Αγροτική ανάπτυξη και δημόσιες υποδομές

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΟΔ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΝΩΣΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΥΠΟΔΟΜΩΝ

Ο γενικός γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Δημήτριος Οδ. Παπαγιαννίδης παρουσιάζει στο Εργοληπτικόν Βήμα τα σημαντικά έργα που θα αλλάξουν την εικόνα των υποδομών της χώρας δίνοντας νέα ώθηση στην αγροτική ανάπτυξη.

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ

Με τον όρο Αγροτική Ανάπτυξη εννοούμε την αναπτυξιακή διαδικασία όχι της γεωργίας αυτής καθαυτής ως κλάδου της οικονομίας αλλά μιας γεωγραφικής περιοχής που δεν είναι αστική, χαρακτηρίζεται, δηλαδή, από το γεωργικό στοιχείο. Με άλλα λόγια, είναι η ανάπτυξη μιας χωρικής ενότητας όπου ασκείται αν όχι κυριαρχεί η γεωργική δραστηριότητα (Γεωργία, Κτηνοτροφία, Δασοπονία, Μελισσοκομία, Αλιεία) αλλά περιλαμβάνει και άλλες δραστηριότητες – βιομηχανικές, βιοτεχνικές, χειροτεχνικές, τουριστικές, υπηρεσίες κ.α.

Οι κύριοι λόγοι που η ενίσχυση της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης ήταν, είναι και θα είναι κύρια προτεραιότητα της Ε.Ε. είναι ότι η γεωργία και η δασοκομία παραμένουν ζωτικοί τομείς για την χρήση γης και την διαχείριση των φυσικών πόρων στις αγροτικές περιοχές, αλλά και διότι μέσω της αγροτικής ανάπτυξης επιδιώκεται η διαφοροποίηση των εισοδημάτων των αγροτών με στροφή στον αγροτουρισμό, στην αγροτοβιοτεχνία.

Είναι γεγονός ότι η ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα της Χώρας μας, και κατ΄ επέκταση η πρόοδος και η ευημερία των αγροτικών μας περιοχών, είναι διαχρονικά αδιάρρηκτα συνυφασμένη με τις δημόσιες επενδύσεις σε έργα υποδομής, ιδιαίτερα στην κατεύθυνση αξιοποίησης και ορθολογικής διαχείρισης των φυσικών πόρων και κυρίως των υδατικών.  

Για το λόγο αυτό, οι δημόσιες παρεμβάσεις στη Γεωργία και στην Κτηνοτροφία, στα Δάση αλλά και συνολικά σε βασικές υποδομές των αγροτικών μας περιοχών, συνιστούν στρατηγική προτεραιότητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στη βάση ενός ολοκληρωμένου επιχειρησιακού σχεδιασμού που έχουμε εκπονήσει και ο οποίος υποστηρίζεται από σημαντικούς συγχρηματοδοτούμενους από την Ε.Ε. πόρους, αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά μέσα και εργαλεία, όπως το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ταμείο Ανάκαμψης.

Βασικούς άξονες της πολιτικής μας για τις υποδομές στον πρωτογενή τομέα αποτελούν

  • οι επενδύσεις σε μεγάλα εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, σε συνδυασμό με
  • ευρύτερες δημόσιες παρεμβάσεις στις αγροτικές περιοχές, οι οποίες αφορούν

α) στη βελτίωση της προσβασιμότητας κυρίως σε ορεινές, μειονεκτικές και νησιωτικές περιοχές μέσω έργων αγροτικής οδοποιίας,

β) στην επέκταση των ευρυζωνικών δικτύων σε απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες αγροτικές περιοχές για την παροχή δυνατότητας πρόσβασης σε υπηρεσίες διαδικτύου στους κατοίκους τους,

γ) στην προστασία, πρόληψη και αποκατάσταση ζημιών από πυρκαγιές στα δάση, καθώς και

δ) στην ανάπλαση αγροτικών οικισμών μέσω έργων υποδομής αναβάθμισης και ανάδειξης της φυσικής και πολιτιστικής τους κληρονομιάς, ώστε να καταστούν περισσότερο ελκυστικοί για περαιτέρω τουριστική, περιβαλλοντική ή/και άλλη αξιοποίησή τους.

Ειδικότερα στο τομέα των υδατικών πόρων, μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2022 υλοποιούμε 31 μεγάλα εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα σε ολόκληρη την Επικράτεια, διαθέτοντας για το σκοπό αυτό πάνω από 450 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο, ενώ μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτούμε για αντίστοιχες υποδομές το εμβληματικό πρόγραμμα «ΥΔΩΡ 2.0» ύψους άνω των 4δις ευρώ αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους σχεδιασμού και κατασκευής τους, όπως των συμπράξεων δημοσίου ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), διαμορφώνονται ακόμη πιο ευέλικτους και ρεαλιστικούς όρους υλοποίησής τους.

Σχετικά με τις λοιπές δημόσιες επενδύσεις, μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης χρηματοδοτούμε

  • έργα αγροτικής οδοποιίας με 160 εκατ. ευρώ,
  • ευρυζωνικά δίκτυα με 35 εκατ. ευρώ,
  • έργα πρόληψης και αποκατάστασης ζημιών σε δάση με 80 εκατ. ευρώ καθώς και
  • δημόσια έργα ανάπλασης αγροτικών οικισμών με περίπου 200 εκ. ευρώ μέσω των 50 τοπικών αναπτυξιακών προγραμμάτων LEADER.

Μέσα από τον συγκεκριμένο σχεδιασμό για τις υποδομές στον πρωτογενή τομέα και τις αγροτικές μας περιοχές επιδιώκουμε να αλλάξουμε μεσοπρόθεσμα τον χάρτη των αγροτικών υποδομών της Χώρας, ανταποκρινόμενοι στις σύγχρονες προκλήσεις της βιώσιμης, πράσινης και ψηφιακής ανάπτυξης. Προκλήσεις που υπαγορεύονται από τις αλλεπάλληλες κρίσεις, οικονομικές και επιδημιολογικές, που σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις του πρόσφατου πολέμου στην Ουκρανία, έχουν διαμορφώσει νέα δεδομένα στο επιχειρηματικό περιβάλλον, δημιουργώντας νέες δυνατότητες και προοπτικές στον τομέα των υποδομών και των κατασκευών.

Στόχος μας είναι η ενθάρρυνση και υιοθέτηση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου που θα προσδώσει νέα επενδυτική δυναμική στις υποδομές και τον κατασκευαστικό κλάδο, ένα μοντέλο βασιζόμενο στην αειφόρο διαχείριση των πόρων, στον οικολογικό σχεδιασμό και κατασκευή έργων υποδομής, στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στην κυκλική οικονομία και την ενεργειακή αποδοτικότητα,στην διασύνδεση της έρευνας και της εκπαίδευσης με τις σύγχρονες επιχειρηματικές πρακτικές, στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών και καινοτομιών, στην ανάπτυξη νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, κλπ.

Βασικό ζητούμενο του νέου αναπτυξιακού προτύπου που προωθούμε με τις εμβληματικές δράσεις του Υπουργείου μας είναι το χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα των υποδομών, μέσα από σύγχρονα έργα εξορθολογισμού της διαχείρισης των φυσικών πόρων, όπως του αρδευτικού ύδατος, που απαντούν στις ανάγκες αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, του κινδύνου της ερημοποίησης, της διάβρωσης των εδαφών και της υφαλμύρωσης των υπόγειων υδροφορέων, στις ανάγκες διασφάλισης της επισιτιστικής ασφάλειας και επάρκειας, και τα οποία αξιοποιούν σύγχρονες καινοτόμες τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας και νερού.

Με άλλα λόγια, οι σύγχρονες προκλήσεις στον τομέα των υποδομών υπαγορεύουν την υιοθέτηση των αρχών της αειφορίας στο σχεδιασμό και την υλοποίησή τους, με κυριότερα γνωρίσματα την τεκμηριωμένη επιλογή και προτεραιοποίηση των σχετικών παρεμβάσεων στη βάση ανάλυσης κόστους – οφέλους, λαμβάνοντας υπόψη την προστιθέμενη αξία τους σε επίπεδο οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας. Ζητούμενο αποτελεί η αναπτυξιακή τους διάσταση σε όρους απασχόλησης και δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης, ο καινοτόμος χαρακτήρας τους, ο περιβαλλοντικός προσανατολισμός τους και η συνεισφορά τους στο νέο πράσινο και ψηφιακό μοντέλο που προωθείται από τις ευρωπαϊκές πολιτικές, όπως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) και ο Ευρωπαϊκός Νόμος για το Κλίμα.

Στην ίδια κατεύθυνση κρίνεται απαραίτητη η χρήση εργαλείων διαχείρισης ελέγχου του κόστους και του χρόνου στο σχεδιασμό και την κατασκευή των έργων, χωρίς εκπτώσεις βεβαίως στην ποιότητα και λειτουργικότητά τους, αξιοποιώντας τις πολλαπλές δυνατότητες των νέων τεχνολογιών, της βιομηχανικής καινοτομίας και των σύγχρονων μεθόδων ανάλυσης αξίας. Παράλληλα, απαιτείται η αναζήτηση νέων, περισσότερο ευέλικτων διαδικασιών και μεθόδων δημοπράτησης, ανάθεσης, χρηματοδότησης και κατασκευής των έργων, με στόχο την έγκαιρη ολοκλήρωση και απόδοσή τους σε χρήση, στοχεύοντας στη μόχλευση των πόρων και στο μέγιστο δυνατό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα των παρεμβάσεων που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε.

ΥΔΩΡ 2.0

Το Πρόγραμμα ΥΔΩΡ 2.0 αφορά την αγροτική ανάπτυξη και την διαχείριση υδάτων στην Ελλάδα. Έχει καταρτισθεί και τίθεται προς εφαρμογή ένα Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Υποδομών Αγροτικής Ανάπτυξης και αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής, που θα στοχεύει και θα συνδέεται με την παραγωγή των σημαντικότερων τοπικών προϊόντων.

Στόχος του ΥΔΩΡ 2.0 είναι η δημιουργία ενός αξιόπιστου, επικαιροποιημένου και Ολοκληρωμένου Προγράμματος Υποδομών Αγροτικής Ανάπτυξης και μετριασμού των Επιπτώσεων από την Κλιματική Κρίση, το οποίο δεν υφίσταται σήμερα ως ενιαίο σύνολο και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνεργασία με κάθε μέθοδο και τεχνική έργων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ώστε θα βοηθά τους υλοποιητές στο σχεδιασμό, τη διοίκηση και τον έλεγχο των έργων αγροτικής ανάπτυξης στον τομέα των υδάτινων πόρων.

1) ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΤΟΕΒ ΤΑΥΡΩΠΟΥ

Στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού και επανακατασκευής του αρδευτικού δικτύου αρμοδιότητας ΤΟΕΒ Ταυρωπού, προβλέπεται η αντικατάσταση της κύριας προσαγωγού διώρυγας με αγωγό. Το μήκος του προσαγωγού αγωγού είναι 18 km. Όσον αφορά το πρωτεύον δίκτυο, προτείνεται να αντικατασταθεί και να υπογειοποιηθεί τμήμα των υφιστάμενων καναλιών του πρωτεύοντος δικτύου, με αγωγούς. Μετά το νέο σχεδιασμό, το μήκος των αγωγών του πρωτεύοντος δικτύου είναι 17,055 μ. Αντίστοιχα, το μήκος του δευτερεύοντος δικτύου μετά το νέο σχεδιασμό προβλέπεται να είναι 68,840 μ. Τέλος, προτείνεται η αντικατάσταση των τριτευουσών διωρύγων του δικτύου με υπόγεια σωληνωτά δίκτυα από πλαστικούς αγωγούς P.V.C. 10atm και ονομαστικής διαμέτρου Φ160 – 450 mm. Το συνολικό μήκος των αγωγών του τριτεύοντος δικτύου είναι 688,80 km.  Για την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία του σχεδιαζόμενου αρδευτικού δικτύου, προβλέπεται και η κατασκευή των παρακάτω τεχνικών έργων:

  • Φρεάτια δικλείδων ελέγχου
  • Φρεάτια αντιπληγματικών βαλβίδων
  • Φρεάτια αερεξαγωγών
  • Φρεάτια υδροληψιών
  • Σώματα αγκύρωσης
  • Όσον αφορά τις ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες, προβλέπεται η εγκατάσταση αντλητικών συγκροτημάτων και ηλεκτρικής εγκατάστασης, Επιπλέον, προβλέπεται η εγκατάσταση εφεδρικών αντλητικών συγκροτημάτων επιφάνειας και ηλεκτρικής εγκατάστασης για την άντληση νερού και την τροφοδότηση των δικτύων μέχρι την κατασκευή του δικτύου μεταφοράς και διανομής.

Παρατηρήσεις

Θέματα κυριότητας των ακινήτων

Δεν τίθεται θέμα ως προς την κυριότητα των ακινήτων στην αρδευόμενη έκταση. τα έργα του πρωτεύοντος δευτερεύοντος και τριτεύοντος αρδευτικού δικτύου θα κατασκευαστούν εντός της ζώνης απαλλοτρίωσης των υφιστάμενων αρδευτικών έργων. Με βάση την απαλλοτρίωση που έχει συντελεστεί τα ακίνητα αυτά ανήκουν στο ελληνικό δημόσιο και τα έχει παραχωρήσει για χρήση και λειτουργία το ΥΠΑΑΤ στον ΤΟΕΒ Ταυρωπού.

Θέματα εγκρίσεων και αδειοδοτήσεων

Θα απαιτηθούν οι απαραίτητες εγκρίσεις των τεχνικών μελετών που θα γίνουν από τις υπηρεσίες του Φορά (ΥΠΑΑΤ) και της απόφασης περιβαλλοντικών όρων μετά την εκπόνηση της περιβαλλοντικής μελέτης που θα γίνει από την διεύθυνση ΕΥΠΕ του ΥΠΕΚΑ, αλλά και έκδοση οικοδομικών αδειών για τα κτίρια (χώροι αντλιοστασίων) που προβλέπονται από τις μελέτες.

Οι απαιτούμενες ενέργειες για ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ έχουν γίνει από τον ΤΟΕΒ Ταυρωπού και έχει κατατεθεί στις 6/8/2021 η σχετική Μελέτη και αναμένεται η Απόφαση των Περιβαλλοντικών Όρων εντός του Β εξαμήνου 2022.

Το έργο είναι φιλικό προς το περιβάλλον καθώς αντικαθιστά ένα υφιστάμενο κοστοβόρο και σπάταλο στη χρήση του νερού παλαιό από την δεκαετία του 1960 τεχνικό έργο, με ένα έργο πλέον φιλικό προς το περιβάλλον.

Η διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου από την περιοχή του έργου επιβάλει κατά τον σχεδιασμό του έργου και την συνεννόηση με τον φορέα το έργου του φυσικού αερίου. Θα απαιτηθούν οι απαραίτητες εγκρίσεις μετά την εκπόνηση της περιβαλλοντικής μελέτης, αλλά και έκδοση οικοδομικών αδειών για τα κτίρια (χώροι αντλιοστασίων) που προβλέπονται από τις μελέτες.

Υπεβλήθη από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γεωργαντά η υπ’ αριθμ. 1084/9-3-2022 αίτηση για την υπαγωγή του έργου «Αποκατάσταση και Εκσυγχρονισμός των δικτύων άρδευσης των ΤΟΕΒ Ταυρωπού» στις διατάξεις του ν. 3389/2005, η οποία και εγκρίθηκε από την Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ στις 11/3/2022.

2) ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΜΙΝΑΓΙΩΤΙΚΟΥ ΠΥΛΟΥ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΟ ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΠΕ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

Το έργο περιλαμβάνει το φράγμα Μιναγιώτικο και το αρδευτικό δικτύου που πρόκειται να αρδεύσουν έκταση 35,000 στρεμμάτων στο Δήμο Πύλου – Νέστορος του νομού Μεσσηνίας. Τα έργα χωροθετούνται στο Νοτιοδυτικό τμήμα της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Το φράγμα Μιναγιώτικο είναι αξονοσυμμετρικό φράγμα από σκληρό επίχωμα και προτείνεται να κατασκευαστεί 2 χλμ. περίπου δυτικά του οικισμού Βλασαίικα και σε απόσταση 5.5 χλμ. από τις εκβολές τους, οι οποίες βρίσκονται 800 m δυτικά του οικισμού της Φοινικούντας.

Το αρδευτικό δίκτυο έκτασης 35,000 στρεμμάτων θα εξυπηρετεί τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις των πρώην Δημοτικών Διαμερισμάτων:

  • Ευαγγελισμού, Φοινικούντας, Λαχανάδας και Φοινίκης της πρώην Δημοτικής Ενότητας Μεθώνης
  • Πηδάσου, Χωματάδας, Καλλιθέας και Αμπελακίων της πρώην Δημοτικής Ενότητας Πύλου
  • Μηλίτσης της πρώην Δημοτικής Ενότητας Αιπείας

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Θέματα κυριότητας των ακινήτων

Δεν εντοπίζονται θέματα κυριότητας των ακινήτων που θα απαιτηθούν για την επένδυση, πέραν των απαλλοτριώσεων συνολικού κόστους 5,5 εκ. € που θα απαιτηθούν. Αυτές αφορούν περίπου 900 στρέμματα της λεκάνης κατάκλισης του Φράγματος, 19 χλμ νέου χωματόδρομου, 1.500-1.900 στρέμματα που αφορούν 45 χλμ υφιστάμενου δρόμου που βελτιώνεται με διατομές 6-7 μ και με τα πρανή τουλάχιστον 15-20 μ, ήτοι ζώνη απαλλοτρίωσης 30 μ, και αρδευτικό δίκτυο που θα περνά από υφιστάμενους κυρίως δρόμους και 5 δεξαμενές και 3 αντλιοστάσια.

 ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Δεν εντοπίζονται πολεοδομικά θέματα που να αφορούν την υλοποίηση του έργου.

 ΘΕΜΑΤΑ ΕΓΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΕΩΝ

Στο φάκελο του έργου υπάρχουν οι απαιτούμενες εγκρίσεις και αδειοδοτήσεις, οι οποίες είναι:

  • Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/37919/2484/24-04-2019 ΑΕΠΟ (ΑΔΑ: 6ΡΔΧ4653Π8-Λ15)
  • Έγκριση αρμόδιας Υπηρεσίας Δασών (προκειμένου να εκδοθεί η ΑΕΠΟ ζητήθηκε από την αρμόδια υπηρεσία Δ/νση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης σχετική γνωμοδότηση)

Εγκρίσεις αρμόδιων Αρχαιολογικών Υπηρεσιών:

  • 25η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (προκειμένου να εκδοθεί η ΑΕΠΟ ζητήθηκε από την αρμόδια υπηρεσία A/νση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης σχετική γνωμοδότηση)
  • A΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (προκειμένου να εκδοθεί η ΑΕΠΟ ζητήθηκε από την αρμόδια υπηρεσία A/νση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης σχετική γνωμοδότηση)
  • Έχουν δοθεί άδειες χρήσης νερού ή έχουν υποβληθεί οι φάκελοι στην A/νση Υδάτων για την έκδοση άδειας χρήσης νερού.

Υπεβλήθη από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γεωργαντά η υπ’ αριθμ. 1085/9-3-2021 αίτηση για την υπαγωγή του έργου «Φράγμα Μιναγιώτικο και δίκτυο άρδευσης» στις διατάξεις του ν. 3389/2005, η οποία και εγκρίθηκε από την Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ στις 11/3/2022.

Συνέχεια των έργων παρακάτω

3) ΈΡΓΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΣΤΗΝ ΠΕΔΙΑΔΑ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ:

το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή:

  • των κύριων έργων για τη μεταφορά και διανομή νερού από τον ποταμό Νέστο (υδροληψία από το Νέστο πριν το υφιστάμενο φράγμα Τοξοτών) στην Ανατολική πεδιάδα Ξάνθης, σε πέντε (5) περιοχές συνολικής έκτασης 250 χιλ. στρεμμάτων με σκοπό την άρδευση.
  • των έργων μεταφοράς και διανομής της περιοχής Α2, η οποία είναι μια εκ των πέντε περιοχών στις οποίες έχει διαχωριστεί η πεδιάδα της Ξάνθης, περιλαμβάνει αρδευόμενες εκτάσεις 57.260 στρεμμάτων (που αποτελούν το 19% της συνολικής έκτασης) και παρουσιάζει τα σοβαρότερα προβλήματα υφαλμύρωσης.

Το σύνολο των υπό μελέτη έργων αφορούν σε εκτάσεις που ανήκουν στο Νομό Ξάνθης.

Η περιοχή του έργου οριοθετείται δυτικά από τον ποταμό Νέστο, ανατολικά από τη λίμνη Βιστωνίδα, νότια από την ακτογραμμή του Θρακικού πελάγους και τις παράκτιας αμμοθίνες, και βόρεια, κατά γενική έννοια, από τους πρόποδες της βόρειας ορεινής περιοχής.

Κύρια έργα στην ανατολική πεδιάδα  Ξάνθης (Έργα κεφαλής)

Υδροληψία – σύστημα εξάμμωσης , κεντρικό αντλιοστάσιο κεφαλής, δίδυμος αγωγός υποπίεση 2Φ2000, μήκους 270 m που ανυψώνει το νερό στην αναρρυθμιστική δεξαμενή Δ0 χωρητικότητας 7.500 m3, δίδυμος αγωγός υπό πίεση 2Φ2000μεταφοράς A0, μήκους 10,5km, (που αποτελεί τον κορμό του συστήματος μεταφοράς της ανατολικής πεδιάδας  που τροφοδοτεί  τοπικά αρδευτικά δίκτυα  και τον κύριο κλάδο Α4, ενώ στο τέλος του  διοχετεύει το νερό στους λοιπούς δύο κύριους κλάδους της περιοχής Α2 και Α3),  αντλιοστάσιο A0,6, υπό πίεση αγωγός Φ1400, μήκους 670 m περίπου, που ανυψώνει το νερό στην αναρυθμιστική δεξαμενή Δ.06 της Κυψέλης χωρητικότητας 2.600  m3,  αντλιοστασίων και έργων Η/Μ 

 Έργα μεταφοράς και διανομής της περιοχής Α2  της ανατολικής πεδιάδας  Ξάνθης

Αγροκτήματα (ΜΥΡΩΔΑΤΟΥ – ΑΒΔΗΡΩΝ – ΒΕΛΟΝΗΣ – ΜΑΝΔΡΑΣ – ΠΕΖΟΥΛΑΣ))

Αγωγός Μεταφοράς νερού στην περιοχή  A2 μήκος 20.757 m, (από Χθ 0+000 έως χθ 17+.258 :  Φ2000 και από χθ 17+258  εως  20+655 : Φ1200) ,  δεξαμενή Δ2.5.Χ , έξι αγωγοί τροφοδοσίας σε δεξαμενές μήκους 2.705 m, επτά δεξαμενές επισκευής, επτά κύριες αγωγούς, πέντε αντλιοστάσια (Α/Σ2.1-Μυρωδάτο, Α/Σ2.2-Αβδήρα , A/Σ2.3-Βελόνη, A/Σ2.4-Πεζούλα, A/Σ2.5-Μάνδρα

Αδειοδοτική ωρίμανση και απαιτούμενες εγκρίσεις:

Έχει εκδοθεί η ΚΥΑ Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων με αρ.πρωτ.108333/29-9-2008

Απαιτείται επίσης η έκδοση αδειών δόμησης για των κτιριακών κατασκευών (περιοχές αντλιοστασίου) που θα αναληφθούν από τον Ιδιωτικό Φορέα Σύμπραξης.

4) Α. ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΗ ΧΟΧΛΑΚΙΩΝ ΣΗΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΟ ΠΡΟΣΑΓΩΓΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΔΙΚΤΥΟ ΑΡΔΕΥΣΗΣ:

To έργο αφορά στην κατασκευή και λειτουργία χωμάτινης Λιμνοδεξαμενής, με τα συνοδά της έργα (έργα προσαγωγής νερού και μεταφοράς στις αρδευόμενες εκτάσεις, οδοποιία κλπ.). για την ενίσχυση στην κάλυψη των αρδευτικών αναγκών των υφιστάμενων αρδευτικών δικτύων του Παλαικάστρου και της Λαγκάδας της Δημοτικής Ενότητας Ιτάνου του Δήμου Σητείας. Στις άμεσα ωφελούμενες από το υπό μελέτη έργο (Γεωγραφική Επιφάνεια) Τοπικές Κοινότητες περιλαμβάνονται οι Τ.Κ. Καρυδίου και Τ.Κ. Παλαικάστρου της ΔΕ Ιτάνου  του Δήμου Σητείας.

Τα υφιστάμενα έργα είναι αρδευτικά δίκτυα υπό πίεση και εφαρμόζονται συστήματα μικροάρδευσης. Η Λιμνοδεξαμενή θα κατασκευασθεί σε θέση ευρισκόμενη επί της κοίτης του ρέματος Φλέγας, περί τα 2 χιλιόμετρα δυτικά των ορίων του οικισμού Χοχλακιών και θα τροφοδοτείται από την παροχή της πηγής Χοχλακιών και τις παροχές του ως άνω ρέματος

Συνοπτικά, το έργο περιλαμβάνει:

  • Χωμάτινη Λιμνοδεξαμενή επί της κοίτης του ρέματος Φλέγας, με τις συνοδές της διατάξεις και έργα ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της διώρυγας εκτροπής του ρέματος.
  • Τα έργα προσαγωγής σε Λιμνοδεξαμενή, ήτοι το έργο υδροληψίας στην Πηγή Φλέγας και τον Αγωγό Προσαγωγής του νερού από την πηγή στην Λιμνοδεξαμενή
  • Τα έργα προσαγωγής στο υφιστάμενο αρδευτικό του Παλαικάστρου, που αποτελούνται από:
  • το Αντλιοστάσιο Υδροληψίας
  • την Δεξαμενή Φορτίου
  • τον Αγωγό Προσαγωγής Αντλιοστασίου – Δεξαμενής Φορτίου
  • τον Αγωγό Προσαγωγής Δεξαμενής Φορτίου – υφιστάμενης Δεξαμενής Δ3.
  • Αγωγούς διαμετρων Φ500-Φ700 μήκους000 μ περίπου

Αδειοδοτική ωρίμανση και απαιτούμενες εγκρίσεις

Έχει εκδοθεί η ΚΥΑ Περιβαλλοντικών Όρων ΥΠΕΧΩΔΕ & ΥΠΑΑΤ με Αρ.Πρωτ.ΕΥΠΕ/οικ.109811/14-11-2008. Απαιτείται επίσης η έκδοση αδειών δόμησης για των κτιριακών κατασκευών (περιοχές αντλιοστασίου) που θα αναληφθούν από τον Ιδιωτικό Φορέα Σύμπραξης.

Το έργο, λόγω της μορφής του (ΣΔΙΤ), του προϋπολογισμού και της φύσης του ταξινομείται ως στρατηγική επένδυση και αποτελεί μέρος της διαδικασίας ταχείας αδειοδότησης (Fast Track) του νόμου 3894/2010, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Β. ΦΡΑΓΜΑ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΟ ΑΓ ΙΩΑΝΝΗ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΟ ΑΡΔΕΥΣΗΣ:

Το φράγμα είναι λιθόρριπτο και βρίσκεται στις νοτιοδυτικές υπώρειες όρους Θρυπτής, σε απόσταση περί τα 1,5km νότια του οικισμού Αγ. Ιωάννη και περί τα 8,5km βορειοανατολικάτης πόλης της Ιεράπετρας. Ο ταμιευτήρας θα πληρώνεται από τις απορροές της υδρολογικής λεκάνης του ρέματος Αγ.Ιωάννη, έκτασης 5,7km2, οι οποίες υπολογίζονται σε 600.000m3 ετησίως και απόυδρομάστευση περί των 1.275.000m3 νερού από τις πηγές Ψυχρού, οι οποίες εκφορτίζονται στη γειτονική λεκάνη του ρέματος Αγ. Φωτιάς.

Ακολούθως παρατίθενται συνοπτικά τα κυριότερα στοιχεία που αφορούν τον σχεδιασμό των έργων διανομής:

  • Τα δίκτυα άρδευσης θα λειτουργούν με τη μέθοδο της ελεύθερης ζήτησης, σύμφωνα με την οποία οι καλλιεργητές είναι εκείνοι που καθορίζουν το χρόνο και τη διάρκεια αρδεύσεως του αγροτεμαχίου τους.
  • Οι συνολικές ανάγκες σε νερό για μια αρδευτική περίοδοανέρχονται σε 264,77 μ3/στρ (μέση τιμή για όλα τα είδη καλλιεργειών).
  • Η μέση έκταση της αρδευτικής μονάδας των υπό μελέτη δικτύων ελήφθη ίση με 35,0 στρ., ώστε ο αριθμός των καλλιεργητών να μην υπερβαίνει τους 5-6.
  • Η παροχή των υδροληψιών για τα δίκτυα της περιοχής μελέτης καθορίστηκε σε 6,0 l/sec.

Η αρδευόμενη περιοχή  αφορά τις περιοχές κοντά στους οικισμους Κουτσουναρι, Φερμα και Αγ Φωτια  και Αγ Ιωάννη της Τοπικής κοινότητας Αγ Ιωάννη της ΔΕ Ιεράπετρας του Δήμου Ιεράπετρας Ν Λασιθίου

Αδειοδοτική ωρίμανση και απαιτούμενες εγκρίσεις

Έχει εκδοθεί η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων με Αρ.Πρωτ.ΔΙΠΑ/οικ.7730/13-2-2017 (ΑΔΑ:67ΠΟ4653Π8-Β9Ο).

Συνέχεια των έργων παρακάτω

5) ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΥΠΕΡΕΙΑ – ΟΡΦΑΝΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

Το αντικείμενο του Υποέργου της Υπέρειας είναι η κατασκευή και λειτουργία σωληνωτού αρδευτικού δικτύου για την άρδευση των παρακείμενων στον ποταμό Ενιπέα πεδινών εκτάσεων που αναφέρθηκαν στην ευρύτερη περιοχή της Υπέρειας του Νομού Λάρισας, καθώς και των Ορφανών Νομού Καρδίτσας, συνολικής εκτάσεως 74.300 στρεμμάτων, όπου λειτουργούν οι Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) Τιτανίου και Φαρσάλων.

Στα πλαίσια της βελτίωσης της υφιστάμενης κατάστασης, έχουν υλοποιηθεί στην περιοχή κάποια έργα τεχνητού εμπλουτισμού των υπόγειων υδροφορέων της περιοχής με σκοπό την αποτελεσματική ενίσχυση του καρστικού συστήματος βάσει του υφιστάμενου τρόπου άρδευσης, και τα οποία αναφέρονται στην επόμενη παράγραφο του κειμένου.

Συναφή έργα

Τα έργα εμπλουτισμού που υλοποιήθηκαν έχουν στόχο την αντιμετώπιση των συνθηκών ελλειμματικού ισοζυγίου λόγω του τρόπου άρδευσης της περιοχής και την απρόσκοπτη λειτουργία όλων των αρδευτικών γεωτρήσεων που έχουν διανοιχθεί στο καρστικό σύστημα, καθώς και αρκετών παρακείμενων γεωτρήσεων που έχουν διανοιχθεί στην προσχωματική λεκάνη και δευτερογενώς τροφοδοτούνται από το καρστικό σύστημα. Πιο συγκεκριμένα, ο τεχνητός εμπλουτισμός της περιοχής περιλαμβάνει τα ακόλουθα έργα:

  • Φράγμα εκτροπής της ροής του ποταμού Ενιπέα,
  • Λεκάνες ηρεμίας και καθίζησης της στερεοπαροχής,
  • Διώρυγα μεταφοράς νερού,
  • Σήραγγα εμπλουτισμού με μικρά φρέατα στο δάπεδό της,
  • Τρείς σταθμούς μέτρησης της παροχής του ποταμού Ενιπέα και
  • Πιεζομετρικές γεωτρήσεις παρακολούθησης της ποσοτικής και ποιοτικής μεταβολής των υπογείων νερών της καρστικής λεκάνης της περιοχής.

παρατηρήσεις

Περιβαλλοντική αδειοδότηση

Έχει εκδοθεί η Απόφαση Περιβαλλοντικών Όρων Υπ.ΠΕ.Ν. με Αρ.Πρωτ.οικ.196738/9-3-2012 (ΑΔΑ: Β44Α0-Γ5Μ).

Απαλλοτριώσεις

Δεν έχουν συντελεστεί απαλλοτριώσεις (με εξαίρεση το τριτεύον δίκτυο της Υπέρειας όπου έχουν ολοκληρωθεί), αλλά έχει γίνει η σχετική πρόβλεψη στο κόστος των έργων και αναμένεται να ολοκληρωθούν στα πλαίσια της ωρίμανσης των επενδύσεων.

6) ΦΡΑΓΜΑ ΣΤΟ ΜΠΟΥΓΑΖΙ ΔΟΜΟΚΟΥ ΚΑΙ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ

Το έργο αφορά στην επαναφορά του αρχικού σχεδιασμού της υφιστάμενης προμελέτης 2001 για το Φράγμα Μπουγάζι στην (θέση 3-3) αλλά με μικρή τροποποίηση (λόγω της παρουσίας του κατάντη φράγματος), με την κατασκευή ενός φράγματος χωρητικότητας 2.500.000m3

Εάν  προστεθούν τα 465.000m3 του ήδη κατασκευασθέντος ταμιευτήρα του υποκείμενου φράγματος στην θέση  2-2 τότε Ταμιευόμενος όγκος νερού που θα προκύψει από το συνδυασμό των δύο επάλληλων φραγμάτων θα ανέρχεται στα  3.000.000 μ3

Η διάταξη αυτή  θα μπορεί  να αρδεύσει 10.000 στρέμματα

Ο νέος προτεινόμενος στη θέση 1-1 ταμιευτήρας εκτιμάται ότι θα έχει τα ακόλουθα στοιχεία:

  1. Συνολικό υπέργειο ύψος, στη στέψη του φράγματος: Hh= 15,00m
  2. Μήκος (ανάπτυγμα) φράγματος: 160m
  3. Χωρητικότητα: 2.700.000 m3
  4. Ωφέλιμη χωρητικότητα 2.500.000 m3
  5. Επιφάνεια κατάκλυσης: 460 στρέμματα

Υπάρχουν : ΑΕΠΟ 2008, προμελέτη, εκπονείται και ολοκληρώνεται η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ

7) ΦΡΑΓΜΑ ΑΛΜΩΠΑΙΟΥ, ΑΓΩΓΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ, ΔΙΚΤΥΟ ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΟΔΑ ΕΡΓΑ ΣΤΗΝ Π.Ε ΠΕΛΛΑΣ

Το έργο αφορά την κατασκευή φράγματος στον ποταμό Αλμωπαίο (ή Μογλενίτσα) Ν. Πέλλας, για τη δημιουργία αντίστοιχου ταμιευτήρα με σκοπό την άρδευση γεωργικών καλλιεργειών της ευρύτερης περιοχής στα δυτικά της πεδιάδας Θεσσαλονίκης καθώς και την ενίσχυση της οικολογικής παροχής στην περιφερειακή τάφρο Θεσσαλονίκης.

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των επιμέρους έργων, συνοψίζονται ως εξής: Το έργο περιλαμβάνει:

  • Λιθόρριπτο Φράγμα με Κεντρικό Αδιαπέρατο Πυρήνα,, ύψους 61 μ μήκους στέψης 245 μ με συνολικό όγκο επιχωμάτων 1.000.000 m3 χωρητικότητας 45.000.000 m3
  • Ανάντη κύριο Πρόφραγμα ενσωματωμένο στο σώμα του φράγματος και δυο προσωρινά αναχώματα ανάντη και κατάντη της θέσης του φράγματος,
  • Πλευρικό υπερχειλιστή στο αριστερό αντέρεισμα με διώρυγα προσαγωγής, διάταξη υπερχείλισης εξοπλισμένο με ανατρεπόμενα θυροφράγματα, πλευρική συλλεκτήρια διώρυγα, διώρυγα πτώσης, λεκάνη ηρεμίας και διώρυγα φυγής για την διόδευση των πλημμυρικών παροχών,
  • Αγωγό εκτροπής με υπαίθριες εκσκαφές και επανεπίχωση σε συνδυασμό με τα έργα εκκένωσης – υδροληψίας, στο αριστερό αντέρεισμα,
  • Αναχώματα προστασίας ανάντη περιοχών.

Τα βασικά αρδευτικά έργα που προβλέπονται για την αξιοποίηση των απορροών που θα αποθηκεύονται στον ταμιευτήρα, περιλαμβάνουν: αγωγό μεταφοράς μήκους 4,00 χλμ. από το φράγμα προς τις αρδευόμενες εκτάσεις, 12 δεξαμενές αναρρύθμισης, 12 αντλιοστάσια τροφοδοσίας και αγωγούς μεταφοράς μήκους 39,5 χλμ. περίπου εντός της αρδευόμενης έκτασης, οι οποίοι θα είναι υπόγειοι κλειστοί υπό πίεση κατά μήκος του υφιστάμενου οδικού δικτύου.

Για την αξιοποίηση της περιοχής του έργου απαιτείται παράλληλα με τα αρδευτικά δίκτυα και η συντήρηση του υφιστάμενου αποστραγγιστικού δικτύου, με οριοθέτηση – καθαρισμό των κοιτών των μικρών ρεμάτων που διέρχονται από την περιοχή.

πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_130 της ΠΕΣΕΔΕ

Διαβάστε επίσης

Η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies για λόγους επισκεψιμότητας και στατιστικών. Συνεχίζοντας την περιήγηση, αποδέχεστε τη χρήση αυτών των cookies Αποδοχή Περισσότερα