στην εποχή των ταχυτήτων όλων των μέσων ανάπτυξης και τούτη η χώρα αντί να κονταίνει τις αποστάσεις ανάπτυξης με τις άλλες χώρες συνοδοιπόρους, πρωτοπόρες στηνΕυρώπη και στον κόσμο, χάνει θέσεις ακόμη και στους «Βαλκανικούς αγώνες».

Άλλωστε είναι όχι μόνο λυπηρό αλλά και υποτιμητικό οι επιβαλλόμενες κατά διαστήματα υποχρεώσεις όπως για παράδειγμα τα συστήματα αντιεμπλοκής (ABS) στα παλιά φορτηγά αλλά και οι απαγορεύσεις όπως οι 40tστα τεράξονα φορτηγά.

Δεν θα μιλήσω για παλαιότερες απαγορεύσεις ντροπή (στα ιδιωτικής χρήσης επιβατικά, διπλοκάμπινα κ.λ.π.), αλλά θα μιλήσω για την σημερινή ντροπή των διατάξεων του άρθρου 100 του Ν.3669/08 ελλείψη, του σε λιφτιγκ, Π.Δ.71/2019  και θα  επικεντρώσω την προσοχή μου σε δύο  παραμέτρους, το μηχανολογικό εξοπλισμό και τα ίδια κεφάλαια.

Το συμπέρασμα λοιπόν που βγαίνει είναι ότι μπορείς ν’ ασκήσεις  το επάγγελμα του κατασκευαστή μέχρι και την 3^η τάξη, χωρίς να έχεις  στην κατοχή σουούτε ένα φτυάρι, αρκεί να έχεις ένα  στιβαρό βιβλιάριο τραπέζης. Αλλά και στις μεγαλύτερες τάξεις ο μηχανολογικός  εξοπλισμός προκαλεί ερυθρίαση αφού για την 4^η π.χ. τάξη προβλέπεται   μηχανολογικός εξοπλισμός 45.000,00€, όσο δηλαδή κοστίζει ένα  φορτηγάκι DATSUN.

Δηλαδή  το υπουργείο  υποδομών, κατά  πάγια τακτική, επιθυμεί να έχει  στις τάξεις του εργολήπτες με περιλαίμιο και φουσκωμένες  τσέπες και όχι κατασκευαστές με μηχανολογικό εξοπλισμό κατάλληλο για την άρτια και γρήγορη κατασκευή των έργων της κατηγορίας και  της τάξης  του πτυχίου τους.

Κατά τον τρόπο αυτό με το πέρασμα του χρόνου αλλοτριώθηκε η κατασκευή, πέρασε  στους υπεργολάβους και τους μηχανηματάδες και στον  εργολήπτη αποδόθηκε το πραγματικό και συμβατό με τον  ρόλο του όνομα «οικονομικός φορέας».

Όμως είναι αυτός ο πραγματικός ρόλος της εργοληπτικής επιχείρησης; Φυσικά και δεν είναι γιατί είναι κοινό μυστικό ότι η κατασκευαστική εμπειρία είναι ισχυρό χαρτί αλλά δεν αποκτάται στα γραφεία, αποκτάται στα εργοτάξιακαι γίνεταιβίωμα(μόνο το υπουργείο  λέει ότι χάνεται).     

Η διαχείριση είναι επίσης ισχυρό  χαρτί αλλά επίσης δεν φτάνει Συγκρίνοντας όμως τα δύο αυτά μεγάλα και βασικά  μεγέθη της εργολαβίας προκύπτει ότι ο μηχανικός μπορεί και έγινε στο εργοτάξιο ένας  καλός  και με  οράματα  κατασκευαστής, αλλά ένας κατασκευαστής εμπειροτέχνης υπεργολάβος, δεν μπορεί να γίνει ποτέ μηχανικός.

Η απουσία λοιπόν του μηχανικού από τα εργοτάξια ήλθε  σιγά- σιγά με την αποδέσμευση του εργολήπτη από την νομική υποχρέωση να  διατηρεί έναν αξιόμαχο εξοπλισμό που να εξυπηρετείτις κατασκευές των κατηγοριών του πτυχίου του και έφερε και την αλλοτρίωσή του αλλά και την απαλλαγή από την πίεση που είχε κάποτε αλλά και την αγάπη του για το εργοτάξιο, την σκόνη και την μυρωδιά του πετρελαίου.

Και γεμίσαμε όπως προείπα εργοληπτικές επιχειρήσεις, με σοβαρή έδρα (ΒόρειαΠροάστια π.χ.),με ωραία γραφεία πολύ μεγαλύτερης αξίας από τα απαιτούμενα πάγια και δουλειές διάσπαρτες ανά την Ελλάδα, στις οποίες μεταβαίνουν μόνο για την υπογραφή της σύμβασης.

Το μόνο μέλημά τους είναι να βρίσκουν υλικά και προσωπικό στις καλύτερες τιμές ,πράγμα το οποίο επιτυγχάνουν λόγω της οικονομικής επιφάνειας  την οποία διαθέτουν, κατά τ΄ άλλα τα έργα μπαίνουν στον αυτόματο  πιλότο.

Παράλληλα,στον αυτόματο πιλότο μπαίνει και η ασφάλεια και η υγεία των εργαζόμενων, ο ελάχιστος βαθμός των οποίων συνάδει τα τελευταία χρόνια με τηνποιότητακαι τηνκαταγωγή του εργατοτεχνικού προσωπικού και τους όρους εργοταξιακής  διαβίωσης, οι οποίοι δεν απέχουν και πολύ  από αυτούς που δουλεύουν σε χοιροστάσια.

Δηλαδή μπορεί να δουλεύεις στον τρίτο όροφο μ’ένα μαδέρι, θέμα ασφαλείας, αλλά και να εργάζεσαι να τρως και να κοιμάσαι στο  ίδιο κτίριο που επισκευάζεις ή κατασκευάζεις (θέμα υγείας).

Η κατάσταση αυτή έλαμψε με την απελευθέρωση των κατώτατων ορίων, όταν οι μεγάλες εταιρείες άρχισαν ν’ αλωνίζουν ανά την Ελλάδα και διογκώθηκε με τους ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς, αφού δεν απαιτείται πλέον φυσική παρουσία του οικονομικού φορέα ή του εκπροσώπου του στην έδρα του κυρίου του έργου, έστω για τον διαγωνισμό.

Αλλά και η πολύχρονη  οικονομική κρίση φέρει μερίδιο ευθύνης στην χαλάρωση των μέτρων ασφάλειας, αφού οδήγησε  χιλιάδες έμπειρους ντόπιους τεχνίτες στην σύνταξη, η οποία παράλληλα με  την υψηλή ανεργία και την έλλειψη ανάπτυξηςεπέφερε τον μηδενισμό της διάδοχης κατάστασης σ’ όλα τα επαγγέλματα.

Έτσι  παράλληλα με την κρίση και την είσοδο μεταναστών από κάθε σημείο του ορίζοντα αυξήθηκε και η χαλάρωση των μέτρων  ασφαλείας και υγείας στα εργοτάξια, πράγμα το οποίο δεν προκαλεί καμία διαμαρτυρία από τους ευκαιριακά απασχολούμενους, αφού στη χώρα τους οι συνθήκες  ήταν εργασιακά,(ότανυπήρχε μεροκάματο), πολύ χειρότερες ,οι δε κανόνες ασφάλειας και υγείας ανύπαρκτοι.

Ασυδοσία λοιπόν στα εργοτάξια,με άγνοια του κινδύνου σε βαθμό περιφρόνησης, λόγω της απομάκρυνσης των εργοληπτών από το χώρο των έργων, την είσοδος την κατασκευή των ευκαιριακών υπεργολάβων και μηχανηματάδων και κατά συνέπεια την απασχόληση νόμιμων ή παράνομων μεταναστών από τρίτες χώρες.

Το κράτος φτιάχνει νόμους σύγχρονους και αυστηρούς για να φαίνεται δυναμιτίζοντας συγχρόνως το έργο του με την αποδυνάμωση των ελεγκτικών μηχανισμών για ευνόητους λόγους.

Σχέδια ασφάλειας και υγείας για τα συμβασιοποιημένα έργα υπάρχουν που κανείς όμως δεν διαβάζει και κανένας μας δεν ξέρει τι γράφουν, κανείς δεν τα ελέγχει και είναι εκεί όταν ενδεχόμενα γίνει η «στραβή» να τα πάρουν να  τα ξεφυλλίσουν μπας και βρούνε κάτι  συγκριτικά απαράδεκτο μεταξύ γραφών και πραγματικότητας για να ορίσουν το εξιλαστήριο θύμα και να επανακινήσουμε πάλι με τις ίδιες συντεταγμένες. Οικονομικοί φορείς με μεγάλα πτυχία και μεγάλους λογαριασμούς,υπεργολάβοι εργοταξιάρχες και οικονομικοί μετανάστες σε ολοήμερη απασχόληση.

Είμαστε μια ωραία Δυτικοευρωπαϊκή χώρα.