Γιάννης Τσακίρης Υφυπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων:Αρμόδιος για τις Δημόσιες Επενδύσεις και το ΕΣΠΑ

«Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα θα καταστεί ένα κατ΄ουσίαν επενδυτικό και αναπτυξιακό όπλο για την ελληνική οικονομία και δη για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, ενώ θα συμβάλλει ενεργά στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας»

Κ. Υπουργέ, πριν από λίγες ημέρες έλαβε χώρα στο Μέγαρο Μουσικής το Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο για το νέο ΕΣΠΑ 2021 – 2027, παρουσία του Πρωθυπουργού, στο οποίο συζητήθηκαν και αναλύθηκαν εκτενώς πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις, αλλά και προτάσεις. Ποιες είναι οι στρατηγικές προτεραιότητες της κυβέρνησης για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021-2027;

Το Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο πιστεύω ότι στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία, διότι πετύχαμε τον σκοπό για τον οποίο διοργανώθηκε, που δεν ήταν άλλος από το να εκκινήσει ένας γόνιμος και ανοιχτός διάλογος μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων για τον σχεδιασμό των εθνικών μας προτεραιοτήτων για το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, στη βάση της εταιρικότητας και με απώτερο στόχο μας, όπως είπε και ο Πρωθυπουργός, την επίτευξη ενός σχεδίου πραγματικά αναπτυξιακού, ένα σχεδίου πραγματικά εθνικού.

Όσον αφορά στις δικές μας στρατηγικές επιδιώξεις επιτρέψτε μου να σας αναφέρω ενδεικτικά ορισμένες από αυτές, όπως είναι η άμεση αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και η δημιουργία ενός καλύτερου ψηφιακού περιβάλλοντος τόσο για τους πολίτες όσο και τις επιχειρήσεις της χώρας, η υγιής επιχειρηματικότητα με την ενδυνάμωση και της καινοτομικής ικανότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς και η διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και η διεύρυνση του εύρους των χρηματοδοτικών εργαλείων. Επίσης, η σύνδεση της αγοράς εργασίας με την εκπαίδευση και την κατάρτιση, η αναστροφή του braindrain με την επαναφορά του επιστημονικού κεφαλαίου, η εφαρμογή καθοριστικών παρεμβάσεων για την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος, η κυκλική οικονομία, αλλά και η δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την ανάπτυξη της χώρας. Κύριος παρονομαστής όλων των προαναφερθεισών προτεραιοτήτων, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, είναι η βιώσιμη, πράσινη και έξυπνη ανάπτυξη, η μέγιστη δυνατή σύγκλιση για τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής, καθώς και η αύξηση των παραγωγικών επενδύσεων στην οικονομία.

Πώς όμως θα καταφέρουμε να τα επιτύχουμε; Μόνο μέσω μιας ουσιαστικής και σταθερής εταιρικής σχέσης, τα θεμέλια της οποίας έχουν μπει ήδη από τον περασμένο Ιούλιο.Παράλληλα, και προκειμένου να διαμορφωθεί η στρατηγική για τη νέα Προγραμματική Περίοδο, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων ανέθεσε στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) την εκπόνηση μελέτης, με τίτλο «Περιφερειακή Πολιτική της Ελλάδας μετά το 2020 – RegionalpolicyforGreecepost 2020».

Θα ήθελα να επισημάνω, για ακόμη μία φορά, ότι μόνο με προτεραιότητα τη διαφάνεια, την ενεργοποίηση όλων των διαύλων επικοινωνίας και τη συνεχή και ουσιαστική συνεργασία των φορέων – όχι μόνο κατά τον σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης, παρακολούθησης και αξιολόγησής του -, καθώς και με πολλή δουλειά, θα καταφέρουμε την ταχύτερη και πιο αποτελεσματική υλοποίηση των αναπτυξιακών παρεμβάσεων που έχει ανάγκη η χώρα, με κάθε ευρώ της νέας Προγραμματικής Περιόδου να διοχετεύεται στην πραγματική οικονομία και την κοινωνία.

Σχετικά με τους πόρους της Πολικής Συνοχής για το νέο ΕΣΠΑ, πώς έχουν αυτοί διαμορφωθεί και πού επικεντρώνονται οι δικές σας διαπραγματεύσεις;

Οι διαπραγματεύσεις για το ύψος των πόρων της Πολιτικής Συνοχής για την Ελλάδα συνεχίζονται και η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες εκείνες που σθεναρά στηρίζουν τη θέση για αύξηση των πόρων του προϋπολογισμού της επόμενης περιόδου. Πιστεύω πως μπορούμε να είμαστε ρεαλιστικά αισιόδοξοι, διότι όπως άλλωστε ανέφερε και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, για την επόμενη επταετία η χώρα μπορεί να προσδοκά πόρους που θα αγγίξουν ακόμη και τα 21 δισ.ευρώ.

Επίσης, οι διαπραγματεύσεις μας εντείνονται και για τη διατήρηση του ν+3 στη νέα Προγραμματική Περίοδο, διότι θεωρούμε ότι ο κανόνας ν+2 δεν οδηγεί σε ταχύτερη υλοποίηση, αλλά και ενδεχομένως να έχει ως αποτέλεσμα την επιλογή «εύκολων» έργων αντί στρατηγικών παρεμβάσεων.

Και, βεβαίως, επειδή η γραφειοκρατία πρέπει κάποια στιγμή να πάψει να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην αξιοποίηση αυτού του τόσο σημαντικού εργαλείου ανάπτυξης της χώρας,  έχουμε ήδη δρομολογήσει τις απαραίτητες ενέργειες για την απλοποίηση των διαδικασιών διαχείρισης των προγραμμάτων, αλλά και ένταξης και υλοποίησης των έργων τόσο για το τρέχον όσο και για το νέο ΕΣΠΑ.

Όσον αφορά στο ΕΣΠΑ της τρέχουσας περιόδου, πού βρισκόμαστε σε επίπεδα απορρόφησης και ποιες είναι οι επόμενες κινήσεις που σχεδιάζετε;

Επιτρέψτε μου να σας πω ότι το σημαντικότερο ζήτημα δεν είναι η απορρόφηση αυτή καθαυτή, αλλά η υλοποίηση των έργων που έχει ανάγκη η χώρα και η κατεύθυνση των πόρων σε υψηλής οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής αξίας δράσεις. Οι δαπάνες είναι σαφώς το απόλυτο κριτήριο βάσει του οποίου θα κριθούμε στις 31 Δεκεμβρίου 2023, έχοντας μάλιστα ένα έλλειμμα πραγματικά ώριμων έργων εδώ και περίπου δύο χρόνια, έργων δηλαδή που μπορούν να φέρουν δαπάνες στο ΕΣΠΑ.

Πρόκειται για έναν αγώνα δρόμου, αντοχής και ταχύτητας, όμως το κλείσιμο του 2019 και ο ρυθμός υλοποίησης των τελευταίων πέντε μηνών μας έδειξε ότι μπορούμε πράγματι να πετύχουμε την πολυπόθητη επιτάχυνση όταν θέσουμε σωστές προτεραιότητες, όταν επικεντρωθούμε στην επίλυση των ζητημάτων που χρονίζουν και όταν επενδύσουμε στη γόνιμη και ανοιχτή συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων. Αυτό άλλωστε δείχνουν και τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία (ΟΠΣ 20/01/2020), με τις συνολικές πληρωμές των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ να αντιστοιχούν σε ποσοστό 32,7% της συνολικής διαθέσιμης Δημόσιας Δαπάνης (36% συμπεριλαμβανομένου του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης), ενώ όσον αφορά στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ), το οποίο χρηματοδοτεί και δράσεις επιχειρηματικότητας, το ποσοστό δαπανών αυξήθηκε κατά 14,5% το χρονικό διάστημα Αύγουστος – Δεκέμβριος 2019.

Με τις υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αλλά και με τα υπουργεία που είναι υπεύθυνα για τα τομεακά προγράμματα του ΕΣΠΑ, έχουμε ήδη ξεκινήσει τη λεγομένη «εξυγίανση». Κλείνουμε, δηλαδή, δράσεις του ΕΣΠΑ στις οποίες δεν υπάρχει η απαιτούμενη ζήτηση, μειώνουμε δεσμεύσεις κονδυλίων που δεν θα έχουν την αναμενόμενη απορρόφηση, ενώ ενισχύουμε και τις υπηρεσίες κάνοντας χρήση του εργαλείου της τεχνικής βοήθειας που μας παρέχει το ΕΣΠΑ, έτσι ώστε να επεξεργάζονται πιο γρήγορα τις υπάρχουσες χιλιάδες αιτήσεις, αλλά και τις ενστάσεις. Τον Μάιο, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα προχωρήσουμε στην αναθεώρηση του ΕΣΠΑ, βάσει της οποίας θα αποφασιστεί η ανακατανομή κονδυλίων και η επανεξέταση όλου του πλαισίου των έως τώρα προγραμμάτων και δράσεων.

Όσον αφορά τώρα στο τομεακό πρόγραμμα του ΕΠΑνΕΚ, που είναι στην αρμοδιότητα του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, στόχος μας είναι να εστιάσουμε σε τρεις με τέσσερεις εμβληματικές δράσεις, όπως είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, η ενεργειακή και ποιοτική αναβάθμιση των παγίων τους, ώστε αυτές να καταστούν πιο ανταγωνιστικές, αλλά και η επανεκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού ενόψει και της νέας πραγματικότητας στην αγορά.

Ο Πρωθυπουργός στην ομιλία του αναφέρθηκε στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα – η οποία βρίσκεται στην αρμοδιότητά σας – και όπως χαρακτηριστικά σημείωσε θα αποτελέσει το κεντρικό εργαλείο αναπτυξιακής στρατηγικής…

Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα της Ευρώπης που δεν διέθετε έως σήμερα έναν τέτοιου είδους σοβαρό, εθνικό αναπτυξιακό οργανισμό. Η αναγκαιότητα της ύπαρξης μίας Αναπτυξιακής Τράπεζας προϋπήρχε στο υπουργείο Ανάπτυξης εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία και προσωπικά ήμουν από εκείνους που διαρκώς ανακινούσαν αυτό το ζήτημα.

Ο ρόλος που αναμένεται να έχει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα θα είναι καταλυτικός και με σημαντικό αντίκτυπο στη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας, καθιστώντας την ένα πραγματικά επενδυτικό και αναπτυξιακό όπλο, το οποίο θα ενεργεί αφενός αντικυκλικά και αφετέρου θα δημιουργεί επενδυτικές προϋποθέσεις για βιώσιμες επενδύσεις.

Αυτήν τη στιγμή, και αφού βελτιστοποιήσαμε τις διαδικασίες διακυβέρνησής της, είμαστε σε φάση έγκρισης των εσωτερικών κανονισμών, του οργανογράμματος και του επιχειρηματικού της πλάνου, ενώ το προσωπικό της θα ενισχυθεί σύντομα και από τον ιδιωτικό τομέα. Παράλληλα,έχουμε τέσσερα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία,τα οποία βρίσκονται σε φάση σχεδίασης και ανάλυσης και αφορούν στην ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, αλλά και στις νεοφυείς καινοτόμες επιχειρήσεις. Με τη βοήθεια και από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, σε σύντομο χρονικό διάστημα πιστεύω ότι θα είμαστε σε θέση να προχωρήσουμε και στις σχετικές ανακοινώσεις. Επίσης, στις άμεσες προτεραιότητές μας είναι και ο σχεδιασμός χρηματοοικονομικών προϊόντων που θα καταστήσουν την εγχώρια αγορά ισχυρή απέναντι στις νέες προκλήσεις, που είναι η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και η κλιματική αλλαγή, ενώ στην κορυφή της ατζέντας μας είναι η δημιουργία των κατάλληλων χρηματοδοτικών προϊόντων που θα συμβάλλουν καθοριστικά στη μετάβαση των επιχειρήσεων στον ψηφιακό μετασχηματισμό, καθώς όμως και εκείνων που θα προάγουν ταχύτατα την ανάπτυξη των καινοτόμων νεοφυών επιχειρήσεων. Πέραν, όμως, από τα προϊόντα που θα ενεργοποιήσει η Αναπτυξιακή Τράπεζα, σύντομα θα υπογράψουμε και μνημόνια συναντίληψης με άλλους παρόμοιους, μεγάλους οργανισμούς για ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειριών, αλλά και εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών.

Τέλος, η Αναπτυξιακή Τράπεζα, σε πλήρη ανάπτυξη, θα μπορεί να μοχλεύει έως και 4 δισ. ευρώ ετησίως στην πραγματική οικονομία και ειδικά στον χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ενώ όσον αφορά στις εμπορικές τράπεζες η Αναπτυξιακή Τράπεζα θα είναι ο σημαντικότερος συνεργάτης τους.